Antykomunizm

Wszystkie drogi marksizmu prowadzą do Moskwy, niemiecki antykomunistyczny plakat partii CDU z okresu zimnej wojny

Antykomunizm – zbiorcza nazwa ideologii oraz polityk nastawionych lub skupiających się na krytyce i zwalczaniu myśli komunistycznej^[1], zarówno na płaszczyźnie intelektualnej jak i praktycznej, dążąc w ten sposób do zapobiegnięcia skutkom jej wprowadzenia w życie^[2]. Postawa ta wynika z różnic między założeniami komunizmu, a dążeniami innych ruchów politycznych lub religijnych jak nacjonalizm, liberalizm czy chrześcijaństwo. Z tego powodu antykomunizm sam w sobie nie jest jednolitą ideologią, lecz dzieli się na odmiany, które różnią się co do tego jak definiują komunizm, które konkretne postulaty odrzucają oraz jakie wyciągają wnioski ze swojej krytyki^[3][4].

Większość antykomunistów łączy przekonanie o błędności materializmu historycznego, będącego podstawą marksizmu. Antykomuniści (np. Karl Popper) odrzucają też pogląd o koniecznym następstwie formacji społecznych (tak jak kapitalizm zastąpił feudalizm, tak w przyszłości miałyby nastać formacje socjalistyczna i komunistyczna)^[5]. Kwestionują również twierdzenie, że socjalistyczne państwo samoczynnie zniknie, gdy przestanie być potrzebne w wyniku stworzenia w pełni komunistycznego społeczeństwa (teza o obumieraniu państwa). Podważają także możliwość stworzenia idealnie funkcjonującego komunistycznego społeczeństwa^[6].

Zorganizowany antykomunizm rozwijał się wraz ze wzrostem popularności idei komunistycznych, szczególnie po rewolucji bolszewickiej w Rosji, a szczyt jego znaczenia przypada na okres zimnowojenny^[6], czego jednym z objawów był amerykański makkartyzm^[7]. Sam makkartyzm stanowił część większego zjawiska znanego jako czerwona panika.

Antykomuniści podkreślają skalę represji oraz liczbę ofiar, które zginęły w wyniku prób realizacji komunistycznych założeń. Historyk Robert Conquest twierdzi, że w przeciągu całego XX wieku komunizm odpowiedzialny był za śmierć dziesiątek milionów ludzi^[8], natomiast Czarna księga komunizmu podaje, że łącznie zbrodnie popełniane przez realizatorów myśli marksistowskich mogły pochłonąć nawet 100 milionów ludzkich istnień^[9][6].

Liberalni antykomuniści łączą komunizm z faszyzmem i nazywają je zbiorowo totalitaryzmami, powołując się na podobieństwa pomiędzy działaniami obydwu systemów^[10] (przy czym sam faszyzm również zalicza się do ideologii nacechowanych antykomunistycznie^[11]).

Przypisy