Antoni Pawłowski (biskup)

Antoni Pawłowski
Ilustracja
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

24 stycznia 1903
Końskie

Data śmierci

16 września 1968

Biskup diecezjalny włocławski
Okres sprawowania

1952–1968

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

26 września 1926

Nominacja biskupia

22 kwietnia 1950

Sakra biskupia

27 grudnia 1952

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

27 grudnia 1952

Konsekrator

Ignacy Świrski

Współkonsekratorzy

Marian Jankowski
Aleksander Mościcki

Antoni Pawłowski (ur. 24 stycznia 1903 w Końskich, zm. 16 września 1968) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup koadiutor włocławski, biskup diecezjalny włocławski w latach 1952–1968.

Życiorys

Urodził się 24 stycznia 1903 w Końskich, w rodzinie Jana i Kamili z d. Wegenko. Ukończył w 1921 gimnazjum św. Stanisława Kostki w Końskich[1] i uzyskał świadectwo dojrzałości. Przez rok studiował na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego nauki matematyczno-przyrodnicze, będąc jednocześnie słuchaczem na Wydziale Chemii Politechniki Warszawskiej[2]. W 1920 ochotniczo służył w Wojsku Polskim. W latach 1922–1926 studiował filozofię i teologię w Seminarium Duchownym w Warszawie. Święcenia kapłańskie przyjął 26 września 1926. Ukończył specjalistyczne studia teologiczne na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego, w 1929 uzyskał doktorat z zakresu teologii, po czym został prefektem i wykładowcą w warszawskim seminarium duchownym. Po habilitacji na Uniwersytecie Warszawskim 26 sierpnia 1935 nadano mu stopień docenta teologii dogmatycznej. W latach 1936–1939 wykładał na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie.

W czasie II wojny światowej został aresztowany 3 marca 1942 przez Niemców i uwięziony na Łukiszkach w Wilnie, a następnie przetrzymywany był w obozach pracy przymusowej w Wiłkowyszkach, Szarpułach, Poniewieżu. Po uwolnieniu w sierpniu 1944 tajnie nauczał w seminarium duchownym w Wilnie[2].

Po wojnie w 1945 został profesorem seminarium duchownego w Białymstoku i ponownie na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego, a od 1949 był rektorem kapituły metropolitalnej w Warszawie.

22 kwietnia 1950 został prekonizowany biskupem koadiutorem biskupa Karola Radońskiego we Włocławku. Sakrę biskupią odebrał w tajemnicy przed władzami 27 grudnia 1952 w Siedlcach z rąk biskupa Ignacego Świrskiego, a uroczystego ingresu do włocławskiej katedry dokonał 25 października 1953.

Był aktywnym uczestnikiem soboru watykańskiego II. W 1967 przeprowadził synod diecezjalny – sesja generalna tego synodu odbyła się w dniach od 6 do 9 listopada 1967[3]. Był autorem licznych prac z dziedziny mariologii.

Zginął 16 września 1968 pod Opolem w wypadku samochodowym[4]. Pochowany został w katedrze włocławskiej.

Publikacje

  • Dogmat Niepokalanego Poczęcia : w oświetleniu nowszych prawosławnych teologów rosyjskich : studjum teologiczno-krytyczne, Polskie Towarzystwo Teologiczne w Warszawie, Warszawa 1930.
  • Prawosławie a Katolicyzm : uwagi krytyczne o ostatniej publikacji M. Arsenjewa, Włocławek 1930.
  • Idea Kościoła w ujęciu rosyjskiej teologji i historjozofji, Uniwersytet - Theologicum : Polskie Towarzystwo Teologiczne, Warszawa 1935.
  • Bogurodzica patronką młodych, Wydaw. Księży Pallotynów, Warszawa 1936.
  • Organiczny i organizacyjny pierwiastek w Kościele : z okazji recenzji prof. M. Arsenjewa, Włocławek 1936.
  • Eucharystja jako sakrament solidarności chrześcijańskiej, Wydaw. Księży Pallotynów, Warszawa 1936.
  • Sofiologia Włodzimierza Sołowiewa, Lwów 1937.
  • Konferencje misyjne, Rada Krajowa Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary, Poznań 1938.
  • Za gwiazdą św. Dominika, Warszawa 1939.
  • Twórca świata i Zbawca człowieka, Archidiecezjalny Instytut Akcji Katolickiej, Warszawa 1939.
  • Społeczne wartości Kościoła w interpretacji Chrześcijańskiego Zachodu i Wschodu, Warszawa 1946.
  • Wniebowzięcie Bogarodzicy : jako przedmiot projektowanej definicji dogmatycznej, Włocławek 1947.
  • Christologia et soteriologia : skrypt wydany staraniem słuchaczy teologii katolickiej / według wykładów ks. A. Pawłowskiego, Akademicka Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1948.
  • Dogmat Mistycznego Ciała Chrystusa w życiu Kościoła pierwotnego, Jasna Góra 1957.
  • Duchowość Maryjna w jej podstawach i przejawach, Włocławek 1960.
  • Macierzyństwo Łaski i Apostolat Maryjny, Klasztor oo. Redemptorystów, Tuchów 1960.
  • Udział Maryi w aktualnym szafarstwie łask, Klasztor oo. Redemptorystów, Tuchów 1960.

Przypisy

  1. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 230. [dostęp 2021-09-03].
  2. a b Biskupi Włocławscy - Biskup Antoni Pawłowski, www.katedrawloclawek.pl [dostęp 2021-09-03].
  3. Diecezja Włocławska. diecezja.wloclawek.pl. [dostęp 2020-02-27].
  4. Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej nr 1/2003. ipn.gov.pl. [dostęp 2019-07-29].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Bp Antoni Pawłowski.jpg
Autor: Jakub Łuczak, Licencja: CC-BY-SA-3.0
bp Antoni Pawłowski