Antoni Turner

Błogosławiony
Antoni Turner SJ
Anthony Turner
prezbiter i męczennik
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1628
Little Dalby

Data i miejsce śmierci

20 czerwca 1679
Tyburn

Czczony przez

Kościół katolicki

Beatyfikacja

15 grudnia 1929
przez Piusa XI

Wspomnienie

20 czerwca

(c) ceridwen, CC BY-SA 2.0
Przykościelny cmentarz
St Giles in the Fields.

Antoni Turner SJ (ang. Anthony Turner; ur. 1628 w Little Dalby, zm. 20 czerwca 1679 w Tyburn) – angielski prezbiter z zakonu jezuitów, ofiara antykatolickich prześladowań okresu reformacji w Anglii, czczony w Kościele katolickim jako męczennik za wiarę, zabity na podstawie sfabrykowanych zarzutów o udziale w spisku, na fali represji zapoczątkowanych przez Henryka VIII ustanawiającego zwierzchność króla nad państwowym Kościołem anglikańskim[1][2][3][4].

Życiorys

Urodził się we wsi Little Dalby (hrabstwo Leicestershire) w rodzinie fanatycznego pastora kościoła protestanckiego[3]. Studiował na Uniwersytecie Cambridge (w Peterhouse)[3]. Pod wpływem matki złożył katolickie wyznanie wiary i tak jak starszy brat Edward wyemigrował z Anglii[3]. Pod nazwiskiem Antonius Ashbaneus w 1650 roku podjął studia w rzymskim kolegium angielskim[2]. Do nowicjatu Towarzystwa Jezusowego wstąpił w 1653 roku w Watten i tam po przejściu formacji zakonnej złożył profesję zakonną, a ukończywszy teologię[5] otrzymał sakrament święceń kapłańskich[2]. W 1661 roku skierowany został do posługi kapłańskiej w hrabstwie Worcester[2]. Efektywnie realizował tam powołanie do czasu, gdy w trakcie pobytu w Londynie dołączony został do pomówionych o udział w spisku i aresztowany, a następnie zamknięty w więzieniu Newgate[2][5].

Mimo iż nie znajdował się na sfabrykowanej przez Tytusa Oatesa liście stanął przed trybunałem pod zarzutem udziału w rzekomym tajnym porozumieniu, mającym na celu zabójstwo protestanckiego króla Karola II[6] wraz z Tomaszem Whitbreadem, Janem Fenwickiem, Janem Gavanem i Wilhelmem Harcourtem[2][7][8][9]. Przyznał się do stanu duchownego i przynależności do zakonu towarzystwa Jezusowego[2]. 13 czerwca w Old Bailey, za współudział w „spisku” wszyscy zostali skazani na śmierć przez powieszenie, wybebeszenie i poćwiartowanie[9][10]. Uznano, że świadkowie będący katolikami nie są wiarygodni, bowiem próby podważenia zeznań Titusa Oatesa mogą być kłamstwem, na które otrzymają dyspensę[11].

Wszyscy skazańcy odrzucili ułaskawienie warunkowane przyznaniem się do winy, a następnie pogrążyli się w modlitwie[9][10]. Wyrok wykonano tydzień później 20 czerwca 1679 roku[7][a], a ciała wydano przyjaciołom zabitych[10]. Pochowani zostali na przykościelnym cmentarzu St Giles in the Fields[9].

Znaczenie

Relacja z procesu i skazania pięciu jezuitów pt.: „Za zdradę stanu przez spisek na życie króla i działalność wywrotową przeciwko władzy i religii protestanckiej" została opublikowana w Londynie w 1679 roku[12].

Antoniego Turnera wraz ze współtowarzyszami beatyfikował papież Pius XI 15 grudnia 1929[7][13].

Relikwie męczennika znajdują się na terenie St Giles in the Fields[6].

Wspomnienie liturgiczne błogosławionego męczennika w Kościele katolickim obchodzone jest w Dies natalis (20 czerwca)[14].

