Antonio Possevino

Antonio Possevino SJ

Data i miejsce urodzenia	1533 lub 1534 Mantua
Data i miejsce śmierci	26 lutego 1611 Ferrara
Wikariusz generalny Szwecji, Danii i wysp północnych, Moskwy, Inflant, Rusi, Węgier, Pomorza, Saksonii
Okres sprawowania	od 1578
Wyznanie	Katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	Jezuici
Śluby zakonne	1559
Prezbiterat	1561

Tablica na budynku Collegium Hosianum w Braniewie, upamiętniająca Antonia Possevino

Antonio Possevino na obrazie Jana Matejki Stefan Batory pod Pskowem

Antonio Possevino (ur. 1533 lub 1534 w Mantui, zm. 26 lutego 1611 w Ferrarze) – dyplomata, legat papieski, jezuita, wikariusz generalny Szwecji, Danii i wysp północnych, Moskwy, Inflant, Rusi, Węgier, Pomorza, Saksonii od 1578^[1], doskonały mówca, uczony, teolog, organizator i dyplomata.

Życiorys

W 1559 wstąpił do zakonu jezuitów i w latach 1572–1578 był sekretarzem jednego z generałów tego zakonu. W 1578 papież Grzegorz XIII wysłał go z misją do Szwecji, gdzie miał doprowadzić do zakończenia wojen inflanckich. Jednocześnie pojechał do Moskwy, przyczyniając się do zawarcia w 1582 polsko-rosyjskiego rozejmu w Jamie Zapolskim. Od 1582 organizował seminaria papieskie: w Braniewie, Wilnie, Rydze, Dorpacie i Kolozsvárze. Był doradcą króla Stefana Batorego. Odsunięty od dworu w 1585, osiadł w Braniewie. Ostatecznie opuścił Polskę w 1587 roku i wykładał w Padwie oraz oddawał się pracy pisarskiej^[2].

Pozostawił bardzo wnikliwy opis państwa rosyjskiego i rządów cara Iwana IV Groźnego. Opisał Moskwę, jej historię, obyczaje i sytuację religijną w książce Moscovia (1586). Z jego polecenia w 1585 do Szwecji z misją specjalną (rekatolicyzacja) wyruszyli jezuici: Bernard Gołyński i Bartłomiej Tomaszewicz^[3].

Pisma

• Apparatus sacer ad scriptores Veteris et Novi Testamenti (Wenecja, 1603-06)
• Bibliotheca selecta (Rzym, 1593)
• Moscovia (Wilno, 1586) → (pol. tł. Albert Warkotsch, PAX Warszawa 1988, 279 s., ISBN 83-211-0876-8 )
• Dell sacrificia della Messa (Lyon, 1563)
• Il soldato cristiano (Rzym, 1569)
• Notæ verbi Dei et Apostolicæ Ecclesiæ (Poznań, 1586)

Przypisy

Bibliografia

• Kazimierz Lepszy (red.): Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1968.

Linki zewnętrzne

• Antonio Possevino – dzieła w bibliotece Polona