Antoni Chamiec

Antoni Chamiec
Antoni Jaxa-Chamiec
Ilustracja
Rodzina

Jaxa-Chamcowi, herbu Gryf

Ojciec

Stanisław Jaxa-Chamiec (1813-1877)

Matka

Bronisława z Moszyńskich.

Żona

Ludwika z Jaxa-Chamców (1850-1926).

Dzieci

Eleonora (1871-1947) i Gabriela (1875-1943)

Rodzeństwo

Marian (1849-1917), Teresa (ur. 1842), Leon (1860-1944) i Gabriel (1863-1915).

Antoni Chamiec
Data i miejsce urodzenia

11 listopada 1840
Andruha

Data i miejsce śmierci

7 marca 1908
Lwów

Poseł na Sejm Krajowy Galicji
kadencja V, VI, VII
Okres

od 15 września 1883
do 9 lipca 1901

członek Wydziału Krajowego
Okres

od 1890
do 1901

poseł do Rady Państwa
kadencja VI, VII, X
Okres

od 7 października 187923 stycznia 1891
do 31 stycznia 190130 stycznia 1907

Odznaczenia
Komandor z Gwiazdą Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry)

Antoni Jaxa Chamiec, herbu Gryf (ur. 11 listopada 1840 w majątku Andruha[1] na Wołyniu, zm. 7 marca 1908 we Lwowie) – powstaniec styczniowy, urzędnik, ekonomista i polityk konserwatywny, poseł na galicyjski Sejm Krajowy i do austriackiej Rady Państwa

Życiorys

Ukończył szkołę powszechną w Równem[2] i gimnazjum w Kijowie[3]. W latach 1857-1862 studiował na wydziale matematyczno-fizycznym Uniwersytetu Kijowskiego[2]. Należał do pokolenia tzw. chłopomanów. Uczestniczył w tajnym Związku Trojnickim, pod pseudonimem Agroskiego[2]. Przyjaźnił się z Stefanem Bobrowskim. W 1862 został komisarzem pełnomocnym z ramienia Wydziału Rusi w organizacji konspiracyjnej "czerwonych"[2]. W grudniu 1862 towarzyszył Edmundowi Różyckiemu do Warszawy na narady w Komitecie Centralnym Narodowym. W czasie powstania styczniowego od lipca do listopada 1863 wydawał w Żytomierzu pismo urzędowe Wydziału Wykonawczego Rządu Narodowego dla Wołynia, Podola i Ukrainy "Walka"[2]. Zdekonspirowany, wyjechał przez Petersburg z Rosji do Francji. Ukończył studia ekonomiczne na Sorbonie w Paryżu (1865)[3].

Od 1865 mieszkał w Galicji. Początkowo pracował jako urzędnik w Wydziale Krajowym i Namiestnictwie Galicyjskim (1867)[2]. Od 1868 pracował w austriackim ministerstwie rolnictwa w Wiedniu, przez 11 lat pracy zyskał rangę sekretarza ministerialnego[2]. Po powrocie do Galicji został jako sekretarz namiestnictwa kierownikiem starostwa w Zaleszczykach (1879). W latach 1880-1883 jako radca namiestnictwa urzędnik Ministerstwa dla Galicji[2].

Ziemianin, właściciel dóbr Skowiatyn, w powiecie borszczowskim[3]. Był posłem do Sejmu Krajowego V kadencji (15 września 1883 – 26 stycznia 1889), VI kadencji (10 października 1889 – 17 lutego 1894), VII kadencji (28 grudnia 1895 – 9 lipca 1901) wybieranym w kurii IV (gmin wiejskich z okręgu wyborczego nr 7 (Zaleszczyki-Tłuste)[4]. W Sejmie pracował stale w komisjach: administracyjnej, podatkowej i górniczej, zajmując się żywo sprawami swego okręgu, zwłaszcza przemysłem naftowym[2].

W latach 1890-1901 członek Wydziału Krajowego, gdzie początkowo kierował działem oświaty a potem kolejowo-drogowym[2]. Od 1892 był zastępcą marszałków: Sanguszki i Badeniego[2]. Był także członkiem Krajowej Rady Szkolnej (1891-1896)[2].

Był posłem do austriackiej Rady Państwa VI kadencji (7 października 1879 – 23 kwietnia 1885), VII kadencji (22 września 1885 – 23 stycznia 1891) i X kadencji (31 stycznia 1901 – 30 stycznia 1907) wybieranym w kurii IV (gmin wiejskich), z okręgu wyborczego nr 24 (Zaleszczyki-Uścieczko-Borszczów-Mielnica-Horodenka-Obertyn)[5]. W parlamencie należał do grupy posłów konserwatywnych Koła Polskiego w Wiedniu[3]. Był także wielokrotnie referentem ustaw przemysłowo-skarbowych.

Członek rad nadzorczych wielu banków i towarzystw kolejowych. Przez 12 lat był wiceprezesem lwowskiego Towarzystwa uczestników powstania 1863, a w 40. rocznicę walk został wybrany członkiem honorowym towarzystwa[6].

Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie[7].

Grób Antoniego Chamca na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie

Rodzina

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej. Syn Stanisława Jaxy-Chamca (1813-1877) i Bronisławy z Moszyńskich. Jego rodzeństwem byli Marian (1849-1917), Teresa (ur. 1842), Leon (1860-1944) i Gabriel (1863-1915). Ożenił się w 1870 ze swoją kuzynką Ludwiką z Jaxa-Chamców (1850-1926). Mieli córki: Eleonorę (1871-1947) żonę Stefana Trzecieskiego (1864-1953) i Gabrielę (1875-1943) żonę Włodzimierza Radzimińskiego (1871-1925)[8].

Odznaczenia i wyróżnienia

Od 1869 szambelan cesarsko-królewski[2]. W 1898 został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Franciszka Józefa[9]

Przypisy

  1. Andruha, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 26.
  2. a b c d e f g h i j k l m Stefan Kieniewicz, Antoni Chamiec (1840-1908), w: Polski Słownik Biograficzny, t. 3 Kraków 1937, s. 259.
  3. a b c d Parlament Österreich Republik, Franz Adlgasser, Chamiec, Antoni Ritter von Jaxa-Ch. – Parlamentarier 1848-1918 online [4.06.2020]
  4. Stanisław Grodziski: Sejm Krajowy Galicyjski 1861–1914. Warszawa 1993. ISBN 83-7059-052-7.
  5. Józef Buszko, Polacy w parlamencie wiedeńskim 1848–1918, Warszawa 1996, s. 384, 394, 396, 397, 419
  6. 41 rocznica powstania. „Słowo Polskie”. Nr 37, s. 2, 23 stycznia 1904. 
  7. Stanisław Nicieja, Cmentarz Łyczakowski we Lwowie, Wrocław 1989
  8. Antoni Jaksa-Chamiec h. Gryf – M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego – online [4.06.2020]
  9. Odznaczenia jubileuszowe. „Echo Przemyskie”, s. 1, Nr 97 z 4 grudnia 1898. 

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Ord.Franz.Joseph-COMplacca.png
Autor: LuigiXIV, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nastrino da Commendatore con placca dell'Ordine Imperiale di Francesco Giuseppe (Austria)
Antoni Chamiec (-1908).jpg
Antoni Chamiec (-1908)
Гробівець родини Хамец..jpg
Autor: Igor Monchuk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Гробівець родини Хамец. Личаківський цвинтар ,поле № 78.