Antonio Di Pietro

Antonio Di Pietro

Data i miejsce urodzenia	2 października 1950 Montenero di Bisaccia
Minister ds. robót publicznych Włoch
Okres	od 17 maja 1996 do 20 listopada 1996
Poprzednik	Paolo Baratta
Następca	Paolo Costa
Minister infrastruktury Włoch
Okres	od 17 maja 2006 do 7 maja 2008
Przynależność polityczna	Włochy Wartości
Poprzednik	Pietro Lunardi
Następca	Altero Matteoli

Antonio Di Pietro (ur. 2 października 1950 w Montenero di Bisaccia) – włoski polityk, prokurator prowadzący śledztwo Mani pulite, parlamentarzysta, były minister i eurodeputowany.

Życiorys

Działalność zawodowa

W 1978 ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Mediolańskim^[1]. Początkowo pracował jako policjant, po kilku latach rozpoczął karierę w zawodzie prokuratora. Na początku lat 90. pełnił funkcję zastępcy prokuratora republiki w Mediolanie, działając jako sędzia śledczy.

W 1992 w związku z zarzutami korupcyjnymi wydał nakaz tymczasowego aresztowania wobec Maria Chiesy, działacza Włoskiej Partii Socjalistycznej i jednocześnie dyrektora miejskiego przytułku. Zatrzymanie to zapoczątkowało śledztwo Mani pulite („czyste ręce”), które ujawniło system powiązań polityków i biznesmenów oraz znaczącą skalę łapówek na szczytach władzy (tzw. Tangentopoli). Po kilku miesiącach zespół Antonio Di Pietro prowadził śledztwa w sprawie ponad 150 firm, a także dotyczące blisko 40 polityków (w większości należących do PSI i Chrześcijańskiej Demokracji). Zarzuty przedstawiono m.in. byłemu premierowi i przywódcy socjalistów Bettino Craxiemu, który stał się symbolem całej afery.

Prowadzone postępowania karne wobec przedsiębiorców i polityków przyczyniły się do zmian na włoskiej scenie partyjnej. Spośród ugrupowań należących do Pentapartito (koalicji pięciu partii) socjaliści, chadecy i liberałowie rozwiązali się, republikanie i demokratyczni socjaliści ulegli zanikowi, przy czym wielu ich liderów pozostało aktywnych w polityce w ramach innych formacji.

W 1996 wszczęto kilka postępowań wobec samego Antonio Di Pietro, dotyczących jego działalności jako funkcjonariusza policji i sędziego śledczego. Zarzuty te zostały po jakimś czasie oddalone, okazało się też, iż prowadzący większość tych spraw prokurator z Brescii, Fabio Salamone, był bratem jednego ze skazanych za korupcję przedsiębiorców^[2], przeciwko któremu śledztwo prowadził Antonio Di Pietro.

Działalność polityczna

Antonio Di Pietro (w środku) z parlamentarzystami partii Włochy Wartości

Od 17 maja do 20 listopada 1996 Antonio Di Pietro sprawował urząd ministra do spraw robót publicznych w pierwszym rządzie Romano Prodiego. Sam premier też należał do osób, którego nazwisko przewinęło się w Mani pulite (postępowanie prowadził osobiście Antonio Di Pietro), jednak śledztwo w tym zakresie zostało umorzone.

Po zakończeniu postępowań przeciwko swojej osobie powrócił do czynnej polityki. W 1997 w wyborach uzupełniających z poparciem lewicowego Drzewa Oliwnego został senatorem XIII kadencji. W 1998 założył własne ugrupowanie pod nazwą Włochy Wartości, które już rok później przyłączyło się do nowej inicjatywy Romano Prodiego, partii Demokraci, działającej w ramach Drzewa Oliwnego. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 1999 z tej listy Antonio Di Pietro uzyskał mandat europosła. W 2000 opuścił Demokratów i reaktywował Włochy Wartości, sprzeciwiając się powołaniu nowego rządu kierowanego przez Giuliana Amato, byłego długoletniego członka Włoskiej Partii Socjalistycznej.

Jego partia w wyborach parlamentarnych w 2001 wystartowała samodzielnie. Antonio Di Pietro prowadził populistyczną kampanię wyborczą skierowaną m.in. przeciwko nielegalnej imigracji. Krytykował wówczas też wszystkie inne siły polityczne (łącznie z lewicą Massima D’Alemy i zwłaszcza centroprawicowym blokiem Silvia Berlusconiego), którym zarzucał tolerowanie korupcji. Lista wyborcza IdV uzyskała 3,9% głosów, nie wprowadzając żadnych posłów do Izby Deputowanych, a jedyny senator wkrótce przeszedł do Forza Italia.

W 2003 po raz kolejny zaangażował się w kampanię przeciwko liderowi Forza Italia, zbierając podpisy pod referendum mającym na celu uchylenie urzędującemu premierowi immunitetu.

Przed wyborami do Europarlamentu w 2004 sprzymierzył się z byłym liderem Włoskiej Partii Komunistycznej, Achille Occhetto, tworząc listę wyborczą Di Pietro-Occhetto, z której obaj przywódcy uzyskali mandaty.

Przed wyborami w 2006 wprowadził Włochy Wartości do centrolewicowego bloku L’Unione, z ramienia którego został posłem do Izby Deputowanych XV kadencji. W drugim gabinecie Romano Prodiego objął tekę ministra infrastruktury. Urząd ten sprawował do 8 maja 2008. W tym samym roku w przedterminowych wyborach uzyskał ponownie mandat posła XVI kadencji, który sprawował do 2013.

Przypisy

Bibliografia

• Antonio Di Pietro (wł.). camera.it. [dostęp 2022-09-01].
• Miłada Jędrusik: Panika w Łapówkogrodzie. wyborcza.pl, 19 listopada 2004. [dostęp 2022-08-06].