Zobacz też

Uwagi

  1. Data wykonania wyroku na Antonim Turnerze pozostaje kwestią otwartą gdyż nie znaleziono weryfikowalnych źródeł potwierdzających różnice w opracowaniach jego biografii, w których podawane są daty raz 20, a w innych miejscach 30 czerwca. Mimo tych rozbieżności zaliczany jest do grupy współskazanych męczenników. (Za H. Fros: Święci i błogosławieni Towarzystwa Jezusowego. Kraków: WAM, 1992, s. 151. ISBN 83-85304-50-9.)

Przypisy

  1. Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 5: R-U. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2005 (wznowienie), kol. 123. ISBN 83-7318-376-0.
  2. a b c d e f g Fros Henryk: Święci i błogosławieni Towarzystwa Jezusowego. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, 1992, s. 152. ISBN 83-85304-50-9.
  3. a b c d Fros Henryk: Święci i błogosławieni Towarzystwa Jezusowego. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, 1992, s. 151. ISBN 83-85304-50-9.
  4. Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 281. ISBN 978-83-7318-736-8.
  5. a b Tom Rochford, SJ: Blessed Anthony Turner. Society of Jesus. [dostęp 2015-05-29]. (ang.).
  6. a b Błogosławiony Jan Gavan, prezbiter i męczennik. [dostęp 2015-05-29].
  7. a b c Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 5: R-U. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2005 (wznowienie), kol. 533. ISBN 83-7318-376-0.
  8. Edwin Burton: Catholic Encyclopedia - Ven. Thomas Whitbread. 1913. [dostęp 2015-05-29]. (ang.).
  9. a b c d Tom Rochford, SJ: Blessed Thomas Whitbread. Society of Jesus. [dostęp 2015-05-29]. (ang.).
  10. a b c Fros Henryk: Święci i błogosławieni Towarzystwa Jezusowego. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, 1992, s. 153. ISBN 83-85304-50-9.
  11. William Eusebius Andrews (wyd.), An historical narrative of the horrid plot and conspiracy of Titus Oates, called the popish plot, in its various branches and progress : selected from the most authentic Protestant historians, to which are added some cursory observations on the test act, London 1816, s. 83 [dostęp 2015-06-06] (ang.).
  12. Thompson Cooper: Catholic Encyclopedia - Fenwick, John (1628-1679). 1913. [dostęp 2015-05-29]. (ang.).
  13. Martiri dichiarati Santi della Compagnia di Gesu'. [dostęp 2015-05-29]. (wł.).
  14. Beati Tommaso Whitbread e compagni Martiri. 2000-05-27. [dostęp 2015-05-29]. (wł.).

Media użyte na tej stronie

SaintIcon.PNG
Autor: Tomasz Wachowski, Licencja: CC BY 3.0
ikona Święty
St Giles' churchyard - geograph.org.uk - 521279.jpg
(c) ceridwen, CC BY-SA 2.0
St Giles' churchyard This has become a small public open space and footway overshadowed by blocks of flats. However several mature trees and a few weathered tombs remain. One of them is the grave of Thomas Chapman translator of Homer (died 1634); the first victims of the Great Plague were also buried here.
Portret van Anthony Turner, RP-P-1921-1825.jpg
Autor:
print maker: Cornelis van Merlen
, Licencja: CC0


Identificatie
Titel(s): Portret van Anthony Turner
Objecttype: prent
Objectnummer: RP-P-1921-1825
Catalogusreferentie: Hollstein Dutch 2
Opschriften / Merken: verzamelaarsmerk, verso, gestempeld: Lugt 2233
Omschrijving: Portret van de Jezuïet Anthony Turner, die in 1679 om zijn Rooms-katholieke geloof werd vermoord.

Vervaardiging
Vervaardiger: prentmaker: Cornelis van Merlen (vermeld op object)
Plaats vervaardiging: Antwerpen
Datering: 1680 - 1723
Fysieke kenmerken: gravure
Materiaal: papier
Techniek: graveren (drukprocedé)
Afmetingen: plaatrand: h 146 mm × b 100 mm

Onderwerp
Wie: Anthony Turner

Verwerving en rechten
Verwerving: aankoop 1905
Copyright: Publiek domein