Apollo (witraż Stanisława Wyspiańskiego)

Apollo (System Kopernika)

Apollo, witraż w Domu Towarzystwa Lekarskiego w Krakowie
Autor	Stanisław Wyspiański
Rodzaj	Witraż
Data powstania	1904
Medium	witraż

Apollo (System Kopernika) – zaprojektowany przez Stanisława Wyspiańskiego witraż w oknie Domu Towarzystwa Lekarskiego w Krakowie.

Miejsce i historia powstania witrażu

Witraż znajduje się w budynku Domu Towarzystwa Lekarskiego przy ul. Radziwiłłowskiej 4 w Krakowie. Budynek wybudowano na zlecenie doktora Juliana Nowaka w 1904 roku^[1]. Jest to jeden z wielu dekoracyjnych elementów wykończenia tego budynku zaprojektowanych przez Wyspiańskiego, który poza tym zaprojektował dla niego również balustrady schodów, polichromie czy posadzki, a ponadto wyposażenie: meble, żyrandole^[1]. Wykonane według projektu Wyspiańskiego witraże w Domu Lekarskim są jedynymi witrażami tego artysty we wnętrzu świeckim^[2].

Wybór tematu witrażu był związany z połączeniem się Towarzystwa Lekarskiego z Astronomicznym. Pierwotnie miała być na nim przedstawiona postać Mikołaja Kopernika. Ostatecznie temat uległ zmianie, pozostała natomiast tematyka związana z astronomią – wybrano postać Apolla-Słońca^[1].

Witraż został wykonany na podstawie pastelu Stanisława Wyspiańskiego pod tym samym tytułem; pastel ten znajduje się w kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie, do którego trafił w 1946 roku jako dar dr. Nowaka^[2]. Projekt witrażu jest jednym z najczęściej reprodukowanych dzieł Wyspiańskiego, drukowanym w czasopismach, wydawnictwach albumowych i na znaczkach pocztowych^[2].

Opis witrażu

Apollo, bóg-Słońce, jest na witrażu przedstawiony skrępowany i przywiązany do liry, która przygniata go swym ciężarem. Takie ujęcie tematu jest interpretowane między innymi jako odwołanie do „zatrzymania” słońca przez Mikołaja Kopernika^[1]. Wokół Apolla przedstawione są inne planety układu słonecznego – Saturn, Jowisz, Mars, Merkury, Ziemia, Luna i Wenus.

Przypisy