Architekt

Wykonawca projektu utworu architektonicznego przy pracy (1893)
Biuro architektoniczne Lyons, Melbourne

Architekt (łac. architectus, gr. arkhitekton[1]) – specjalista w dziedzinie projektowania i wznoszenia budowli, także inicjator i organizator czegoś[2]. Architektami określa się także osoby biegłe lub uczone w dziedzinie architektury, architektury krajobrazu, architektury wnętrz.

Historia

Termin architekt (gr. αρχιτέκτων arkhitekton) pojawia się w zachowanej literaturze z V w. p.n.e. u Herodota, który w ten sposób identyfikował projektanta i kierownika budowy Akweduktu w Samos, Eupalinosa z Megary[3].

Według Witruwiusza architekt, to osoba biegła, uczona w architekturze, dziedzinie wiedzy mu współczesnej, którą dzielił na budownictwo, gnomonikę i budowę machin wojennych oraz budowlanych.

Do czasu rewolucji przemysłowej architekci byli finansowani przez swoich mecenasów. W XIX wieku zaś zaczęli działać niezależnie od nich[4].

Współczesność

W większości krajów Unii Europejskiej działalność w dziedzinie architektury w zasadzie prowadzą osoby, którym prawnie przyznano tytuł architekta lub architekta wraz z innymi tytułami. Jednakże nie mają one wyłączności na wykonywanie tej działalności, o ile nie wskazano tego w ustawie[5].

W Polsce w zakresie zawodu architekta na podstawie ustawy prawo budowlane wykreowano cztery specjalności budowlane, a w ramach dwóch z nich (inżynieryjna i instalacyjna) dodatkowe zakresy tych specjalności[6]. Natomiast ustawą o samorządach zawodowych architektów i inżynierów budownictwa w ramach tego zawodu wykreowano dwa nowe zawody. Jeden określając zawodem architekta, a drugi zawodem inżyniera budownictwa. W rozumieniu tej ustawy działalność architekta budownictwa w zakresie projektowania polega na współtworzeniu kultury poprzez projektowanie architektoniczne (ang. architectural design) obiektów budowlanych, podczas gdy inżyniera budownictwa na projektowaniu obiektów budowlanych[7].

Architekci w kulturze

Architekt i laureat Nagrody Pritzkera, Frank Gehry, który dubbingował samego siebie w serialu Simpsonowie

Zawód architekta jest często przedstawiany w filmach i serialach, jak np.[8]:

Architektki w kulturze

Przypisy

  1. Online Etymology of the term „architect”. [dostęp 2014-05-02]. (ang.).
  2. architekt – Słownik języka polskiego PWN, sjp.pwn.pl [dostęp 2016-01-07].
  3. Louis Callebat. <<Architecte>>: Historie d'un mot. „Voces”. 10/11 (1999/2000), s. 47. Universidad de Salamanca. ISSN 1130-3336. (fr.). 
  4. Artur Jasiński: SARP – historia, tradycja i dzień dzisiejszy. SARP. [dostęp 2015-08-03].
  5. Dokument 32005L0036. [dostęp 2015-07-16].
  6. Ustawa prawo budowlane(Dz.U. z 1994 r. nr 89, poz. 414)
  7. Ustawa o samorządach zawodowych architektów i inżynierów budownictwa (Dz.U. z 2001 r. nr 5, poz. 42)
  8. Sebastian Jordana: Fictional Architects in Movies. ArchDaily. [dostęp 2015-07-16]. (ang.).
  9. Caroline Massie: A Look Back at Ted Mosby's Architectural Career on How I Met Your Mother. Architect Magazine, 31.03.2014. [dostęp 2015-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-25)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Turner 07 FGLecture.JPG
Autor: National Building Museum; photo by Paul Morigi, Licencja: CC BY 2.0
Frank Gehry, recipient of the 2007 Henry C. Turner Prize at the National Building Museum, giving a presentation about how the work of Gehry Partners and Gehry Technologies has driven construction innovation.
Architect.png
Architect at his drawing board. This wood engraving was published on May 25, 1893, in Teknisk Ukeblad, Norway's leading engineering journal. It illustrates an article about a new kind of upright drawing board delivered by the firm J. M. Voith in Heidenheim a. d. Brenz (in south Germany). The board measures 1800 x 1250 mm, the total height is 2800 mm, and the weight 220 kg.
Lyons Architects Office.jpg
Autor: Peter Bennets, Licencja: CC BY 3.0
Foyer of the Lyons Studio