Antoni Sygietyński

Antoni Sygietyński
Gosławiec
Ilustracja
Data urodzenia5 marca 1850
Data i miejsce śmierci14 czerwca 1923
Warszawa
Narodowośćpolska
Dziedzina sztukimuzyka
pianista
Portret Antoniego Sygietyńskiego, pędzla Adama Chmielowskiego

Antoni Sygietyński, ps. „Gosławiec”[1] (ur. 5 marca 1850, zm. 14 czerwca 1923) – ceniony w swoim czasie[2] krytyk literacki, muzyczny i teatralny, naturalistyczny powieściopisarz, zwolennik realizmu w malarstwie i naturalizmu w prozie, pianista, pedagog.

Życiorys

Grób Antoniego oraz Aleksandra Sygietyńskich na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Jego najstarszy brat Karol zginął w powstaniu styczniowym, a majątek rodzinny uległ konfiskacie. Dorastał w Warszawie[1]. Przyjaźnił się z Aleksandrem Gierymskim[1]. W 1869 roku podjął naukę w klasie fortepianu w warszawskim Instytucie Muzycznym[3]. Studiował też w słynnym konserwatorium w Lipsku, w Wiedniu oraz estetykę i historię sztuki w Paryżu[3]. W czasie pobytu w stolicy Francji nawiązał współpracę z kilkoma warszawskimi gazetami[3].

Do kraju powrócił w 1881 roku z poślubioną córką argentyńskiego farmera[4]. Prowadził zajęcia z fortepianu w Instytucie Muzycznym oraz wykłady z estetyki. Współpracował z licznymi pismami[4]. W latach 1888-1893 był działaczem Ligi Polskiej[5]. Podejmował też działalność polityczną, związał się ze Związkiem Demokratycznym, redagował jego czasopismo. W 1907 roku został na krótko osadzony w Cytadeli Warszawskiej[4]. Był członkiem Polskiej Partii Postępowej oraz Stronnictwa Narodowo-Postępowego. Pod koniec życia pełnił funkcję naczelnika wydziału prasowo-widowiskowego w Komisariacie Rządu[4]. Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. D-5-12)[6].

Antoni był dwukrotnie żonaty. Z pierwszą żoną miał troje dzieci, a wśród nich Aleksandra (1885–1936), architekta.

Ze związku z drugą żoną Heleną z Golińskich (1871–1958)[7], z którą miał również troje dzieci:

Twórczość

Autor omówienia programu Ligi Polskiej - Co robić (Paryż 1891)[8].

Wydał drukiem: zbiór artykułów Współczesna powieść we Francji[3], monografię Maksymilian Gierymski (1906)[9], powieści: Na skałach Calvados (1884)[10] i Wysadzony z siodła (1891)[11] oraz zbiory opowiadań: Drobiazgi (1900)[12] i Święty ogień (1918)[2][13]. Zaginęła natomiast w rękopisie jego ostatnia powieść – Pan Jezus w Przegorzałach[2].

Przypisy

  1. ↑ a b c Marta Rusek, Posłowie, w: A. Sygietyński, Wysadzony z siodła, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005, s. 168.
  2. ↑ a b c Marta Rusek, Posłowie, w: A. Sygietyński, Wysadzony z siodła, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005, s. 167.
  3. ↑ a b c d Marta Rusek, Posłowie, w: A. Sygietyński, Wysadzony z siodła, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005, s. 169.
  4. ↑ a b c d Marta Rusek, Posłowie, w: A. Sygietyński, Wysadzony z siodła, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005, s. 170-172.
  5. ↑ Wiesław Śladkowski, Liga Polska - reminiscencje wydarzeń sprzed lat 120, "Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska" Sectio F, Historia Vol. 61 (2006), s. 102,
  6. ↑ Cmentarz Stare Powązki: BRONISŁAWA SYGIETYŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-04-28].
  7. ↑ a b c Cmentarz Stare Powązki: ZOFJA NOWOSIELSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2021-09-24].
  8. ↑ Wiesław Śladkowski, Broszury propagandowe Ligi Polskiej proweniencji paryskiej, [w:] Polacy na obczyźnie. Studia i szkice z dziejów polskiej diaspory na święcie, red. Mariusz Gizowski, Gdańsk 2003, s. 147-159.
  9. ↑ Antoni Sygietyński, Maksymilian Gierymski, wyd. 1906, polona.pl [dostęp 2020-10-15].
  10. ↑ Antoni Sygietyński, Na skałach Calvados : powieść z życia normandzkich rybaków, wyd. 1884, polona.pl [dostęp 2020-10-15].
  11. ↑ Antoni Sygietyński, Wysadzony z siodła : powieść z życia współczesnego, wyd. 1891, polona.pl [dostęp 2020-10-15].
  12. ↑ Antoni Sygietyński, Drobiazgi, wyd. 1914, polona.pl [dostęp 2020-10-15].
  13. ↑ Antoni Sygietyński, Święty ogień, wyd. 1918, polona.pl [dostęp 2020-10-15].

Linki zewnętrzne

Dzieła Antoniego Sygietyńskiego w serwisie Polona

Media użyte na tej stronie

Adam Chmielowski - Sygietynski.jpg
Portret Antoniego Sygietyńskiego
Aleksander Sygietyński, Antoni Sygietyński (grób) 01.jpg
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób architekta Aleksandra Sygietyńskiego oraz krytyka literackiego Antoniego Sygietyńskiego na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
Antoni Sygietyński portrait (cropped).jpg
Portret Antoniego Sygietyńskiego