Antoni Poznański

Antoni Poznański
Ilustracja
kapitan pilot kapitan pilot
Data i miejsce urodzenia

10 maja 1892
Berszad

Data i miejsce śmierci

3 czerwca 1921
Lwów

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie
Cross-Pattee-Heraldry.svg K.u.k. Luftfahrtruppen
Roundel of Poland (1921–1993).svg Lotnictwo Wojska Polskiego

Jednostki

9 eskadra wywiadowcza
7 eskadra myśliwska

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920-1941)

Antoni Poznański (ur. 10 maja 1892 w Berszadzie, zm. 3 czerwca 1921 we Lwowie) – piłkarz, kapitan pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari. Uznany za najlepszego polskiego piłkarza do czasów odzyskania niepodległości, inicjator założenia legionowej drużyny piłkarskiej.

Nagrobek Antoniego Poznańskiego

Życiorys

Syn Władysława i Marii z Jabłońskich. Uczył się w V Państwowym Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Krakowie, od 1906 roku grał w piłkę nożną w Towarzystwie Sportowym Wisła Kraków. W 1908 roku grał w pierwszym składzie Wisły Kraków[1], a w 1910 roku przeszedł do KS Cracowia[2]. Szybko wyróżnił się jako doskonały piłkarz, w 1911 roku Austriacki Związek Piłkarski zakwalifikował go jako gracza reprezentacyjnego[3]. Rozpoczął studia w Mittweida oraz grał w tamtejszym klubie Mittweidaer BC. Przerwał naukę i powrócił do Krakowa[1][4]. Do 1914 roku rozegrał w Cracovii 136 meczów i strzelił 96 bramek[5].

Po wybuchu I wojny światowej 5 sierpnia 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich, służył w oddziale automobilowym komendy Legionów. W 1915 roku zainicjował założenie drużyny piłkarskiej przy Komendzie Legionów, którą kilka miesięcy później nazwano oficjalnie „Legią[6][3]. W 1916 roku został przeniesiony do 3. pułku piechoty. Następnie został skierowany na kurs pilotażu do szkoły lotniczej w Wiener Neustadt, po jej ukończeniu przez trzy miesiące służył w jednostce frontowej[7][8].

Po trzymiesięcznym pobycie na froncie powrócił do Legionów, gdzie służył do momentu ich likwidacji. W listopadzie 1918 roku zgłosił się do służby w odrodzonym Wojsku Polskim i został przydzielony do lotnictwa. Trafił do Szkoły Pilotów w Krakowie, gdzie służył jako instruktor. 18 marca 1919, jako podoficer byłych Legionów Polskich został mianowany z dniem 1 marca 1919 na stopień podporucznika piechoty[9]. 25 września tego roku został mianowany z dniem 1 maja 1919 pilotem z prawem noszenia odznaki pilota na czas służby w wojskach lotniczych[10]. Następnie przeszedł do świeżo sformowanej 9. eskadry wywiadowczej i od kwietnia 1919 roku walczył w jej składzie podczas wojny polsko-bolszewickiej. Podczas lotów bojowych wyróżnił się odwagą, za co otrzymał pochwały w rozkazach[11]. Od 1 czerwca do 1 września 1920 roku służył w Krakowskiej Szkole Pilotów jako instruktor[7]. Następnie, na własną prośbę, został przydzielony do 7. eskadry myśliwskiej i w jej składzie walczył do zakończenia działań wojennych[12].

31 maja 1921 roku lądował w gęstej mgle na lotnisku we Lwowie. Rozbił samolot i odniósł ciężkie obrażenia, na skutek których zmarł 3 czerwca 1921 roku w lwowskim szpitalu[7]. Został pochowany na Cmentarzu Obrońców Lwowa[13].

W Krakowie został uczczony w 1921 roku poprzez zorganizowanie miniturnieju piłkarskiego. Dochód z meczów został przeznaczony na wsparcie jego rodziny[14][15].

Ordery i odznaczenia

Za zasługi bojowe w lotnictwie otrzymał odznaczenia[16]:

Przypisy

  1. a b Przegląd Sportowy 4/1921 ↓, s. 9.
  2. Tygodnik Sportowy 4/1921 ↓, s. 5.
  3. a b Antoni Poznański. legiawarszawa1916-2016.blogspot.com. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  4. Antoni Poznański. wikipasy.pl. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  5. Przegląd Sportowy 7/1921 ↓, s. 9.
  6. Historia 1916-1918. legia.com. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  7. a b c Romeyko 1933 ↓, s. 321.
  8. Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 43.
  9. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 36 z 1 kwietnia 1919 roku, poz. 1149.
  10. Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, nr 93 z 1919 roku, poz. 3504.
  11. Romeyko 1933 ↓, s. 174.
  12. Karolevitz 2005 ↓, s. 202.
  13. Antoni Poznański. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  14. 1921-06-25 Cracovia – Makkabi Kraków 5:0. wikipasy.pl. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  15. Przegląd Sportowy 7/1921 ↓, s. 5.
  16. Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 245,250,256.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 12 grudnia 1929 roku, s. 363.

Linki zewnętrzne

Bibliografia

  • Ś. p. Antoni Poznański. „Tygodnik Sportowy”. Nr 4/1921, czerwiec 1921. Kraków: Henryk Leser. 
  • Antoni Poznański. „Przegląd Sportowy”. Nr 4/1921, czerwiec 1921. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akc. „Świat”. OCLC 611895679. 
  • Piłka nożna. „Przegląd Sportowy”. Nr 7/1921, lipiec 1921. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akc. „Świat”. OCLC 611895679. 
  • Robert F. Karolevitz: Dług honorowy: amerykańscy piloci Eskadry Myśliwskiej im. Kościuszki w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920: zapomniani bohaterowie. Warszawa: A.M.F. Plus Group, 2005. ISBN 83-921401-5-X. OCLC 749817462.
  • Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Początki, organizacja, personel i sprzęt. T. I. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
  • Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Walka i demobilizacja. T. II. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
  • Marian Romeyko: Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa. Marian Romeyko (red.). Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933. OCLC 830230270.

Media użyte na tej stronie

PL Epolet kpt.svg
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
PilotPolowy.jpg
Autor: Pablo000, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polowa Odznaka Pilota 1928.
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Antoni Poznański ppor. pilot.jpg
Antoni Poznański, podporucznik pilot
Могила Антонія Познанського..jpg
Autor: Igor Monchuk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Могила Антонія Познанського.Личаківський цвинтар.