Antoni Wieczorek

Antoni Wieczorek
Ilustracja
(c) Bundesarchiv, Bild 183-23613-1575 / Wlocka / CC-BY-SA 3.0

Antoni Wieczorek na zawodach w Oberhofie w 1954
Data i miejsce urodzenia

8 maja 1924
Szczyrk

Data i miejsce śmierci

16 sierpnia 1992
Zlaté Moravce

Klub

LKS Szczyrk

Antoni Wieczorek (ur. 8 maja 1924 w Szczyrku, zm. 16 sierpnia 1992 w Zlatych Moravcach) – polski skoczek narciarski, olimpijczyk. Trener kadry narodowej skoczków. Skakał i jeździł na nartach do 48. roku życia[1]. Od 1948 mąż Cecylii Gajdzik[2]. Rok później narodził się ich syn Stanisław, późniejszy skoczek i zjazdowiec, pracownik naukowy AWF w Katowicach.

Przebieg kariery

Jego matka, Anna z domu Pilarz, pracowała w Bielsku jako włókniarka, ojciec Józef był rolnikiem i cieślą[1]. Antoni miał trójkę braci – Jana, Szymona i Bronisława oraz trzy siostry – Marię, Annę i Julię[2]. Narciarstwo zaczął uprawiać w wieku 10 lat, startował w konkurencjach alpejskich: zjazdach i kombinacji. Później przerzucił się na skoki. W 1938 roku ukończył Szkołę Podstawową im. Tadeusza Kościuszki. Zaczął też przyuczać się do zawodu kelnera[2]. Na przełomie lat 1940/1941 wyjechał ze wsi. W latach 1941–1945 pracował ze starszym bratem w Zakładach Chemicznych w Monowicach, a mieszkał w Oświęcimiu koło obozu koncentracyjnego[2]. Od 1946 wielokrotnie zdobył tytuły mistrza i wicemistrza Śląska, a w 1948 pokonał w Zakopanem Stanisława Marusarza. Nie zmieścił się jednak w kadrze olimpijskiej na igrzyska w Sankt Moritz. Wraz z Tadeuszem Kozakiem i Mieczysławem Gąsienicą-Samkiem pojechał na „Wielki Tydzień Skoków” na mamucią skocznię w Planicy. Na niej, 15 marca 1948, jako pierwszy Polak w historii osiągnął granicę 100 metrów (z podpórką)[1]. W kolejnych seriach lądował na 99 m i 100 m. W kolejnych latach skoczył tam 101 m. W latach 1950–1952 prowadził schronisko na Skrzycznem[1]. W 1951 wygrał pierwsze zawody i ustalił rekord na skoczni narciarskiej w Krakowie[3]. W 1952 wziął udział w konkursie na najdłuższy skok na Krokwi. Udział wzięli m.in. Stanisław Marusarz, Jan Furman i Jan Kula. W I serii osiągnął 69,5 metra, w kolejnych był już najlepszy – 74 m i 76,5 m[1]. Łączna nota wyniosła 324 pkt. Wygrał też zawody w Oberhofie, gdzie poprawił rekord skoczni (na 75 metr). Na igrzyskach w Oslo na Holmenkollen (oddał dwa skoki na 60,5 m i miał notę 191 pkt.) zajął 24. miejsce[4]. Zaczął planować budowę obiektu w Szczyrku, na którym możliwe byłyby skoki po 110 m.

W 1954 ustanowił rekord Krokwi – 91 m, a jego rywal, Marusarz, nie ustał lotu na 92,5 m. Wieczorek liczył na wysokie miejsce podczas mistrzostw świata w Falun, ale na tę imprezę Polacy nie pojechali. Miał jechać na olimpiadę w Cortinie d’Ampezzo, lecz przed wyjazdem doznał ciężkiego upadku na Krokwi[1]. W 1958 podczas Tygodnia Sportów Zimowych w Oberhofie na skoczniach w Schmiedefeld i Brotterode był lepszy od wielu znanych skoczków i zajął trzecie miejsce, przed Harrym Glaßem i Harrym Lesserem. Zakwalifikował się do reprezentacji na mistrzostwa w Lahti, ale na pierwszym treningu doznał ciężkiego upadku i w konkursie zajął odległe 35. miejsce.

Na grudniowych zawodach w 1961 w Seefeld był drugi, ustanawiając rekord tej skoczni. W sezonie 1961/1962 wziął udział w Turnieju Czterech Skoczni i zajął w nim 5. pozycję z notą 839,4 pkt., tracąc niewiele do podium[5]. W Oberstdorfie był 13[6], w Innsbrucku 5.[7], w Garmisch-Partenkirchen 26[8], a w Bischofshofen 9.[9] Przed MŚ w Zakopanem uważany był za kandydata do medalu, na treningach skakał bardzo dobrze, lecz doznał ciężkiego upadku na treningu i nie wystartował[1]. Nie wrócił już do startów[2].

