Antromastoidektomia

Antromastoidektomia (wydłutowanie wyrostka sutkowatego, ang. antromastoidectomy) – operacja laryngologiczna polegająca na otwarciu wyrostka sutkowatego i usunięciu jego zawartości. Wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym. Pozostałością po zabiegu jest zagłębienie w kości wielkości ziarna fasoli wyczuwane za małżowiną uszną.

Wskazania

Zasadniczym wskazaniem do tego zabiegu jest zapalenie wyrostka sutkowatego i jego powikłania oraz powikłane ostre zapalenie ucha środkowego. Może być on też przeprowadzony jako wstępny etap innych operacji otochirurgicznych.

Cele operacji

• niedopuszczenie do rozprzestrzeniania się stanu zapalnego na okoliczne tkanki i kość skroniową
• ochrona narządu słuchu przed uszkodzeniem związanym z rozprzestrzenianiem się zapalenia.

Etapy zabiegu

• cięcie zauszne (1 cm od przyczepu małżowiny usznej), łukowate, obejmujące przyczep małżowiny usznej
• odsunięcie raspatorem części miękkich wraz z okostną na boki
• wytworzenie płata mięśniowo-okostnowego Kernera
• usunięcie tkanki kostnej wyrostka sutkowatego przy pomocy specjalnych wierteł laryngologicznych pod kontrolą mikroskopu
• otwarcie jamy sutkowej
• sukcesywne usuwanie wszystkich komórek powietrznych wyrostka sutkowatego przy użyciu specjalnych frezów usznych; w szczególności uwagę należy zwrócić na komórki:
  • kąta zatokowo-oponowego
  • nasady wyrostka jarzmowego
  • trójkąta Trautmanna.

Operację kończy kontrola blaszek kostnych środkowego i tylnego dołu czaszki oraz zatoki esowatej.

W przypadku stwierdzenia zmian chorobowych wymienionych struktur, należy usunąć blaszki kostne i odsłonić oponę twardą przedniego i środkowego dołu czaszki oraz zatoki esowatej.

Postępowanie pooperacyjne

Do jamy potrepanacyjnej zakładany jest seton oraz czasami dren Panrosego. Pacjentowi podaje się antybiotyki drogą dożylną. Po kilku dniach w znieczuleniu ogólnym wykonuje się tak zwany "głęboki opatrunek" i usuwa się seton. Jama potrepanacyjna wypełnia się ziarniną a rana za uchem stopniowo się goi.

W trakcie tej operacji nie powinno otwierać się jamy bębenkowej i tylnej kostnej części ściany przewodu słuchowego zewnętrznego. Podczas manipulacji w okolicy aditus ad antrum należy szczególnie uważać aby nie doprowadzić do zwichnięcia kowadełka, co w konsekwencji może osłabić słuch.

Linki zewnętrzne

Antromastoidektomia (zdjęcia śródoperacyjne)

Bibliografia

• J. Iwaszkiewicz Zarys otolaryngologii PZWL. Warszawa 1967