Antoni Buckiewicz

Antoni Buckiewicz

pułkownik pilot
Data i miejsce urodzenia	24 maja 1887 Bednarówka na Podolu
Data i miejsce śmierci	26 maja 1954 Pointe-Claire
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Formacja	Carskie Siły Powietrzne Lotnictwo Wojska Polskiego RAF
Jednostki	11 eskadra wywiadowcza 1 pułk lotniczy
Stanowiska	dowódca pułku lotniczego
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Odznaczenia

Wizyta w Polsce brytyjskiego podsekretarza do spraw lotnictwa Williama Brauckera - Antoni Buckiewicz 1. z lewej; listopad 1924

Antoni Buckiewicz (ur. 24 maja 1887 w majątku Bednarówka na Podolu, zm. 26 maja 1954) – pułkownik pilot inżynier Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Bolesława i Ksawery z Dunin-Sulgustowskich. W Kamieńcu ukończył gimnazjum klasyczne. Studiował w Belgii w Glons-Liège, a po ich ukończeniu uzyskał dyplom inżyniera technologa. 5 września 1907 powrócił w rodzinne strony, gdzie przez rok służył w Grodzieńskim Gwardyjskim Pułku Huzarów. W 1908 zdał egzamin i otrzymał awans na stopień chorążego^[1]. 28 lipca 1914 otrzymał powołanie do służby wojskowej podczas której początkowo pełnił służbę w sztabie gen. Zielińskiego, a następnie na własną prośbę 20 sierpnia został przeniesiony celem dalszego pełnienia służby w 4 Pułku Huzarów Marianopolskich, w którym pełnił stanowisko dowódcy plutonu i z którym walczył na Froncie Wschodnio-Pruskim. Za męstwo i odwagę został odznaczony m.in. Orderem św. Anny IV klasy, Orderem św. Stanisława III klasy oraz otrzymał awans na stopień podporucznika^[1]. 5 października 1915 otrzymał przeniesienie do 7 korpuśnego oddziału lotniczego w którym pełnił obowiązki na stanowisku obserwatora. W Sewastopolu uczęszczał do Szkoły Pilotów, a po jej ukończeniu w dniu 22 grudnia 1917 uzyskał dyplom pilota wojskowego^[1]. Podczas Ofensywy Kiereńskiego pełnił służbę w 2 Oddziale Lotniczym, a później w 3 Syberyjskim Oddziale Lotniczym^[1]. Był inicjatorem działań mających na celu zorganizowanie polskiej eskadry lotniczej, jednak zamierzenia te zostały udaremnione przez podejście wojsk niemieckich pod Kijów. 20 grudnia 1918 wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego, do I Lotniczego Baonu Uzupełnień stacjonującego w Warszawie^[2]. 15 stycznia 1919 otrzymał skierowanie do 11 eskadry wywiadowczej na stanowisko pilota, a podczas wojny polsko-bolszewickiej od lutego 1919 dowodził eskadrą. Z eskadrą wyruszył w kwietniu na Front Litewsko-Białoruski, a w sierpniu na Front Mazowiecki. Wykorzystał swoje doświadczenie oraz umiejętności i opracował instrukcję „Służba lotnicza w polu”, która normowała zasady działania eskadr oraz była zalążkiem regulaminu działania lotnictwa^[2]. 13 stycznia 1920 objął dowództwo IV Grupy Lotniczej na Froncie Pomorskim. Od marca 1920 dowódca I Grupy Lotnictwa Wielkopolskiego oraz jednocześnie szef Lotnictwa Frontu Południowego^[2]. Podczas bitwy warszawskiej w sierpniu 1920 roku został szefem lotnictwa 5 Armii. 20 października 1920 otrzymał awans na stopień podpułkownika^[2].

22 listopada 1921 został wyznaczony na komendanta Oficerskiej Szkoły Obserwatorów Lotniczych w Toruniu^[2]. W 1921 stanął na czele I dywizjonu wchodzącego w skład 1 pułku lotniczego w Warszawie. Od 11 marca 1922 roku do maja 1926 dowodził 1 pułkiem lotniczym^[3], a następnie przekazał obowiązki dowódcy płk. pil. Janowi Sendorkowi^[2]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 4. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych^[4]. 31 marca 1924 został mianowany pułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 2. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych^[5][2]. Z dniem 1 marca 1925 roku został zatwierdzony na stanowisku dowódcy pułku^[6]. Z dniem 29 lutego 1928 roku został przeniesiony w stan spoczynku w następstwie „stwierdzonej przez komisję superrewizyjną utraty zdolności fizycznej” i jednocześnie uzyskania prawa do pełnego uposażenia emerytalnego^[7]. Mieszkał w Warszawie^[8]. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”^[9].

We wrześniu 1939 jako ochotnik zgłosił się do służby w lotnictwie. Przez Rumunię przedostał się do Francji, gdzie został przydzielony do sztabu gen. Władysława Sikorskiego^[2]. W czasie II wojny światowej służył jako pilot w Royal Air Force, jednak nie przydzielono mu dowództwa nad żadną jednostką bojową. Posiadał numer służbowy RAF P-1050^[10]. Po wojnie wyemigrował do Kanady. Pracował na własnej farmie, a następnie mieszkał w Ottawie i Montrealu^[2]. Zmarł 26 maja 1954. Został pochowany na Cmentarzu Weteranów National Field of Honour w Pointe-Claire^[11][12].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari^[13] nr 8084 (14 września 1922)^[2]
• Medal Lotniczy^[14]
• Złota Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej I stopnia^[15]
• Polowa Odznaka Pilota nr 76 (11 listopada 1928 roku^[16]
• Krzyż Komandorski Orderu Korony Rumunii (Rumunia)
• Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie)
• Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie)
• Odznaka Pilota (Francja)^[2]
• Odznaka Pilota (Włochy)^[2]

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
• Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940–1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
• Józef Zieliński, Waldemar Wójcik: Lotnicy − Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari. T. 1. Wojna polsko-bolszewicka 1919–1920. Warszawa–Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005. ISBN 83-7441-243-7.

Linki zewnętrzne

• Antoni Buckiewicz (1887–1954), pułkownik pilot inżynier Wojska Polskiego.