Arboretum w Kórniku

Arboretum Kórnickie
Obiekt zabytkowy nr rej. 116/A z 1.06.1968[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kórnik

Powierzchnia

50 ha

Data założenia

1826-1860

Projektant

Tytus Działyński

Położenie na mapie Kórnika
Mapa konturowa Kórnika, w centrum znajduje się punkt z opisem „Arboretum Kórnickie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Arboretum Kórnickie”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Arboretum Kórnickie”
Położenie na mapie gminy Kórnik
Mapa konturowa gminy Kórnik, w centrum znajduje się punkt z opisem „Arboretum Kórnickie”
Ziemia52°14′39″N 17°05′27″E/52,244167 17,090833
Strona internetowa

Arboretum w Kórniku – znajduje się w województwie wielkopolskim w powiecie poznańskim, w gminie Kórnik. To najstarsze i najbogatsze w gatunki arboretum w Polsce i czwarte co do wielkości kolekcji w Europie.

Na powierzchni ponad 50 ha znajduje się ponad 3500 taksonów drzew i krzewów, w tym wiele egzotycznych[2].

Arboretum wraz z Zamkiem wpisane jest do rejestru zabytków pod sygnaturą 116/A. Od 11 lipca 2011 roku Zespół zamkowo-parkowy wraz z kościołem parafialnym – nekropolią właścicieli wpisany został przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na listę pomników historii[3]

Historia

Zostało założone w 1. połowie XIX wieku wokół zamku w Kórniku przez jego właściciela, hrabiego Tytusa Działyńskiego. Dzieło to kontynuował jego syn Jan Kanty Działyński oraz wnuk Władysław Zamoyski. Pierwotnie był to jednak ogród w stylu francuskim założony przez Teofilę z Działyńskich Szołdrską-Potulicką. Teofila założyła ogród po rozwodzie z mężem Aleksandrem Potulickim.

Kolekcje

W Kolekcji Arboretum znajdują się kilkusetletnie okazy drzew rodzimych, przede wszystkim lip, buków, i dębów, jak i dobrze zadomowione ponad stuletnie egzemplarze egzotycznych magnolii drzewiastych, jodeł greckich czy cypryśników błotnych z wykształconymi pneumatoforami (najstarsze w Polsce).

Są tu także kolekcje brzóz, jabłoni i wiśni oraz krzewów ozdobnych: lilaków, forsycji, tawuł, różaneczników i azalii. W Kórniku dokonano aklimatyzacji takich gatunków jak jodła koreańska, żywotnik zachodni (odmiana 'Aurescens'), jodła Veitcha czy kolkwicja chińska. Nowe i stare gatunki i odmiany drzew i krzewów są rozmnażane w Szkółkach Kórnickich.

Obecnie na terenie arboretum w Kórniku znajdują się Instytut Dendrologii PAN z ogrodami doświadczalnymi oraz muzeum dendrologicznym.

Owady

W arboretum po raz pierwszy w Polsce stwierdzono występowanie owadów i szpecieli: Graphocephala fennahi, Appendista robinae, Calepitrimerus darrowi, Eriophyes brownei, Aceria caliberberis (szkodnik berberysów) i Trisetacus cupressi. Po raz pierwszy na świecie opisano natomiast Epitrimerus taxifoliae[4].

Galeria

Godziny otwarcia

Arboretum otwarte jest dla zwiedzających przez cały rok kalendarzowy. W maju i czerwcu otwarte jest w godzinach od 10 do 19, w pozostałych miesiącach krócej[5].

Turystyka i edukacja

Zielone lekcje

To cykl zajęć edukacyjnych skierowanych do uczniów przedszkoli, szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Celem zajęć jest poszerzenie wiedzy uczniów dotyczącej przyrody oraz utrwalenie informacji pozyskanych w trakcie zajęć szkolnych m.in. na przyrodzie i biologii[6].

