Archidiecezja mińsko-mohylewska
 Archidiecezja na mapie Białorusi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | Mińsk / Mohylew |
| Data powołania | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Metropolia | |
| Archikatedra | |
| Biskup diecezjalny | |
| Biskup pomocniczy | |
| Biskup senior | |
| Dane statystyczne (2016) | |
| Liczba wiernych • odsetek wiernych | 625 000 |
| Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych | 122 |
| Liczba osób zakonnych | 145 |
| Liczba dekanatów | 11 |
| Liczba parafii | 222 |
| Powierzchnia | 69 800 km² |
Położenie na mapie Mińska  | |
Położenie na mapie Białorusi  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
 53°54′11,5″N 27°33′16,8″E/53,903194 27,554667 | |
.jpg)
Archidiecezja mińsko-mohylewska (biał. Мінска-Магілёўская архідыяцэзія; Менска-Магілёўская архідыяцэзія; łac. Archidioecesis Minscensis Latinorum-Mohiloviensis) – jedna z czterech diecezji obrządku łacińskiego na Białorusi, wchodząca w skład metropolii mińsko-mohylewskiej. Diecezja obejmuje obecnie swoim zasięgiem obwód miński i obwód mohylewski.
Historia
Diecezję erygował Jan Paweł II 13 kwietnia 1991 roku, formalnie łącząc diecezję mińską i archidiecezję mohylewską (w rzeczywistości niemal od nowa przywracając struktury kościelne).
Obszar nowej archidiecezji pokrywać się miał z terytorium aż trzech obwodów Białorusi: mińskiego, mohylewskiego i witebskiego. W 1999 roku z archidiecezji wyłączono jednak terytorium tego ostatniego, tworząc diecezję witebską.
Struktura i wierni
Terytorium diecezji (69,8 tysiąca kilometrów kwadratowych) zamieszkuje około 4,709 miliona osób w tym 610 000 katolików (czyli 13% ogółu ludności). Według stanu na 2008 rok, w diecezji zorganizowano 20 dekanatów, do których należało łącznie 222 parafii[1].
W 2013 roku został wprowadzony nowy podział terytorialny archidiecezji. Zredukowano liczbę dekanatów do 11 i liczbę parafii z 220 do 122. Zlikwidowano dekanaty: dzierżyński, iwieniecki, kościukowicki, łohojski, mścisławski, rubieżewicki, słucki i czerwieński. Mińsk, który przedtem był podzielony na 5 dekanatów został podzielony na 2. Dekanat budsławski zmienił nazwę na miadziolski. Utworzono 3 nowe dekanaty: stołpecki, wilejski i wołożyński. Zlikwidowano między innymi parafie, w których nie było kościoła i nie było szans na jego budowę w najbliższym czasie[2][3].
Biskupi
Biskup diecezjalny
- abp Józef Staniewski – od 2021
Biskupi pomocniczy
- bp Jerzy Kosobucki (wikariusz generalny) – od 2014
- bp Alaksandr Jaszeuski SDB (wikariusz generalny) – od 2015
Biskup senior
- abp Tadeusz Kondrusiewicz – metropolita mińsko-mohylewski w latach 2007–2021, senior od 2021
Instytucje
- Kuria Metropolitalna w Mińsku
- Caritas archidiecezjalne
- Religijna Organizacja "Dobroczynna Misja Dobrego Samarytanina pod opieką św. Urszuli Ledóchowskiej"[4]
- Wydawnictwo „Pro Christo”
- Wydawane są czasopisma „Nasza Wiara”, „Ave Maria”, biuletyn informacyjny „Wiadomości Katolickie”
Klerycy diecezji kształcą się w Międzydiecezjalnym Wyższym Seminarium Duchownym im. św. Tomasza z Akwinu w Pińsku.
Główne świątynie
- Archikatedra Najświętszego Imienia Najświętszej Maryi Panny w Mińsku (rocznica poświęcenia: 21 października)
Siedziby dekanatów
 |  |
Sanktuaria
- Sanktuarium Matki Bożej Budsławskiej w Budsławiu
- Sanktuarium Matki Bożej Białynickiej w Białyniczach (projektowane)
- Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej w Żodzinie
- Sanktuarium św. Ojca Pio w Mołodecznie (w budowie)
- Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Mińsku (w budowie)
- Kalwaria Miadziolska
Święci i błogosławieni
Wśród świętych i błogosławionych związanych z archidiecezją mińsko-mohylewską znajdują się:
- św. o. Rafał Kalinowski OCD
- bł. s. Bolesława Lament
- bł. s. Adela Mardosewicz CSFN
- bł. abp Teofilius Matulionis
- bł. o. Achilles Puchała OFMConv.
