Antoni Jabłoński (1896–1920)

Antoni Jabłoński
„Zdzisław”
Ilustracja
major kawalerii major kawalerii
Data i miejsce urodzenia

13 czerwca 1896
Usarzów

Data i miejsce śmierci

22 października 1920
Lwów

Przebieg służby
Lata służby

19141920

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Ułanów Legionów Polskich, Sztab Frontu Wołyńskiego, 11 Pułk Ułanów

Stanowiska

zastępca dowódcy pułku ułanów, dowódca pułku ułanów

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-ukraińska,
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920-1941, czterokrotnie)
Odznaka 1 Kompanii Kadrowej

Antoni Jabłoński ps. „Zdzisław” (ur. 13 czerwca 1896 w Usarzowie w powiecie opatowskim, zm. 22 października 1920 we Lwowie) – oficer I Brygady Legionów, major kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Po skończeniu w Radomiu szkoły średniej handlowej w 1913 wstąpił na Uniwersytet Franciszkański we Lwowie[1] we Lwowie, gdzie został członkiem Związku Strzeleckiego.

Od 1914 do 1917 służył w szwadronie (następnie dywizjonie i pułku) W. Beliny-Prażmowskiego i jako najmłodszy uczestnik tzw. „siódemki” przekraczał z, nim 2 sierpnia 1914 granicę rosyjską[1]. W 1915 mianowany podporucznikiem i adiutantem Beliny w dywizjonie ułanów[1]. Od 6 lutego do 1 kwietnia 1917 wykładał przedmiot „terenoznawstwo” na kawaleryjskim kursie podoficerskim przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce[2]. Latem tego roku, po kryzysie przysięgowym, został internowany do marca 1918 w Beniaminowie, następnie działał w POW. W czasie służby w Legionach awansował kolejno do stopnia: kaprala patrolowego (1 września 1914), wachmistrza (15 listopada 1914), chorążego (5 marca 1915), podporucznika (2 lipca 1915) i porucznika (1 listopada 1916)[3].

Z dniem 1 listopada 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego. W Krakowie przy 5 pułku piechoty Legionów zorganizował „Szwadron Kadrowy 1-go pułku ułanów”. 6 listopada 1918 wydał pierwszy rozkaz dzienny szwadronu. 17 listopada 1918 dowodzony przez niego szwadron został przeniesiony do Przemyśla, gdzie w styczniu następnego roku rozwinął się w dywizjon, który otrzymał nazwę „Dyon 1 Brygady Kawalerii”[4]. 17 grudnia 1918 został mianowany rotmistrzem. 16 marca 1919 dowodzony przez niego pododdział został włączony w skład 11 pułku ułanów, a on sam objął stanowisko zastępcy dowódcy pułku[5]. W kwietniu 1919 wziął udział w wyprawie wileńskiej. 19 kwietnia został ranny w czasie walk o Wilno[6]. W okresie od 16 czerwca do listopada 1919 był słuchaczem I Kursu Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego w Warszawie. Po ukończeniu kursu i otrzymaniu tytułu „przydzielony do Sztabu Generalnego” został wyznaczony na stanowisko szefa Oddziału III Sztabu Frontu Wołyńskiego. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu majora, w kawalerii, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich. Pełnił wówczas służbę w dowództwie 2 Armii[7]. 28 lipca 1920 objął dowództwo 11 pułku ułanów. W sierpniu obłożnie zachorował[8]. 12 października 1920 pod Nową Sieniawką nad Bohem został ciężko ranny[9]. Zmarł 22 października 1920 w szpitalu we Lwowie, w następstwie odniesionej rany[10]. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Modliborzycach koło Opatowa. Pośmiertnie został mianowany podpułkownikiem.

23 marca 1922 zebranie korpusu oficerskiego pułku podjęło uchwałę w sprawie nadania oddziałowi nazwy „11 pułk ułanów legionowych imienia podpułkownika Antoniego Jabłońskiego”[11]. Nazwa pułku nie została oficjalnie zatwierdzona[12].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. a b c O kawalerii polskiej XX wieku s. 21
  2. CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 6.
  3. Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 41.
  4. Soninski 1926 ↓, s. 5-7.
  5. Soninski 1926 ↓, s. 10-11.
  6. Soninski 1926 ↓, s. 12-13.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 28 lipca 1920 roku, s. 646.
  8. Soninski 1926 ↓, s. 22, 27.
  9. Soninski 1926 ↓, s. 31.
  10. Soninski 1926 ↓, s. 32.
  11. Soninski 1926 ↓, s. 33.
  12. Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 24.
  13. Dziennik Personalny MSWojsk. z 1922 r. Nr 2, s. 111
  14. Odznaczeni Krzyżem Walecznych w zamian za dyplomy „za Waleczność” byłego Frontu Litewsko-Białoruskiego, „Dziennik Personalny MSWojsk.”, z 1922 r. Nr 14, s. 412 [dostęp 2015-08-06].
  15. 6 sierpień: 1914 - 1934, Warszawa: Zarząd Główny Związku Legjonistów Polskich, 1934, s. 18.

Bibliografia

  • Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
  • Komenda Legionów (Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego). Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2017-11-07].
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Przegląd Kawaleryjski, 1930.
  • Marek Lis, Ksawery Zalewski: Podpułkownik Antoni Zdzisław Jabłoński. Sandomierz-Lipnik: na zlec. Urzędu Gminy - Wydawnictwo PAIR Myjakpress, 2008. ISBN 978-83-86436-89-7.
  • Wikor Krzysztof Cygan, Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich. Gryf, Warszawa 1992, s.43-44. ISBN 82-85209-08-5
  • Cezary Leżeński / Lesław Kukawski: O kawalerii polskiej XX wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 21. ISBN 83-04-03364-X.
  • Józef Soniński: Zarys historii wojennej 11-go Pułku Ułanów Legionowych. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918-1920.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

PL Epolet mjr.svg
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
Odznaka 1 Kompanii Kadrowej.JPG
Autor: Jurek281, Licencja: CC BY-SA 3.0
Odznaka 1 Kompanii Kadrowej
Antoni Jabłoński, ps. "Zdzisław".jpg
Antoni Jabłoński, ps. "Zdzisław"