Antoni Padewski

Święty
Antoni z Padwy

Fernando Bulhões

prezbiter doktor Kościoła
Data i miejsce urodzenia	1195 Lizbona
Data i miejsce śmierci	13 czerwca 1231 Arcella k. Padwy
Czczony przez	Kościół katolicki
Kanonizacja	30 maja 1232 Watykan, Rzym przez Grzegorza IX
Wspomnienie	13 czerwca
Atrybuty	księga, lilia, serce, ogień, chleb, osioł i ryba
Patron	zakonów: franciszkanów, antoninek oraz bractw i wielu miast, dzieci, górników, małżeństw i narzeczonych, położnic, ubogich, podróżnych, rzeczy zgubionych i zaginionych ludzi
Szczególne miejsca kultu	Bazylika św. Antoniego w Padwie

Rekonstrukcja twarzy św. Antoniego

Francisco de Zurbarán, Objawienie Dzieciątka Jezus świętemu Antoniemu z Padwy

Antoni z Padwy, Antoni Padewski, właśc. Fernando Martins de Bulhões, pol. Ferdynand Bulonne (ur. 1195 w Lizbonie, zm. 13 czerwca 1231 w Arcelli k. Padwy) – portugalski teolog, franciszkanin, święty Kościoła katolickiego, prezbiter i doktor Kościoła.

Od czasów Piusa XII nazywany Doctor Evangelicus.

Życiorys

Pochodził z bogatej, szanowanej rodziny. Ochrzczono go imieniem Ferdynand. Jeszcze zanim ukończył 20 lat, wstąpił do zakonu Kanoników Regularnych św. Augustyna. Studiował dzieła klasyków łacińskich i święte księgi. Ponieważ ciągłe wizyty krewnych utrudniały mu skupienie się na nauce, poprosił przełożonych o przeniesienie do Opactwa Świętego Krzyża w Coimbrze (ówczesnej stolicy Portugalii). W 1219 otrzymał święcenia kapłańskie. Kiedyś przez przypadek poznał pięciu franciszkanów podążających do Maroka, aby nauczać muzułmanów. Ferdynand był pod wrażeniem ich prostego, ubogiego, ale jakże pogodnego stylu życia. Rok później otrzymał wieści, że zginęli oni śmiercią męczeńską.

W 1220 opuścił zakon kanoników regularnych św. Augustyna i wstąpił do zakonu franciszkanów (Zakon Braci Mniejszych) z nadzieją wyjazdu na misje do Maroka i poniesienia tam śmierci męczeńskiej za głoszenie Ewangelii. W zakonie franciszkańskim przyjął imię Antoni i rozpoczął studiowanie myśli św. Franciszka, Pisma Świętego, udzielał się w pracy duszpasterskiej i kaznodziejskiej. Jego kazania stały się sławne. W pracy nad kazaniami posługiwał się „metodą konkordancji tematycznej” łącząc ze sobą cztery rodzaje tematyki: historię Starego Testamentu oraz trzy części Mszy św. – introit, epistołę i ewangelię^[1]. Szczególny dar wymowy gromadził przy nim wielkie tłumy.

Wkrótce wyruszył do Maroka, aby tam nauczać. Jednak choroba nie pozwoliła mu kontynuować podróży. Podjął pracę w przytułku dla ubogich w pobliżu Forlì we Włoszech. Następnie przełożeni wysłali go w celu głoszenia Ewangelii w Lombardii. Antoni pracował jako wykładowca na uniwersytetach w Montpellier i Tuluzie. Pracował też jako wysłannik kapituły do papieża Grzegorza IX, który nazwał jego kazania szkatułką Biblii i nakazał mu pisać kazania na dni świąt. 30 maja 1227 mianowano go prowincjałem obszaru Emilia-Romania. Przez trzy kolejne lata Antoni pisał kazania niedzielne. W czerwcu 1230 papież zwolnił go z tych obowiązków. Antoni osiadł w klasztorze Świętej Marii w Padwie. Następnego roku ciężko zachorował na puchlinę wodną i zmarł, mając 36 lat.

Za życia zwano go młotem na heretyków. Był jednym z najbardziej cenionych kaznodziei XIII w.; elokwentny, ze świetną pamięcią, szeroką wiedzą i silnym, czystym głosem.