- bł. ks. Michał Sopoćko
- bł. o. Karol Herman Stępień OFMConv
Miasta archidiecezji
| herb | miasto | dekanat | obwód | rejon | ludność[5] | liczba parafii |
|---|---|---|---|---|---|---|
 | Mińsk | Mińsk-Zachód | Mińsk | Mińsk | 1 974 819 | 16 |
 | Mohylew | Mohylew | mohylewski | Mohylew | 380 440 | 3 |
 | Bobrujsk | Bobrujsk | mohylewski | Bobrujsk | 217 940 | 1 |
 | Borysów | Borysów | miński | Borysów | 143 287 | 2 |
 | Soligorsk | Nieśwież | miński | Soligorsk | 106 839 | 1 |
 | Mołodeczno | Mołodeczno | miński | Mołodeczno | 95 233 | 2 |
 | Żodzino | Borysów | miński | Żodzino | 64 303 | 1 |
 | Słuck | Nieśwież | miński | słucki | 62 147 | 1 |
 | Horki | Mohylew | mohylewski | horecki | 34 553 | 1 |
 | Osipowicze | Bobrujsk | mohylewski | osipowicki | 31 298 | 1 |
 | Dzierżyńsk | Stołpce | miński | dzierżyński | 27 441 | 1 |
 | Wilejka | Wilejka | miński | wilejski | 26 751 | 1 |
 | Krzyczew | Mohylew | mohylewski | krzyczewski | 26 178 | 1 |
 | Marina Horka | Borysów | miński | puchowicki | 21 303 | 1 |
 | Bychów | – | mohylewski | bychowski | 17 082 | 0 |
 | Stołpce | Stołpce | miński | stołpecki | 16 858 | 1 |
 | Smolewicze | Borysów | miński | smolewicki | 16 643 | 1 |
 | Klimowicze | – | mohylewski | klimowicki | 16 346 | 0 |
 | Szkłów | Mohylew | mohylewski | szkłowski | 16 310 | 1 |
 | Fanipol | Stołpce | miński | dzierżyński | 15 922 | 1 |
 | Kościukowicze | Mohylew | mohylewski | kościukowicki | 15 855 | 1 |
 | Nieśwież | Nieśwież | miński | nieświeski | 15 557 | 1 |
 | Zasław | Mińsk-Zachód | miński | zasławski | 15 419 | 1 |
 | Łohojsk | Wilejka | miński | łohojski | 12 950 | 1 |
 | Berezyna | Borysów | miński | berezyński | 11 698 | 1 |
 | Kleck | Nieśwież | miński | klecki | 11 348 | 1 |
 | Lubań | Nieśwież | miński | lubański | 10 973 | 1 |
 | Czausy | Mohylew | mohylewski | czauski | 10 525 | 1 |
 | Stare Dorohi | Nieśwież | miński | starodoroski | 10 468 | 1 |
 | Mścisław | Mohylew | mohylewski | mścisławski | 10 370 | 1 |
 | Wołożyn | Wołożyn | miński | wołożyński | 10 276 | 1 |
 | Uzda | Stołpce | miński | uzdowski | 10 090 | 1 |
 | Czerwień | Borysów | miński | czerwieński | 9 656 | 1 |
 | Kopyl | Nieśwież | miński | kopylski | 9 526 | 1 |
 | Kirowsk | – | mohylewski | kirowski | 8 767 | 0 |
 | Krupki | Borysów | miński | krupkowski | 8 680 | 1 |
 | Czeryków | – | mohylewski | czerykowski | 8 165 | 0 |
 | Sławograd | – | miński | sławogradzki | 7 750 | 0 |
 | Kliczew | Bobrujsk | mohylewski | kliczewski | 7 457 | 1 |
 | Miadzioł | Miadzioł | miński | miadzielski | 6 949 | 1 |
Przypisy
- ↑ Dane na stronie Catholic.by. [dostęp 2010-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-17)].
- ↑ Białoruś: w Mińsku dwukrotnie zmniejszono liczbę parafii, PolskieRadio.pl [dostęp 2016-03-07].
- ↑ Catholic.by - Мінска-Магілёўская архідыяцэзія (Minscen(sis)-Mohilovien(sis)), catholic.by [dostęp 2016-03-07] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-26].
- ↑ Chrześcijańskie Centrum Socjalne “Dobroczynna Misja Dobrego Samarytanina pod opieką świętej Urszuli Ledóchowskiej”, samaranin.by [dostęp 2021-10-29].
- ↑ 2017
Linki zewnętrzne
- Archidiecezja mińsko-mohylewska na stronie catholic.by (biał.)
- Archidiecezja mińsko-mohylewska w bazie catholic-hierarchy.org (ang.)
- Archidiecezja mińsko-mohylewska w bazie gcatholic.org (ang.) [dostęp 03.01.2021]
| Archidiecezja | |
|---|---|
| Diecezje |
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Belarus
.svg)
Japanese map symbol "Church". U+26EA
Autor: Dina Panayotis, Licencja: CC BY-SA 3.0
Костёл св. Франциска в городе Солигорске
Autor: Shate, Licencja: CC BY-SA 3.0
To zdjęcie zabytku historyczno-kulturalnego Białorusi.
Numer w rejestrze zabytków:
Coat of arms of Horki, Belarus. Герб города Горки, Беларусь
Autor: User:Griser, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół Narodzenia NMP w Borysowie.
Coat of Arms of Fanipal, Belarus
Autor:
Map of Minsk, Belarus
Coat of arms of Červień, Belarus
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 4.0
Позиционная карта Минской области
Цилиндрическая равноугольная проекция с координатами краёв:
- С: 55.09° с.ш.
- Ю: 52.31° с.ш.
- З: 25.86° в.д.
- В: 29.64° в.д.
Coat of Arms of Zaslauje, Belarus. Герб города Заславль, Белоруссия.
Autor: Чаховіч Уладзіслаў, Licencja: CC BY-SA 3.0
Мінск. Ад Маладзёжнай да Праспекта
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Позиционная карта Могилёвской области
Цилиндрическая равноугольная проекция с координатами краёв:
- С: 54.52° с.ш.
- Ю: 52.62° с.ш.
- З: 27.98° в.д.
- В: 32.86° в.д.
Coat of Arms of Dzyarzhynsk and Dzyarzhynsk district, Belarus
Герб города Старые Дороги, Беларусь
Герб гораду Барысава
Coat of Arms of Biarezań
Vector image of the Coat of Arms of Babruisk, Belarus
Autor: A.Savin, Licencja: CC BY-SA 3.0
Views of Minsk (Belarus). Catholic St. Mary church.