Apomorfia

Uproszczony kladogram przedstawia taksony wykazujące cechy plezjomorficzne (A, B, I, H) oraz apomorfie (synapomorfie – C, D, F, G – i autapomorfia – E)

Apomorfia, cecha apomorficzna – cecha zaawansowana, ewolucyjnie nowa, niewystępująca u przodków danej linii ewolucyjnej. Jej przeciwieństwem jest plezjomorfia, czyli cecha prymitywna. Jeśli apomorfia obecna jest tylko w jednej linii ewolucyjnej nazywa się ją autapomorfią, natomiast jeśli występuje u co najmniej kilku kladów, określana jest jako synapomorfia[1]. Według ściśle kladystycznego podejścia jedynie apomorfie (a wśród nich tylko synapomorfie) można wykorzystać do przetestowania hipotezy filogenetycznej[2]. Mark Wilkinson stwierdził, że w niektórych przypadkach również plezjomorfie mogą wskazywać na monofiletyczny charakter taksonów[3], jednak poglądu tego nie podziela większość naukowców[4]. Koncepcja apomorfii została wprowadzona przez Williego Henniga w pracy Grundzüge einer Theorie der Phylogenetischen Systematik z 1950 roku. Początkowo termin ten odnosił się nie do cech, lecz do taksonów. Hennig wspomniał jednak, że w przypadku „krzyżowań specjalizacji” dotyczy on wyłącznie cech[5]. Przypisano go do cech w 1952 roku, tym samym umożliwiając po raz pierwszy zrekonstruowanie powiązań filogenetycznych[6].

Przypisy

  1. Jerrold I. Davis. Phylogenetics, molecular variation, and species concepts. „BioScience”. 46 (7), s. 502–511, 1996 (ang.). 
  2. G. F. Engelmann, E. O. Wiley. The place of ancestor-descendant relationships in phylogeny reconstruction. „Systematic Zoology”. 26 (1), s. 1–11, 1977 (ang.). 
  3. Mark Wilkinson. The use of primitive character state distributions in the assessment of holophyly. „Acta Biotheoretica”. 39 (1), s. 37–46, 1991. DOI: 10.1007/BF00046406 (ang.). 
  4. Michael F. Whiting, Lawrence M. Kelly. Synamorphy, monophyly, and cladistic analysis: A reply to Wilkinson. „Acta Biotheoretica”. 43 (3), s. 249–257, 1995. DOI: 10.1007/BF00707273 (ang.). 
  5. Willi Hennig: Grundzüge einer Theorie der Phylogenetischen Systematik. Berlin: Deutscher Zentralverlag, 1950.
  6. Stefan Richter, Rudolf Meier. The development of phylogenetic concepts in Hennig's early theoretical publications (1947–1966). „Systematic Biology”. 43 (2), s. 212–221, 1994. DOI: 10.1093/sysbio/43.2.212 (ang.). 

Media użyte na tej stronie

Clado.JPG
Little cladogram showing plesiomorphic, synapomorphic and autapomorphic characters.