Katolicy uznają, że pewnej nocy Dzieciątko Jezus nawiedziło Antoniego i ucałowało go zapewniając o miłości Boga. Z tej przyczyny święty jest przedstawiany z małym Jezusem z Nazaretu na ręku.

Kanonizacja

Jego proces kanonizacyjny jest najkrótszym w historii Kościoła katolickiego, kanonizowany 30 maja 1232 przez papieża Grzegorza IX (ogłoszony świętym 352 dni po śmierci).

16 stycznia 1946 papież Pius XII ogłosił go doktorem Kościoła.

Jego wspomnienie lub święto w Kościele katolickim obchodzone jest w dzienną rocznicę śmierci (13 czerwca) i jest hucznie obchodzone w Lizbonie.

Kult i patronat

Na miejscu grobu św. Antoniego w Padwie wznosi się poświęcona jego czci bazylika, jedno z najpopularniejszych sanktuariów w Europie.

W Polsce cieszy się szczególnym kultem w Przeworsku^[2], Radecznicy^[3], Ratowie, Łodzi-Łagiewnikach, Chełmie, Człopie, Padwi Narodowej, Suszu, Niewodnicy Kościelnej, Jaśle.

Święty Antoni jest patronem osób i rzeczy zaginionych, Lizbony, Padwy, franciszkanów, antoninek, licznych parafii, kościołów i bractw; dzieci, górników, małżeństw, narzeczonych, położnic, ubogich, podróżnych. Patronuje ok. 150 parafiom na terenie Polski. Święty Antoni ustanowiony został też patronem miast: Jasła (od 1996), Rybnika (od 2007), Lipna (od 2009), Brodnicy (od 2014), Przeworska (od 2015), Tomaszowa Mazowieckiego (od 2015) oraz Lublina.

Św. Antoni Padewski patronuje także historycznej stolicy województwa podlaskiego – Drohiczynowi. W kościele pofranciszkańskim znajduje się łaskami słynący obraz świętego. Można tam usłyszeć również składający się z blisko 30 zwrotek Kant do Św. Antoniego Padewskiego, który jest w ostatnich latach śpiewany w skróconej do 11 zwrotek wersji. Coroczny Odpust św. Antoniego cieszy się większą popularnością aniżeli rocznica poświęcenia kościoła katedralnego pw. Trójcy Przenajświętszej w Drohiczynie.

Objawienia

Ta sekcja od 2019-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Dnia 8 maja 1664 r. w Radecznicy (dzisiejsze województwo Lubelskie) rozpoczęły się objawienia (jedyne na świecie udokumentowane i potwierdzone) na wzgórzu zwanym Łysą Górą św. Antoniego z Padwy Szymonowi Tkaczowi^[4][5], ubogiemu mieszkańcowi wioski. Święty w swych objawieniach nakazał zbudowanie na wzgórzu świątyni, oraz poświęcił okoliczne źródło. Wieści o cudownym objawieniu i o łaskach, uczyniły to miejsce celem wielu pielgrzymek. Gdy dotarły one do bpa Mikołaja Świrskiego, sufragana chełmskiego, zakupił całą wieś, a następnie zwrócił się do bernardynów z propozycją objęcia placówki. Bracia Bernardyni ulokowani zostali w 1667 roku^[5] Akt fundacyjny klasztoru datowany jest na rok 1670 r. Szybko zaczęto wznosić drewniane zabudowania kościoła i klasztoru, a specjalna komisja teologów przesłuchała świadków zdarzeń i osoby, które doznały tu łask. W krótkim czasie wytworzyła się tradycja odpustów. Każdego roku dnia 13 czerwca w Radecznicy odbywa się główny odpust ku czci św. Antoniego, gromadzący kilkutysięczne rzesze wiernych z Polski i zagranicy^[5].

Ikonografia

Św. Antoni z Dzieciątkiem Jezus na praskim moście Karola

W ikonografii św. Antoni przedstawiany jest w habicie franciszkańskim; nieraz głosi kazanie, czasami trzyma Dziecię Jezus. Jego atrybutami są: księga, lilia, serce, ogień – symbol gorliwości, bochen chleba, osioł i ryba.