Po zakończeniu kariery

Do 1966 Wieczorek był trenerem w LZS Szczyrk, a w latach 1967–1969 opiekował się kadrą narodową[1]. Zbudował skocznie na Zbójnickiej, Jeziorze i Skalitem, a także igielitową skocznię w Biłej. W latach 70. i 80. pracował w Szkole Sportowej w Szczyrku. Zginął w wypadku samochodowym w Złotych Morawcach na Słowacji, 16 sierpnia 1992 roku, wracając z wakacji, które spędzał na południu Europy[1][2].

Obecnie co roku organizowane są zawody w skokach narciarskich o Memoriał Olimpijczyków ze Szczyrku: Antoniego Wieczorka, Antoniego Łaciaka, Józefa Huczka i Stefana Przybyły. Ich organizatorem jest Stowarzyszenie Rekreacyjno-Sportowe „Sokół” w Szczyrku. W 1992 w Szczyrku otwarto skocznię Antoś, nazwaną tak na cześć Łaciaka i Wieczorka, o punkcie konstrukcyjnym umiejscowionym na 15 m.

Osiągnięcia

Igrzyska olimpijskie

1952 Norwegia Oslo24. miejsce

Starty A. Wieczorka na igrzyskach olimpijskich – szczegółowo

MiejsceDzieńRokMiejscowośćSkoczniaKonkursSkok 1Skok 2NotaStrataZwycięzca
24.24 lutego1952Norwegia OsloHolmenkollenindywid.60,5 m60,5 m191,0 pkt35,0 pktArnfinn Bergmann

Mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym

  • Indywidualnie
1958 Finlandia Lahti35. miejsce

Turniej Czterech Skoczni

4. Turniej Czterech Skoczni
OberstdorfGarmisch-PartenkirchenInnsbruckBischofshofenklas.
37?
10. Turniej Czterech Skoczni
OberstdorfInnsbruckGarmisch-PartenkirchenBischofshofenklas.
1352695

Sukcesy krajowe

  • mistrz Polski w skokach: 1954, 1955[10]
  • wicemistrz Polski w skokach: 1951, 1958, 1960, 1961[10]

Przypisy

  1. a b c d e f g h i Antoni Wieczorek. archiwum.watra.pl. [dostęp 2012-01-07].
  2. a b c d e f Skoczek Antoni Wieczorek ze Szczyrku. eszczyrk.pl.pl. [dostęp 2016-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)].
  3. Narciarstwo 1950/1951. historiawisly.pl. [dostęp 2018-06-30].
  4. Antoni Wieczorek. sports-reference.pl. [dostęp 2012-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-16)].
  5. Turniej Czterech Skoczni 1961/1962. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2012-01-07].
  6. Turniej Czterech Skoczni 1961/1962. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2012-01-07].
  7. Turniej Czterech Skoczni 1961/1962. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2012-01-07].
  8. Turniej Czterech Skoczni 1961/1962. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2012-01-07].
  9. Turniej Czterech Skoczni 1961/1962. skokinarciarskie.pl. [dostęp 2012-01-07].
  10. a b Wyniki Mistrzostw Polski – 1920-2002. skijumping.pl. [dostęp 2012-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Ski jumping pictogram.svg
Pictograms of Olympic sports - Ski jumping
Flag of Finland.svg
Flaga Finlandii
Bundesarchiv Bild 183-23613-1575, Oberhof, Nordische Kombination, Antonie Wieczorek.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 183-23613-1575 / Wlocka / CC-BY-SA 3.0
Dla celów dokumentacyjnych Niemieckie Archiwum Federalne często zachowywało oryginalny opis fotografii, który może być błędny, tendencyjny, przestarzały bądź politycznie skrajny. Info non-talk.svg
Zentralbild Wlocka 2.3.1954 V. Wintersport-Meisterschaften der Deutschen Demokratischen Republik vom 25. - 28.2.1954 in Oberhof

Diesen Wintersportmeisterschaften kommt durch die Teilnahme von Sportlern aus Frankreich, der Volksrepublik Polen, der Ungarischen Volksrepublik und Westdeutschland besondere Bedeutung zu. Der Höhepunkt der V. Wintersportmeisterschaften war der Spezialsprunglauf mit internationaler Besetzung auf der Thüringenschanze am 28.2.1954. Unter den zahlreichen Ehrengästen befand sich auch der Präsident der Volkskammer der Deutschen Demokratischen Republik Dr. h.c. Johannes Dieckmann.

UBz: Sieger beim Spezialsprunglauf wurde der polnische Sportfreund Antonie Wieczorek.