Antoni Guzik

Antoni Guzik

Portret Antoniego Guzika z galerii portretów rektorów WSI w Opolu
Data i miejsce urodzenia	7 kwietnia 1925 Izydorówka
Data śmierci	22 października 2021
docent doktor inżynier nauk technicznych
Specjalność: technika cieplna, termodynamika
Alma Mater	Politechnika Śląska
Doktorat	1966 Uniwersytet Wrocławski
nauczyciel akademicki
Uczelnia	Wyższa Szkoła Inżynieryjna w Opolu Politechnika Opolska
Rektor WSI w Opolu
Odznaczenia

Antoni Guzik (ur. 7 kwietnia 1925 w Izydorówce^[1], zm. 22 października 2021^[2]) – polski inżynier mechaniki, specjalizujący się w technice cieplnej i termodynamice; nauczyciel akademicki i trzeci rektor Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu (1981–1982)^[3]; żołnierz Armii Krajowej o pseudonimie Zięba^[1].

Życiorys

Młodość

Urodził się w 1925 roku w Izydorówce w województwie stanisławowskim, w rodzinie chłopskiej. Szkołę powszechną ukończył w Daszewie, w powiecie stryjskim, a następnie kontynuował naukę w miejscowym gimnazjum, kończąc dwie klasy do wybuchu w 1939 roku II wojny światowej. Podczas okupacji radzieckiej, a potem niemieckiej pracował jako robotnik w przemyśle gazowym. W 1943 roku wstąpił w szeregi Armii Krajowej. Jego działalność związana była w tym czasie z walką w ruchu oporu oraz samoobroną przed bandami Ukraińskiej Powstańczej Armii^[4].

Po wysiedleniu ze stron rodzinnych w 1945 osiadł wraz z rodzicami w Gliwicach, gdzie kontynuował naukę w szkole średniej, uzyskując w 1947 roku świadectwo dojrzałości. W tym samym roku podjął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Śląskiej, kończąc je w 1952 roku dyplomami magistra inżyniera. Jeszcze dwa lata przed ukończeniem studiów został zatrudniony w Katedrze Teorii Maszyn Cieplnych kierowanej przez prof. Stanisława Ochęduszkę. Następnie przeszedł do pracy w Katedrze Energetyki Cieplnej i rozpoczął współpracę z prof. Janem Szargutem, pod którego promotorstwem napisał i obronił pracę doktorską, uzyskując w 1966 roku stopień naukowy doktora nauk technicznych. Równocześnie z pracą na politechnice pracował w Biurze Projektów Przemysłu Hutniczego "Biprohut", zdobywając tam doświadczenie przemysłowe^[4].

Praca na opolskiej WSI

Z Opolem związał się jeszcze w czasie funkcjonowania Punktu Konsultacyjnego Politechniki Śląskiej na przełomie lat 50. i 60. XX wieku, a stałą pracę w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Opolu podjął w 1967 roku, w rok po utworzeniu tej uczelni technicznej. W 1968 roku został powołany na stanowisko docenta. Należał do organizatorów i był pierwszym kierownikiem Zakładu Termodynamiki Technicznej i Energetyki Cieplnej, przekształconym w 1976 roku w Zakład Techniki Cieplnej i Aparatury Przemysłowej. W latach 1971–1981 pełnił funkcję dziekana Wydziału Mechanicznego, przekształconego później w Instytut Budowy Maszyn. W 1981 roku został wybrany w pierwszych demokratycznych wyborach rektorem Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu^[4]. Funkcję tę pełnił wyłącznie przez 137 dni, ponieważ pod naciskiem ówczesnych władz politycznych musiał z niej zrezygnować. Główną przyczyną nacisku była przynależność do NSZZ "Solidarność" oraz współorganizacja Klubu Inteligencji Katolickiej w Opolu. Klubowi temu przewodniczył przez 21 lat do 2002 roku. W 1984 roku został zastępcą dyrektora Instytutu Budowy Maszyn, po czym po roku został z niej odwołany ze względu na krytyczny stosunek do stanu wojennego^[1].

Rada odnowionego Wydziału Mechanicznego w 1990 roku ponownie powierzyła mu pełnienie funkcji dziekana, którą sprawował do swojego przejścia na emeryturę w 1993 roku. Mimo to wciąż prowadził zajęcia dydaktyczne jako profesor emerytowany do 2004 roku^[4]. Zyskały one duże uznanie wśród współpracowników oraz studentów, gdyż w sposób prosty i zrozumiały przedstawiały trudne zagadnienie termodynamiki i techniki cieplnej. Był wymagający, ale jednocześnie sprawiedliwy i życzliwy w stosunku do studentów, którzy po wielu latach wyrażają mu wdzięczność i sympatię^[5].

Dorobek naukowy i odznaczenia

Czynnie uczestniczył w działalności organizacyjnej uczelni, będąc przez wiele lat członkiem Senatu, przewodniczył licznym komisjom senackim, przez 21 lat był redaktorem wydawnictw wydziałowych^[5]. Autor kilkunastu publikacji, m.in. współautor wielokrotnie wznawianego podręcznika Zadania z termodynamiki technicznej. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1971), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1977), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1981), Krzyżem Papieskim Pro Ecclesia et Pontifice, "Zasłużony Obywatel Miasta Opola"^[1].

Pochowany na cmentarzu przy ul. Tysiąclecia w Opolu^[6]

Przypisy

Bibliografia

• A. Misiura, Antoni Guzik, (w:) "Encyklopedia Solidarności"
• Dr inż. Antoni Guzik, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2012-04-24] .
• Wrocławskie Środowisko Akademickie. Twórcy i ich uczniowie, pod red. A. Chmielewskiego, wyd. Ossolineum, Wrocław 2007.