Ścieżka turystyczno-edukacyjna Drzewa Świata

W 2010 roku otwarto w Arboretum ścieżkę Drzewa Świata, na odcinku 3,5 km, można zapoznać się z 25 gatunkami drzew występujących w Ameryce Północnej, Azji i Europie. Wybrane gatunki mają różny pokrój koron, budowę liści, kwiatów i owoców. Każde drzewo oznaczono tablicą, na której znaleźć można informację botaniczne, mapę zasięgu występowania oraz ciekawostki związane ze znaczeniem drzew w tradycji i kulturze. Ścieżka powstała w ramach projektu współfinansowanego przez Unię Europejską, przy wsparciu Gminy Kórnik oraz Fundacji Zakłady Kórnickie[7].

Imprezy edukacyjno-przyrodnicze

  • Zwiastuny wiosny i wystawa Wiosenne inspiracje (kwiecień)
  • Kwitnące magnolie (maj)
  • Kiedy znów zakwitną białe bzy (maj)
  • Dni azalii i różaneczników w Arboretum Kórnickim (maj)
  • Barwy jesieni (październik)

Zobacz też

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021.
  2. O Arboretum. Instytut Dendrologii Polskiej Akademii Nauk. [dostęp 2017-05-09].
  3. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 czerwca 2011 (Dz.U. z 2011 r. nr 143, poz. 836)
  4. Gabriel Łabanowski, Grażyna Soika, Roztocze i owady obcego pochodzenia w arboretach i ogrodach botanicznych, w: Materiały konferencyjne. Konferencja naukowa Biologia i Ekologia Roślin Drzewiastych, Kórnik-Poznań, 21-23.10.2013, PAN/Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, 2013, s.180-181, ISBN 978-83-63400-90-3
  5. Arboretum, www.idpan.poznan.pl [dostęp 2022-05-29].
  6. Zielone lekcje
  7. Ścieżka turystyczno-edukacyjna Drzewa Świata

Media użyte na tej stronie

Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Green pog.svg
Shiny green button/marker widget.
Kórnik location map.svg
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Kórnika, Polska
Kórnik (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Kórnik, Polska
Pneumatofory.jpg

Cypryśnik błotny (Taxodium distichum) - pneumatofory. Zdjęcie wykonane dnia 14 kwietnia 2007 w Arboretum w Kórniku.


Taxodium distichum - pneumatophores. Photo was taken 14th April 2007 in Arboretum in Kórnik (Poland).

Autor: Piotrm00
Arboretum w Kórniku 1.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Poznań County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Poznań County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 52.69 N
  • S: 52.14 N
  • W: 16.43 E
  • E: 17.41 E
Arboretum, Kórnik 2010 (11).jpg
Autor: Nostrix, Licencja: CC BY 3.0
Arboretum w Kórniku w 2010 r.
Arboretum, Kórnik 2010 (25).jpg
Autor: Nostrix, Licencja: CC BY 3.0
Arboretum w Kórniku w 2010 r.
Magnolia Kórnik.jpg

Magnolia w Arboretum w Kórniku. Zdjęcie wykonane dnia 14 kwietnia 2007 w Arboretum w Kórniku.


Magnolia in Arboretum in Kórnik. Photo was taken 14th April 2007 in Arboretum in Kórnik (Poland).

Autor: Piotrm00
Taxodium distichum description in Kórnik.jpg
Autor: Sylwia Ufnalska, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tabliczka informacyjna o cypryśniku błotnym w Arboretum w Kórniku
Taxodium distichum in Kórnik.jpg
Autor: Sylwia Ufnalska, Licencja: CC BY-SA 3.0
Stary cypryśnik błotny (Taxodium distichum) z pneumatoforami w Arboretum w Kórniku
Arboretum, Kórnik 2010 (27).jpg
Autor: Nostrix, Licencja: CC BY 3.0
Arboretum w Kórniku w 2010 r.
Arboretum kórnickie.jpg
Autor: Jan Jerszyński, Licencja: CC BY-SA 2.5
Arboretum w Kórniku (lipiec 2004) Tablica pamiątkowa, Polska, woj. wielkopolskie