Aplikacja (zdobnictwo)

Przykład aplikacji.

Aplikacja (haft nakładany) – technika zdobienia polegająca na naszywaniu na tkaninę lub wszywaniu w wycięty w głównej tkaninie wzór, motywów dekoracyjnych wyciętych z innego rodzaju tworzyw lub tkanin o innej barwie[1].

W technice naszywanej wykorzystuje się fragmenty tkaniny, pasmanterie, koronki, koraliki, cekiny, a także uzupełnia haftem. Aplikacja z wszywanym motywem, nazywana inkrustowaną lub mozaiką sukienną, polegała na tym, że w głównej tkaninie stanowiącej tło wycinano zaplanowany motyw i w to miejsce wszywano inną tkaninę. Najczęściej do tego typu dekoracji stosowano sukno (brzegi takiej tkaniny nie strzępią się)[2]. Aplikacje przymocowywane były nićmi, ściegiem linijnym, rzadziej klejem[3], a połączenia aplikacji można ukryć lub wyeksponować.

Rodzaje aplikacji:

  • aplikacja nieprzeświecająca – do której użyto grubych tkanin (aksamit, sukno)
  • aplikacja prześwitująca – stosuje się tkaniny prześwitujące, np. tiul.

Technika ta znana była w starożytności. W Europie zachodniej stosowana od XIV wieku[3]. W Polsce aplikacja rozpowszechniła się w XVI wieku w związku z zainteresowaniem sposobem zdobienia namiotów tureckich (aplikacja zwana była robotą namiotniczą)[2]. Aplikacją obszywano ubiory, tkaniny dekoracyjne, szaty liturgiczne, baldachimy. W XVIII wieku popularne były makaty z naszywanymi aplikacjami. Ubiory zdobione taką techniką ponownie modne były w latach 20. XIX wieku. Niektóre elementy na tkaninie wypychane były watą bawełnianą, uzyskiwano w ten sposób efekt trójwymiarowości[2]. W latach 80. XIX wieku słynny francuski krawiec Charles Frederick Worth ponownie sięgnął w swoich kreacjach do techniki aplikacji[2]. Aplikacja stosowana jest także współcześnie.

Przypisy

  1. Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota: Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
  2. a b c d Sztuka świata. T. 17. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, ​ISBN 978-83-213-4726-4​.
  3. a b Krystyna Zwolińska, Zasław Malicki: Mały słownik terminów plastycznych. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1974.

Media użyte na tej stronie

Hawaiian Applique Quilt 2.jpg
Autor: Jeff Muceus from Portland, Oregon, USA, Licencja: CC BY-SA 2.0
Exposure-corrected copy of Image:Hawaiian_Applique_Quilt.jpg. Original Flickr description: These authentic Hawaiian tapestries are hanging in the lobby of our hotel (Kauai Sands).