Antoni Poznański
![]() | |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja |
|
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() |
Antoni Poznański (ur. 10 maja 1892 w Berszadzie, zm. 3 czerwca 1921 we Lwowie) – piłkarz, kapitan pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari. Uznany za najlepszego polskiego piłkarza do czasów odzyskania niepodległości, inicjator założenia legionowej drużyny piłkarskiej.
Życiorys
Syn Władysława i Marii z Jabłońskich. Uczył się w V Państwowym Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Krakowie, od 1906 roku grał w piłkę nożną w Towarzystwie Sportowym Wisła Kraków. W 1908 roku grał w pierwszym składzie Wisły Kraków[1], a w 1910 roku przeszedł do KS Cracowia[2]. Szybko wyróżnił się jako doskonały piłkarz, w 1911 roku Austriacki Związek Piłkarski zakwalifikował go jako gracza reprezentacyjnego[3]. Rozpoczął studia w Mittweida oraz grał w tamtejszym klubie Mittweidaer BC. Przerwał naukę i powrócił do Krakowa[1][4]. Do 1914 roku rozegrał w Cracovii 136 meczów i strzelił 96 bramek[5].
Po wybuchu I wojny światowej 5 sierpnia 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich, służył w oddziale automobilowym komendy Legionów. W 1915 roku zainicjował założenie drużyny piłkarskiej przy Komendzie Legionów, którą kilka miesięcy później nazwano oficjalnie „Legią”[6][3]. W 1916 roku został przeniesiony do 3. pułku piechoty. Następnie został skierowany na kurs pilotażu do szkoły lotniczej w Wiener Neustadt, po jej ukończeniu przez trzy miesiące służył w jednostce frontowej[7][8].
Po trzymiesięcznym pobycie na froncie powrócił do Legionów, gdzie służył do momentu ich likwidacji. W listopadzie 1918 roku zgłosił się do służby w odrodzonym Wojsku Polskim i został przydzielony do lotnictwa. Trafił do Szkoły Pilotów w Krakowie, gdzie służył jako instruktor. 18 marca 1919, jako podoficer byłych Legionów Polskich został mianowany z dniem 1 marca 1919 na stopień podporucznika piechoty[9]. 25 września tego roku został mianowany z dniem 1 maja 1919 pilotem z prawem noszenia odznaki pilota na czas służby w wojskach lotniczych[10]. Następnie przeszedł do świeżo sformowanej 9. eskadry wywiadowczej i od kwietnia 1919 roku walczył w jej składzie podczas wojny polsko-bolszewickiej. Podczas lotów bojowych wyróżnił się odwagą, za co otrzymał pochwały w rozkazach[11]. Od 1 czerwca do 1 września 1920 roku służył w Krakowskiej Szkole Pilotów jako instruktor[7]. Następnie, na własną prośbę, został przydzielony do 7. eskadry myśliwskiej i w jej składzie walczył do zakończenia działań wojennych[12].
31 maja 1921 roku lądował w gęstej mgle na lotnisku we Lwowie. Rozbił samolot i odniósł ciężkie obrażenia, na skutek których zmarł 3 czerwca 1921 roku w lwowskim szpitalu[7]. Został pochowany na Cmentarzu Obrońców Lwowa[13].
W Krakowie został uczczony w 1921 roku poprzez zorganizowanie miniturnieju piłkarskiego. Dochód z meczów został przeznaczony na wsparcie jego rodziny[14][15].
Ordery i odznaczenia
Za zasługi bojowe w lotnictwie otrzymał odznaczenia[16]:
- Krzyż Srebrny Virtuti Militari,
- Krzyż Walecznych,
- Polowa Odznaka Pilota – pośmiertnie 12 grudnia 1929 „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918-1920”[17].
Przypisy
- ↑ a b Przegląd Sportowy 4/1921 ↓, s. 9.
- ↑ Tygodnik Sportowy 4/1921 ↓, s. 5.
- ↑ a b Antoni Poznański. legiawarszawa1916-2016.blogspot.com. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
- ↑ Antoni Poznański. wikipasy.pl. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
- ↑ Przegląd Sportowy 7/1921 ↓, s. 9.
- ↑ Historia 1916-1918. legia.com. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
- ↑ a b c Romeyko 1933 ↓, s. 321.
- ↑ Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 43.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 36 z 1 kwietnia 1919 roku, poz. 1149.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, nr 93 z 1919 roku, poz. 3504.
- ↑ Romeyko 1933 ↓, s. 174.
- ↑ Karolevitz 2005 ↓, s. 202.
- ↑ Antoni Poznański. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
- ↑ 1921-06-25 Cracovia – Makkabi Kraków 5:0. wikipasy.pl. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
- ↑ Przegląd Sportowy 7/1921 ↓, s. 5.
- ↑ Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 245,250,256.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 12 grudnia 1929 roku, s. 363.
Linki zewnętrzne
Bibliografia
- Ś. p. Antoni Poznański. „Tygodnik Sportowy”. Nr 4/1921, czerwiec 1921. Kraków: Henryk Leser.
- Antoni Poznański. „Przegląd Sportowy”. Nr 4/1921, czerwiec 1921. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akc. „Świat”. OCLC 611895679.
- Piłka nożna. „Przegląd Sportowy”. Nr 7/1921, lipiec 1921. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akc. „Świat”. OCLC 611895679.
- Robert F. Karolevitz: Dług honorowy: amerykańscy piloci Eskadry Myśliwskiej im. Kościuszki w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920: zapomniani bohaterowie. Warszawa: A.M.F. Plus Group, 2005. ISBN 83-921401-5-X. OCLC 749817462.
- Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Początki, organizacja, personel i sprzęt. T. I. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
- Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Walka i demobilizacja. T. II. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
- Marian Romeyko: Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa. Marian Romeyko (red.). Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933. OCLC 830230270.
Media użyte na tej stronie
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.
It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.
After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.Orzełek legionowy
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Antoni Poznański, podporucznik pilot
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).
Autor: Igor Monchuk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Могила Антонія Познанського.Личаківський цвинтар.