Archidiecezja Lilongwe

Archidiecezja Lilongwe

Państwo	Malawi
Siedziba	Lilongwe
Data powołania	25 kwietnia 1959
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Metropolia	Lilongwe
Biskup diecezjalny	George Tambala OCD
Biskup senior	Rémi Sainte-Marie MAfr
Dane statystyczne (2004)
Liczba wiernych • odsetek wiernych	774 760 19%
Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych	112 60 52
Liczba parafii	33
Powierzchnia	24 025 km²
Położenie na mapie Malawi Lilongwe
13°58′44,8″S 33°45′44,9″E/-13,979111 33,762472

Diecezja Lilongwe (łac. Archidioecesis Lilongvensis, ang. Archdiocese of Lilongwe) – rzymskokatolicka archidiecezja ze stolicą w Lilongwe, w Malawi. Najstarsza diecezja w tym kraju.

Na terenie diecezji pracuje 61 zakonników i 263 siostry zakonne.

Historia

W dniu 31 lipca 1889 została erygowana prefektura apostolska Niasa. Była to jedna z pierwszych jednostek struktury administracyjnej Kościoła katolickiego w tej części Afryki. Tereny włączone do prefektury apostolskiej Niasa wchodziły wcześniej w skład wikariatu apostolskiego Tanganiki (obecnie diecezja Sumbawanga (Tanzania)), którego stolica znajdowała się przy północnej części jeziora Tanganika.

12 lutego 1897 prefektura apostolska została wyniesiona do godności wikariatu apostolskiego.

W pierwszej połowie XX wieku zaczęły powstawać kolejne struktury kościelne na terenach podległych dotychczas wikariuszom apostolskim Niasy, były to:

• 3 grudnia 1903 – prefektura apostolska Shire (obecnie archidiecezja Blantyre) – druga kościelna jednostka administracyjna w Niasie (dzisiejszym Malawi)
• 28 stycznia 1913 – wikariat apostolski Bangueolo (obecnie archidiecezja Kasama) – Rodezja Północna (dzisiejsza Zambia)
• 1 lipca 1937 – prefektura apostolska Fort Jameson (obecnie diecezja Chipata) – Rodezja Północna (dzisiejsza Zambia)
• 8 maja 1947 – prefektura apostolska Północnej Niasy (obecnie diecezja Mzuzu) – Niasa

12 lipca 1951 zmieniona nazwę na wikariat apostolski Likuni.

29 kwietnia 1956 w południowej części wikariatu apostolskiego Likuni powstał wikariat apostolski Dedza (obecnie diecezja Dedza).

20 czerwca 1958 zmieniono nazwę na wikariat apostolski Lilongwe.

25 kwietnia 1959 papież Jan XXIII powołał pierwsze diecezje w Niasie, w tym diecezję Lilongwe, podniesioną do godności biskupstwa z wikariatu apostolskiego. Od tego dnia diecezja Lilongwe, tak jak pozostałe malawijskie diecezje, wchodziła w skład metropolii Blantyre.

9 lutego 2011 Lilongwe zostało drugą stolicą arcybiskupią w Malawi. W skład metropolii Lilongwe, oprócz nowej archidiecezji, weszły biskupstwa: Dedza, Karonga i Mzuzu.

Biskupi

Dwóch pierwszych wikariuszy apostolskich Niasy było Francuzami, a Joseph Ansgarius Julien MAfr – Kanadyjczykiem. Pierwszy biskup Lilongwe, Joseph Fady, był Francuzem. Kolejnych czterech pochodziło z Malawi, a Rémi Joseph Gustave Sainte-Marie, pierwszy metropolita był kanadyjskim misjonarzem.

Prefekci apostolscy Niasy

brak danych

Wikariusze apostolscy Niasy

• Joseph-Marie-Stanislas Dupont MAfr (12 lutego 1897 – 28 lutego 1911 zrezygnował)
• Mathurin Guillemé MAfr (24 lutego 1911 – 27 czerwca 1934 przeszedł w stan spoczynku)
• Joseph Ansgarius Julien MAfr (10 grudnia 1934 mianowany – 7 grudnia 1950 zrezygnował)

Wikariusz apostolski Likuni oraz Lilongwe

• Joseph Fady MAfr (10 lipca 1951 – 25 kwietnia 1959)

Biskupi Lilongwe

• Joseph Fady MAfr (25 kwietnia 1959 – 6 maja 1972 zrezygnował^[1])
• Patrick Augustine Kalilombe MAfr (6 maja 1972 – 20 grudnia 1979 zrezygnował)
• Matthias A. Chimole (20 grudnia 1979 – 11 listopada 1994 przeszedł w stan spoczynku)
• Tarcisius Ziyaye (11 listopada 1994 – 23 stycznia 2001 mianowany arcybiskupem Blantyre)
• Felix Eugenio Mkhori (23 stycznia 2001 – 4 lipca 2007 przeszedł w stan spoczynku)
• Rémi Sainte-Marie MAfr (4 lipca 2007 – 9 lutego 2011) mianowany arcybiskupem

Arcybiskup Lilongwe

• Rémi Sainte-Marie MAfr (9 lutego 2011 – 3 lipca 2013)
• Tarcisius Ziyaye (od 3 lipca 2013 – 14 grudnia 2020)
• George Tambala OCD (od 2021)

Przypisy

Bibliografia

• Annuario Pontificio 2005 opracowane na stronie www.catholic-hierarchy.org [1]
• Giga-Catholic Information