Antoni Stroiwąs
Antoni Stroiwąs[1][2][3], inna forma nazwiska Strójwąs, ps. „Goszczak” (ur. 10 maja 1893 w Dobrcu, zm. 24 grudnia 1914 pod Łowczówkiem) – podoficer Legionów Polskich, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Antoniego i Stanisławy z domu Jacek[4]. Był młodszym bratem Stanisława (1891–1940), rolnika, porucznika kawalerii Wojska Polskiego[4].
Uczęszczał do Szkoły Handlowej w Kaliszu, był członkiem l Kaliskiej Drużyny Skautowej im. Jana Henryka Dąbrowskiego. Został na Politechnice Lwowskiej studentem 3 roku Wydziału Dróg Żelaznych[5]. Członek młodzieżowych tajnych organizacji niepodległościowych oraz podczas studiów Strzelca. Za działalność w organizacjach był przez okres 2 lat w więzieniu rosyjskim[5].
W sierpniu 1914 wstąpił w szeregi Legionów Polskich, gdzie otrzymał przydział do 1 kompanii w 1 pułku piechoty. 23 października 1914 podczas bitwy pod Laskami powierzono mu dowodzenie patrolem łącznikowym, który poruszając się w bardzo trudnych warunkach nawiązał łączność z oddziałami 13 pułku Obrony Krajowej Cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej, które rozbite wycofywały się, a następnie przeprowadził je na linię frontu[5]. Podczas rozgrywającej się bitwy pod Łowczówkiem, ze swoją sekcją wykonał kontratak odrzucając wroga z utraconej pozycji, umożliwiając tym samym kompanii na jej odzyskanie. Za zasługi bojowe został wyróżniony nadaniem Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari[6]. Poległ podczas bitwy i tam został pochowany. Rodziny nie założył[5].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 7235 – pośmiertnie 17 maja 1922[7][5]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 4 lutego 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[8][4][5]
Przypisy
- ↑ Antoni Stroiwąs (Strójwąs). Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-05-12]. (pol.).
- ↑ Wojciech Dyśko: Uczniowie i wychowankowie Szkoły w walce o niepodległość 1914-1921. II Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu. [dostęp 2022-05-12]. (pol.).
- ↑ 10 maja 1893. Kalendarium Południowej Wielkopolski. [dostęp 2022-05-12]. (pol.).
- ↑ a b c Tu podano, że urodził się 8 maja 1893 w Kaliszu. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-01-02]..
- ↑ a b c d e f Polak (red.) 1993 ↓, s. 203.
- ↑ Pomarański 1931 ↓, s. 106.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923, s. 7.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 29, poz. 35, jako śp. Strójwąs Goszczak Antoni.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-12-31].
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Stefan Pomarański: Zarys historji wojennej 1-go pułku piechoty legionów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1931, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Żołnierze Niepodległości : Strojwąs Antoni, ps. „Goszczak”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-01-02].
Media użyte na tej stronie
Antoni Stroiwąs (1893-1914), podoficer 1 pułku piechoty Legionów Polskich, odznaczony pośmiertnie Orderem Virtuti Militari 5 kl.