Święty w filmie

• Antonio di Padova, Il santo dei miracoli – film biograficzny, reż. Giulio Antamoro, 1931
• Antonio di Padova – film biograficzny, reż. Pietro Francisci, 1951
• Sant'Antonio di Padova – film biograficzny, reż. Giorgio Salce, 1990
• Historia świętego Antoniego – film TV biograficzny, reż. Umberto Marino, 2002
• Antoni. Boży wojownik – film biograficzny, reż. Antonello Bellucco, 2006

Zobacz też

• Kaplica Świętego Antoniego w Przeworsku
• Kapliczka przydrożna pod wezwaniem św. Antoniego w Prudniku
• Kult świętych
• Kruczek (uroczysko)
• Modlitwa za wstawiennictwem świętego
• Herb Świętochłowic
• parafie pod wezwaniem św. Antoniego Padewskiego
• świątynie pod wezwaniem św. Antoniego Padewskiego

Przypisy

Bibliografia

• Piotr Szweda, Formy kultu św. Antoniego w kościołach pod jego wezwaniem w metropolii górnośląskiej, Przedmowa Wiesław Hudek. Katowice 2009, s. 333.
• Święty Antoni z Padwy (Padewski) – materiały na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 27.05.2010]

Franciszkanizm

Początki	Asyż Franciszek z Asyżu Klara z Asyżu Źródła franciszkańskie Pierwsi towarzysze Krzyż z San Damiano Porcjunkula Greccio La Verna Carceri Transitus Pieśń słoneczna Reguła niezatwierdzona Reguła zatwierdzona Testament Życiorys pierwszy Żywot naszego ojca Życiorys drugi Sacrum Commercium Życiorys większy Życiorys mniejszy Kwiatki św. Franciszka
Święci i błogosławieni rodziny franciszkańskiej	Antoni z Padwy Elżbieta z Turyngii Agnieszka z Asyżu Róża z Viterbo Salomea Piastówna Ludwik IX Agnieszka z Pragi Kinga (Kunegunda) Małgorzata z Kortony Jolenta Helena Aniela z Foligno Rajmund Llull Jan z Montecorvino Odoryk de Pordenone Konrad z Piacenzy Brygida Szwedzka Mikołaj Tavelić Jakub Strzemię Bernardyn ze Sieny Jan Kapistran Jakub z Marchii Szymon z Lipnicy Jan z Dukli Władysław z Gielniowa Katarzyna z Genui Męczennicy z Gorkum Karol Boromeusz Paschalis Baylón Męczennicy z Pragi Józef z Kupertynu Rafał Chyliński Wincenty Pallotti Jan Maria Vianney Jan Bosko Salwator Lilli Adam Chmielowski Aniela Salawa Bernardyna Maria Jabłońska Maksymilian Maria Kolbe Leopold Mandić Pio z Pietrelciny Zbigniew Strzałkowski i Michał Tomaszek
Wybitni uczeni franciszkańscy	Bonawentura z Bagnoregio Robert Grosseteste Jan Duns Szkot Mikołaj z Liry Matteo d’Acquasparta Piotr Jan Olivi Michał z Ceseny William Ockham Aleksander z Hales Roger Bacon Piotr z Alkantary Luke Wadding Agostino Gemelli Gabriel Maria Allegra Luca Pacioli Raniero Cantalamessa Frédéric Manns
Papieże	Mikołaj IV Aleksander V (antypapież) Sykstus IV Sykstus V Klemens XIV Pius IX (tercjarz) Leon XIII (tercjarz) Pius X (tercjarz) Jan XXIII (tercjarz)
Działalność, instytucje, siedziby	Kaznodzieja Domu Papieskiego Antonianum Seraphicum Kustodia Ziemi Świętej Studium Biblicum Franciscanum Centrum Studiów o Chrześcijańskim Wschodzie Bazylika Najświętszej Marii Panny od Aniołów w Asyżu Bazylika św. Franciszka w Asyżu Bazylika św. Klary w Asyżu Bazylika św. Antoniego w Padwie
Zakon franciszkański	Zakon Braci Mniejszych Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych Zakon Braci Mniejszych Kapucynów Zakon Świętej Klary (klaryski) Franciszkański Zakon Świeckich (tercjarze) Trzeci Zakon Regularny żeńskie zgromadzenia franciszkańskie Franciszkanie Odnowy Franciszkanie Niepokalanej FRA Albertyni Albertynki

• Duchowość franciszkańska
• Franciszkanizm w literaturze
• Generałowie zakonu franciszkanów
• Prowincje OFM