Apeliotes

Apeliotes
Ἀπηλιώτης
bóg wiatru wschodniego
Występowanie

mitologia grecka

Atrybuty

wielkie skrzydła u ramion, owoce

Teren kultu

starożytna Grecja

Rodzina
Ojciec

Astrajos

Matka

Eos

Rodzeństwo

Boreasz,
Euros,
Notos,
Zefir,
Kajkias,
Lips,
Skiron,
Fosforos (Hesperosa)

Apeliotes (gr. Ἀπηλιώτης Apēliṓtēs ‘związany ze Słońcem’, łac. Solanus ‘wiatr wschodni’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie wiatru wschodniego[a][1][2].

Uosabiał porywisty wiatr, wiejący ze wschodu (lub, według niektórych źródeł, z południowego wschodu). Przypuszczalnie uchodził za syna tytana Astrajosa i tytanidy Eos oraz za brata Boreasza, Eurosa, Notosa, Zefira, Kajkiasa, Lipsa, Skirona (personifikacji wiatrów), Fosforosa (Hesperosa; personifikacji planety Wenus)[b], niektórych gwiazd (personifikacji gwiazd)[c][3].

W sztuce przedstawiany jest jako młody mężczyzna z wielkimi skrzydłami u ramion, z owocami.

Wyobrażenie o bogu przejawia się w rzeźbie (fryz z I wieku p.n.e. z wizerunkami ośmiu skrzydlatych bogów wiatrów zdobiący Wieżę Wiatrów w Atenach)[d][e][4].

Zobacz też

Uwagi

  1. Według Wieży Wiatrów w Atenach, która w starożytności służyła jako wiatrowskaz i zegar miejski. Na każdym boku budowli znajduje się relief z wyobrażeniem jednej z ośmiu greckich personifikacji wiatrów.
  2. Autorzy hellenistyczni identyfikowali Hesperosa z gwiazdą Fosforos.
  3. Z pominięciem gwiazd, w które zostali przemienieni niektórzy bohaterowie, stworzenia, istoty, artefakty np. Kastor i Polideukes (Polluks), Plejady, Hiady.
  4. «Znaczek pocztowy z wizerunkiem Apeliotesa». Apeliotes. hellenica.de. [dostęp 2010-11-30]. (niem.).
  5. «Wschodnia ściana Wieży Wiatrów ozdobiona wizerunkiem Apeliotesa». Roman Agora and Tower of the Winds. stoa.org. [dostęp 2010-11-30]. (ang.).

Przypisy

  1. Arystoteles: Meteorologika. O świecie, Księga druga, Rozdział VI, ss. 70–74: Róża wiatrów. pbi.edu.pl. [dostęp 2011-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-08)]. (pol.).
  2. Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 794–795. ISBN 83-01-03529-3.
  3. Aaron J. Atsma: Apeliotes (Anemoi). theoi.com. [dostęp 2010-11-30]. (ang.).
  4. Starsi bogowie. W: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 188–189. ISBN 83-7391-077-8.

Bibliografia