Antoni Czubryński

Antoni Czubryński
Ilustracja
Fotografia z 1939
Data i miejsce urodzenia

31 grudnia 1885
Kraków

Data i miejsce śmierci

9 listopada 1960
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Zawód, zajęcie

historyk religii
pedagog

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Grób Antoniego Czubryńskiego na Powązkach Wojskowych

Antoni Czubryński, pseudonim St. Asté, po II Wojnie Światowej kryptonimem Religiolog[1] będąc związanym z „Głosem Wolnych” organem stowarzyszenia myśli wolnej. (ur. 31 grudnia 1885 w Krakowie, zm. 9 listopada 1960 w Warszawie) – polski historyk religii, astralista, działacz wolnomyślicielski[2], filozof, filolog, parapsycholog, esperantysta.

Życiorys

Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim, uzyskując w 1917 stopień naukowy doktora filozofii (na podstawie rozprawy pt. „Poglądy etyczne Marka Aurelego”)[3] i filologii klasycznej, a także stopień docenta imeniam legendi[4] Wykładał w Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie. W swoich badaniach nawiązywał do szkoły astralistycznej (za swoim mentorem Andrzejem Niemojewskim)[2][a].

W latach 20. Czubryński działał w Instytucie Nauk Hermetycznych (będącym w komitywie z polskimi martynistami) Przed wojną według zeznań na przesłuchaniu Ludwik Tyborowski wspomina: Robert Walter zajmował się działalnością masońsko-okultystyczną, był członkiem Zakonu Martynistycznego, masonerii Memphis-Misraim, organizacji Antropozoficznej (IPN BU 01251/21/D, k. 28-29) W willi w Komorowie odwiedzało Waltera bardzo wiele osób, w tym Czubryński Antoni [5]

Blisko związany był również z ruchem wolnomyślicielskim. Działał w Polskim Związku Myśli Wolnej, przez wiele lat pisał również artykuły do organu PZMW – „Wolnomyśliciela Polskiego”, (który ukazywał się w latach 1928–1936)[6]. Publikując w tym wolnomyślicielskim i antyklerykalnym piśmie A. Czubryński posługiwał się pseudonimem „Religiolog”. Czubryński przeprowadził też szereg eksperymentów ze słynnym polskim jasnowidzem Stefanem Ossowieckim (o czym czytamy chociażby w książce Ossowieckiego „Świat mego ducha i wizje przyszłości”[7]). W latach 1933-1935 jako docent religioznawstwa wykładał mitologię grecką i rzymską w łódzkim oddziale zamiejscowym Wolnej Wszechnicy Polskiej, od 1936 do 1939 – w Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie[2]. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera K-6a-13)[8].

Żona Maria ze Steinmasslów[9] uczyła w gimnazjum biologii. Jej zainteresowania obejmowały okultyzm, chiromancję, grafologię, medialność, a także studiowała kabałę i wierzenia azjatyckie. Córka, Maria Czubryńska, została wróżką.

Prace

  • Polski kalendarz astrologiczny (1928-1939) – Astralogematy globusowe cudownych nakarmień: wyjątek z niewydanego Komentarza astralistycznego do czterech ewangelii
  • Esperanto i esperantyzm z uwględnieniem historji języka międzynarodowego, „Bibljoteka dla Propagandy Esperanta w Polsce”, tom IV, Kraków: Druk. W Poturalski, 1912
  • Esperantyzm: książka informacyjna, Kalisz: M. Jasiński, 1927
  • Gwiazda króla żydowskiego Warszawa 1947
  • Mistrz Twardowski: studjum mitogenetyczne Wydawnictwo Kasy im. Mianowskiego, Instytutu Popierania Nauki, 1930
  • Mit kruszwicki: badanie wiaroznawcze nakł. autora, 1915
  • Podania domu „Krzysztofory” na rynku krakowskim
  • Slovanské mythy dynastické jako astralogemy

Uwagi

  1. ↑ Astralistyką określa się nurt badań religioznawczych, którego zwolennicy podkreślali dominującą rolę ciał niebieskich w powstawaniu mitologii ludów pierwotnych i starożytnych, uznając przy tym, iż religia tych ludów wywodzi się z mitów astralnych

Przypisy

  1. ↑ Henryk Hoffmann: Astralistyka (Szkice z dziejów religioznawstawa polskiego). Kraków: Nomos, 1991, s. 63-76.
  2. ↑ a b c Encyklopedia Powszechna PWN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1973, s. 543.
  3. ↑ Ruch Filozoficzny 1913 tom 3 nr. 7.
  4. ↑ Leszko Miastkowski. Sylwetki Łódzkich Uczonych, Łódź: Wyd. UŁ, 1995. s. 16.
  5. ↑ (Z. Łagosz, Robert Walter's Struggle..., s 294-295) Tomasz Krok, Antymasońska komórka Episkopatu Polski w świetle badań i dokumentów (1945 - 1952) wyd. Black Antlers Press|data=2014-09
  6. ↑ Andrzej Nowicki: Wykłady o krytyce religii w Polsce. Warszawa: Książka i Wiedza, 1965, s. 122-125.
  7. ↑ Stefan Ossowiecki: Świat mego ducha i wizje przyszłości.
  8. ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  9. ↑ Skorowidz Rzeczypospolitej Polskiej Księga adresowa miasta Krakowa 1926 - Narożnik ul. Starowiślanej 88 Dr Czubryński Antoni i Mrja ze Steinmasslów

Media użyte na tej stronie

Antoni Czubrynski.jpg
Antoni Czubryński, warszawski esperantysta, filozof i parapsycholog.