Antoni Wereszczyński (prawnik)

Antoni Wereszczyński
Data i miejsce urodzenia

26 września 1878
Stasiowa Wola

Data i miejsce śmierci

1 lipca 1948
Kraków

profesor nauk prawnych
Alma Mater

Uniwersytet Lwowski

Doktorat

1901

Profesura

1925

Uczelnia

Uniwersytet Lwowski
Politechnika Lwowska

Rektor Politechniki Lwowskiej
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Antoni Wereszczyński (ur. 26 września 1878 w Stasiowej Woli, zm. 1 lipca 1948 w Krakowie) – polski prawnik, profesor.

Życiorys

Urodził się w Stasiowej Woli, w ówczesnym powiecie rohatyńskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Józefa, adwokata i posła do Sejmu Krajowego Galicji i do austriackiej Rady Państwa[1]. Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie. Uzyskał stopień naukowy doktora prawa w 1901. Był uczniem Stanisława Starzyńskiego[2].

Podczas I wojny światowej w lutym 1918 został jednym ze stu członków Tymczasowej Rady Miejskiej we Lwowie[3]. W listopadzie 1918, podczas obrony Lwowa członek Komitetu Obywatelskiego i Polskiego Komitetu Narodowego we Lwowie[4]. W niepodległej RP został radnym Lwowa. Od 1922 wykładowca nauk prawnych na Politechnice Lwowskiej, od 1925 profesor nadzwyczajny, od 1931 profesor zwyczajny nauk prawnych PL, wielokrotny dziekan Wydziału Inżynieryjnego. W okresie dwudziestolecia międzywojennego wykładał także na Akademii Handlu Zagranicznego we Lwowie i Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Został członkiem założycielem powołanego w 1938 Stowarzyszenia „Towarzystwo Budowy Panoramy Plastycznej Dawnego Lwowa”[5]. Był członkiem zwyczajnym Kasyna i Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie[6]. Pełnił funkcję wiceprezesa Zjednoczenia Stanu Średniego w 1928[7].

W maju 1939 został wybrany rektorem Politechniki Lwowskiej na rok akademicki 1939/1940[8][9]. Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę, 15 października 1939 usunięty przez okupacyjne władze sowieckie. Po ataku Niemiec na ZSRR z czerwca 1941 w okresie okupacji niemieckiej działał w konspiracyjnym UJK we Lwowie jako wykładowca prawa politycznego, a także wykładał historię dyplomacji na tajnym Studium Dyplomatycznym UJK[10][11].

Autor m.in. pracy Państwo antyczne i jego renesansy (1934)[12]. Po zakończeniu wojny i przeprowadzce do Krakowa był inwigilowany przez SB PRL[13].

Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie[14].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Parlament Österreich Republik, Kurzbiografie Wereszczyński, Józef Dr. iur., parlament.gv.at [dostęp 2019-10-11] (niem.).
  2. Adam Redzik, Academia Militans. Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie, całość zredagował, wstępem i zakończeniem opatrzył Adam Redzik, wyd. 2 poprawione, Kraków: Wydawnictwo Wysoki Zamek, 2017, s. 500–503.
  3. Tymczasowa Rada Miejska we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 31 z 7 lutego 1918. 
  4. Eugeniusz Romer, Pamiętnik Paryski 1918–1919, t. I, Warszawa 2010, s. 34.
  5. Statut Stowarzyszenia Towarzystwo Budowy Panoramy Plastycznej Dawnego Lwowa. Lwów: 1938, s. 13.
  6. Sprawozdanie Wydziału Kasyna i Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie za czas od 1 kwietnia 1934 do 31 marca 1935 przedłożone Walnemu Zgromadzeniu w dniu 29 maja 1935. Lwów: 1935, s. 34.
  7. Obrady Zgromadzenia Obywatelskiego odbytego w dniu 30 grudnia 1928 staraniem Zjednoczenia Stanu Średniego oraz Mieszczańskiego Towarzystwa Strzeleckiego w sali tegoż Tow. we Lwowie, Lwów 1929 s. 2.
  8. Prof. Wereszczyński rektorem Politechniki Lwowsk.. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 105 z 11 maja 1939. 
  9. Władze Politechniki Lwowskiej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 155 z 13 lipca 1939. 
  10. Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 146–147. ISBN 978-83-7188-964-6.
  11. A. Redzik, Antoni Wereszczyński, [w:] Konstytucjonaliści polscy 1918–2011. Sylwetki uczonych, red. Andrzej Szmyt, Paweł Sarnecki, Ryszard Mojak, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 2012, s. 392–396, 2012, ISBN 978-83-7666-149-0.
  12. Antoni Wereszczyński, Państwo antyczne jego renesansy, wyd. 1934. [wersja elektroniczna publikacji], polona.pl [dostęp 2019-04-03].
  13. Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 192. ISBN 978-83-7188-964-6.
  14. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Antoni Wereszczyński. rakowice.eu. [dostęp 2018-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-27)].
  15. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu pracy naukowej”.
  16. Odznaczenia w dniu Święta Niepodległości. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 258 z 13 listopada 1937. 
  17. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 30.

Bibliografia

  • Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 225–226. ISBN 978-83-7188-964-6.
  • Adam Redzik, Antoni Wereszczyński, [w:] Konstytucjonaliści polscy 1918–2011. Sylwetki uczonych, red. Andrzej Szmyt, Paweł Sarnecki, Ryszard Mojak, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 2012, s. 392–396. ISBN 978-83-7666-149-0.
  • Academia Militans. Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie, całość zredagował, wstępem i zakończeniem opatrzył Adam Redzik, wyd. 2 poprawione, Kraków: Wydawnictwo Wysoki Zamek 2017, s. 500–503. ISBN 978-83-947365-7-6.

Linki zewnętrzne