Antymonit

Antymonit

Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy	błyszcz antymonu, błyszcz antymonowy, stibnit
Skład chemiczny	Sb2S3 – siarczek antymonu
Twardość w skali Mohsa	2[1]
Przełam	muszlowy (w jednym kierunku bardzo dobrą, a w dwu pozostałych – niewyraźną)
Łupliwość	bardzo dobra w jednym kierunku[1]
Układ krystalograficzny	rombowy
Gęstość minerału	4,6-4,7[1] g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	ołowianoszara, stalowoszara niekiedy z odcieniem niebieskawym bądź czerwonawym (rzadziej)
Rysa	szara do niemal czarnej
Połysk	metaliczny

Antymonit – bardzo pospolity minerał z grupy siarczków.

Nazwa pochodzi z gr. Anthemon – kwiat; i z późnogrec. antimonion – wykwit, nawiązując do przypominających kwiaty szczotek krystalicznych tego minerału.

Charakterystyka

Właściwości

Tworzy ponad 100 różnych form kryształów. Zazwyczaj ma postać wydłużonych słupów z charakterystycznymi zbrużdżeniami i częstymi zbliźniaczeniami. Występuje w formie skupień pręcikowych, igiełkowych, promienistych, włóknistych, ziarnistych i zbitych. Najlepiej wykształcone kryształy występują w druzach w formie szczotek. Ich długość dochodzi do kilkudziesięciu cm. Jest miękki, giętki, nieprzezroczysty. Często pokryty niebieskawymi, czerwonawymi lub żółtawymi nalotami.

Podczas wietrzenia przekształca się w ochrę antymonową, kermesyt lub kwiat antymonowy^[1].

Występowanie

Powstaje w warunkach hydrotermalnych. Występuje w żyłach kwarcowych oraz w osadach niektórych gorących źródeł mineralnych.

Miejsca występowania:

• Na świecie: Chiny – Jiangxi, Yunnan, Guangdong, Japonia – Sikoku, Algieria – Konstantyna, Boliwia, RPA, Borneo – Bau, Sarawak, Ukraina – Nikitovka, Niemcy – Wolfsberg, Braunsdorf, Słowacja, Rumunia – Capnik, Baia Sprie, Chiusbaia, Włochy – Gosseto, Francja, USA – Kalifornia, Meksyk.

• W Polsce spotykany jest na Dolnym Śląsku. Został stwierdzony w Złotym Stoku (Góry Złote), Boguszynie^[1], Radzinowicach, Bystrzycy Górnej oraz Miedziance.

Zastosowanie

• Główna ruda antymonu^[1],
• Związek ten jest stosowany do produkcji różnych stopów^[1],
• w przemyśle gumowym, tekstylnym, szklarskim, ceramicznym, w medycynie,
• bywa używany do wyrobu kosmetyków, farb, i sztucznych ogni.
• Jest minerałem bardzo cenionym przez kolekcjonerów oraz stanowi ozdobę wielu zbiorów muzealnych.

Najwspanialsze okazy (do 60 cm długości) pochodzą z Japonii. Są tam używane do wyrobu ozdób, podstawek pod doniczki, niskich płotków wokół ogrodów.

Już w starożytności wyrabiano z niego kosmetyki oraz używano jako środka do leczenia oczu. W średniowieczu wykorzystywano go jako środek przeczyszczający i wymiotny^[1].

Przypisy

Bibliografia

• Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1996, seria: Leksykon Przyrodniczy. ISBN 83-7129-194-9.
• G.G. Gormaz, J.J. Casanovas: Atlas mineralogii, Wiedza i życie 1992 r.
• W. Heflik, L. Natkaniec-Nowak: Minerały Polski; Wyd. Antykwa 1998 r.
• Jerzy Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów; Videograf II 2003 r.

Linki zewnętrzne

• antymonit na stronie Webmineral.com (ang.)
• antymonit na stronie Mindat.org (ang.)