Antoni Piotrowski (fotograf)

Antoni Piotrowski (Adam Leon) (ur. 1 października 1865 w Biekierzu Nawojewskim pow. Piotrków Trybunalski, zm. 2 marca 1928 w Radogoszczu (obecnie dzielnica Łodzi) – urzędnik magistracki: pisarz pism urzędowych, a około 1903 r. sekretarz w łódzkim magistracie. Założyciel zakładu fotograficznego w Łodzi czynnego od 1893 r. do ok. 1934 r.

Biogram

Syn Wawrzyńca i Józefy z Tamborskich, żonaty z Marią Piotrowicz, (ur. 1863 w Woli Zycimskiej – zm. 26 września 1911 w Łodzi, córką Franciszka Bronisława i Marii z Szałowskich). Zakład fotograficzny został założony na podstawie zezwolenia wydanego przez władze gubernialne w Piotrkowie Tryb. 23 kwietnia 1893 r. na imię jego żony Marii z Piotrowiczów. Lokal na III piętrze istniejącej do dziś kamienicy przy Nowym Rynku 6 (obecnie Plac Wolności) poprzedni właściciel (Ludwik Zoner) przystosował dla potrzeb fotografii.

Zakład fotograficzny prowadziła jego żona wraz ze swoimi braćmi – fotografami. Oprócz zdjęć portretowych w atelier fotografowali budynki Łodzi i rejestrowali odbywające się w mieście imprezy, o których donosiła miejscowa prasa. Według ówczesnej prasy zakład zmieniał właścicieli, ale byli to członkowie rodzin Piotrowskich i Piotrowiczów. Brak dokumentów nie pozwala na dokładne prześledzenie owych zmian.

16 grudnia 1898 złożył w Urzędzie Gubernialnym w Piotrkowie podanie o wydanie pozwolenia na prowadzenie przez swoją żonę Marię zakładu fotograficznego, dotąd należącego do jej brata Stanisława Z. Piotrowicza, w którym dotychczas pracowała jako fotograf, a całe wyposażenie zakładu stanowiło jej własność. Władze w Piotrkowie podejrzewały ich o ukrywanie rzeczywistego stanu i zażądały od prezydenta miasta informacji. Ten wyjaśnił, że Antoni Piotrowski pracuje w magistracie pisząc dla petentów pisma i nie ma nic wspólnego z fotografią. Władze zwlekały z wydaniem koncesji, i dopiero ponowne podanie, złożone 5 czerwca 1899 r. spowodowało wydanie zezwolenia 12 czerwca 1899. Zmiany własnościowe spowodowały wydanie 5 października 1899 kolejnego zezwolenia dla małżonków Piotrowskich. Byli właścicielami zakładu gdy zarząd nad nim 16 listopada 1900 r. objął brat Marii – fotograf Władysław Kazimierz Piotrowicz. 1 kwietnia 1903 r. zakład został aktem notarialnym wydzierżawiony drugiemu bratu żony Stanisławowi Zygmuntowi Piotrowiczowi, który przed 1898 r. miał zakład fotograficzny w Łodzi przy Piotrkowskiej 103 i filię w Pabianicach w „Hotelu Budzyńskiego”. Już przed 1903 r. kierował on zakładem Piotrowskich[1].

Jak donosiła prasa był też wówczas współpracownikiem zakładów Angerera i Pitznera w Wiedniu oraz Maye w Peszcie (obecnie Budapeszcie)[2].

Firma „A. Piotrowski” w 1909 r. zatrudniała 8 pracowników, uzyskując roczny obrót 14 000 rubli. W spisie inwentarza sporządzonym w 1905 r. jako właścicielka firmy była wykazana Maria Piotrowska. Pomimo poszukiwań nie udało się odszukać spisu wyposażenia pracowni, jaki powinien być sporządzony na życzenie władz skarbowych po śmierci fotografa[2].

Zakład przy Nowym Rynku 6 nosił dla odróżnienia od firmy przy Dzielnej 13 – nazwę „A. Piotrowski” lub „Piotrowski”. W 1924 r. obchodzono 30 rocznicę założenia firmy. Około 1934 r. zakład przejął Feliks Buchcar.

W 1912 r. ukazała się seria drukowanych pocztówek z widokami miasta sygnowana „A. Piotrowski”. Opis poczekalni przed atelier: „Zachowane zdjęcie przedstawiające wnętrze salonu – poczekalni w zakładzie Piotrowicza z około 1910 r. przedstawia duży pokój z fotelami i kozetkami na którego ścianach są widoczne liczne wielkoformatowe fotografie w ozdobnych ramkach i mniejsze w ramach opartych o malarskie stelaże. W głębi za drzwiami widoczna jest altana ze stojącym na statywie aparatem. Obok atelier, względnie na innej kondygnacji znajdowała się pracownia z magazynem materiałów fotograficznych”[2].

Informacje reklamowe z epoki

  • „Zakład fotograficzny St. Piotrowicz w Łodzi Nowy Rynek 6 dom Meyera. Zdjęcia momentalne (instantanee). Wykonanie artystycznie. Zdejmuje wszelkiego rodzaju widoki. Portrety naturalnej wielkości ze starych fotografii po rs. 12 sztuka”[3]
  • „Zakład fotograficzny pod firmą "Piotrowski" Nowy Rynek 6 do tuzina fotografii gabinetowych za rb 11 dodaje darmo portret dużych rozmiarów”[4]
  • „Zakład fotograficzny p. A. Piotrowski w Łodzi Nowy Rynek 6 urządzony elegancko. Zdjęcia sposobem momentalnym (instantaee). Wykończenie artystyczne. Aparaty najnowszej konstrukcji. Portrety różnej wielkości. Portrety naturalnej wielkości od rb. 4, z ramą od rb. 10. Olejno malowane po rb. 35. Zdejmuje wszelkiego rodzaju widoki. Ceny dla wszystkich przystępne. Otwarty codziennie od 9 rano do 6 po południu. Niepogoda nie robi różnicy w zdjęciach”[5].

Znane prace fotograficzne sygnowane A. Piotrowski lub Piotrowski

Przypisy

  1. Gdy wydzierżawił zakład małżonków Piotrowskich, własny przy Piotrkowskiej 103 odstąpił Kazimierzowi Oleksińskiemu, który nadał mu nazwę „Makart”
  2. a b c Jacek Strzałkowski: Historia fotografii w Łodzi do 1944 roku. Łódź: 1996, s. 40. ISBN 83-906647-2-0.
  3. Przewodnik Ilustrowany po Warszawie, Łodzi i okolicach fabrycznych, Warszawa 1897, s. 375
  4. ”Goniec Łódzki” 1901 (18 maja) nr 123 s. 4 i in.
  5. "Ilustrowany przewodnik po Łodzi i okolicach, Łódź 1912

Bibliografia

  • Jacek Strzałkowski: Historia fotografii w Łodzi do 1944 roku. Łódź: 1996, s. 83-85. ISBN 83-906647-2-0.