Antoni Kilian Sebastian Rozwadowski
major | |
Data urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | Armia Księstwa Warszawskiego, |
Jednostki | 8 Pułk Ułanów, |
Główne wojny i bitwy | wojna polsko-austriacka, |
Odznaczenia | |
Rodzina | Rozwadowscy herbu Trąby |
---|---|
Ojciec | Kazimierz Rozwadowski herbu Trąby |
Matka | Anna Golejewska herbu Kościesza |
Żona | Tekla Antonina Czechowicz herbu Ostoja |
Dzieci | Kazimierz, Justyna, Bolesław |
Antoni Kilian Sebastian Rozwadowski herbu Trąby (ur. 1794 lub 1795, zm. 21 lipca 1855 w Meteniowie) – polski oficer.
Życiorys
Urodził się w 1794[1] lub w 1795[2]. Wywodził się z gałęzi szlacheckiej rodu Rozwadowskich herbu Trąby[1]. Był prawnukiem Macieja (ur. 1647, podstoli radomski), wnukiem Ignacego (1702-1777), najstarszym synem Kazimierza (ur. 1748 lub 1757, zm. 1836, pułkownik wojsk polskich) i Anny z domu Golejewskiej herbu Kościesza (córka Józefa, brygadiera wojsk polskich)[2][1]. Miał braci Wincentego (1799-1849, rotmistrz wojsk polskich, powstaniec listopadowy), Erazma (1806-1880, porucznik wojsk polskich), Wiktora (1812-1858, porucznik wojsk polskich, powstaniec listopadowy, ojciec Tomisława)[3][4]. Jego rodzina mieszkała w Różyskach[5].
Mając 14 lat wstąpił w szeregi 8 pułku ułanów Armii Księstwa Warszawskiego pod dowództwem swojego ojca i odbył kampanię galicyjską podczas wojny polsko-austriackiej 1809[2]. Następnie kształcił się w szkole artylerii[2]. W 1811 został mianowany podporucznikiem w 8 pułku ułanów już pod dowództwem ks. płk. Dominika Radziwiłła[2]. W tym stopniu brał udział w inwazji na Rosję w 1812, służąc w przedniej straży armii Napoleona I[2]. Walczył w kolejnych bitwach kampanii od Dzisny po Moskwę[2]. W tym okresie został kilkakrotnie ranny, a pod nim zabito dwa konie[2]. 18 października 1812 pod Moskwą stracił lewe oko w wyniku postrzału[2]. Podczas odwrotu armii 12 grudnia nad Niemnem został wzięty do niewoli rosyjskiej[2]. Po 17 miesiącach powrócił na ziemie polskie[2]. Za czyny z wojny w 1812 został odznaczony francuską Legią Honorową i Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari[2][1][6].
W 1815 udał się do Warszawy i został porucznikiem 1 pułku strzelców konnych Wojska Polskiego Królestwa Kongresowego[2]. W 1818 wnioskował o dymisję i wrócił do Galicji[2]. Był panem na Turówce[1].
W 1825 przystąpił do Związku Patriotycznego[2]. Po wybuchu powstania listopadowego 1830 wraz z trzema braćmi został wyprawiony przez ojca do liniowej służby wojskowej[7]. Opuścił dom w grudniu 1830 i wstąpił do 10 pułku jazdy lubelskiej[2]. W stopniu kapitana walczył dowodząc 5 i 6 szwadronem pułku w składzie Korpusu Żymierskiego[8][1]. Uczestniczył w bitwie pod Białołęką (24 lutego 1831), bitwie o Olszynkę Grochowską (25 lutego 1831)[9]. Następnie przeszedł do służby w macierzystym 1 pułku strzelców konnych, walczył w bitwie pod Lubartowem (10 maja 1831)[9]. Później został skierowany do Kielc w sile 320 ludzi, po czym mianowany przez gen. Jana Weyssenhoffa komendantem placu w Nowym Mieście (Korczyn), gdzie nadzorował też formujące się w pobliżu oddziały Legii Nadwiślańskiej[9]. Na żądanie ks. Henryka Lubomirskiego objął dowództwo nad Legią Nadwiślańską[9]. Został awansowany na stopień majora przez gen. Samuela Różyckiego[9]. Następnie z oddziałem skierował się do Krakowa, gdzie odbył kwarantannę choleryczną w Podgórzu, po czym wrócił do domu[9].
W trakcie powstania krakowskiego 1846 nie uczestniczył w spiskach, a mimo tego został aresztowany[9]. W czasie Wiosny Ludów był komendantem Gwardii Narodowej w Tarnopolu i organizatorem tejże na obszarze obwodu tarnopolskiego[9].
W 1822 ożenił z baronową Teklą Antoniną Czechowicz herbu Ostoja (córką br. Jana Czechowicza na Pałachiczach)[2][1]. Mieli dzieci: Kazimierza (ur. 1831), Justynę (ur. 1835, żona Włodzimierza Rozwadowskiego), Bolesława (ur. 1842)[10].
Zmarł 21 lipca 1855 w Meteniowie[9][1]. Został pochowany na cmentarzu w Zborowie[9][11].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h Almanach 1908 ↓, s. 813.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Życiorysy 1880 ↓, s. 57.
- ↑ Życiorysy 1880 ↓, s. 57-60.
- ↑ Almanach 1908 ↓, s. 813, 817.
- ↑ Życiorysy 1880 ↓, s. 60.
- ↑ Stanisław Tarnowski: Xsięga pamiątkowa w 50-letnią rocznicę powstania roku 1830 zawierająca spis imienny dowódzców i sztabs-oficerów, tudzież oficerów, podoficerów i żołnierzy Armii Polskiej w tymż roku Krzyżem Wojskowym „Virtuti Militari” ozdobionych. Lwów: 1881, s. 57.
- ↑ Życiorysy 1880 ↓, s. 59.
- ↑ Życiorysy 1880 ↓, s. 57-58.
- ↑ a b c d e f g h i j Życiorysy 1880 ↓, s. 58.
- ↑ Almanach 1908 ↓, s. 813-814.
- ↑ Józef Białynia Chołodecki: Cmentarzyska i groby naszych bohaterów z lat 1794-1864 na terenie wschodniej Małopolski. Lwów: 1928, s. 46.
Bibliografia
- Onufry Hieronim Kunaszowski: Życiorysy uczestników Powstania Listopadowego zebrane na pamiątkę obchodu jubileuszowego pięćdziesięcioletniej rocznicy tego powstania. Lwów: 1880, s. 1-168.
- Jerzy Sewer Dunin-Borkowski: Almanach błękitny. Genealogia żyjących rodów polskich. Lwów / Warszawa: 1908, s. 1-1127.