Arcybiskupie Wyższe Seminarium Duchowne w Szczecinie

Arcybiskupie
Wyższe Seminarium Duchowne w Szczecinie
Ilustracja
Arcybiskupie Wyższe Seminarium Duchowne w Szczecinie
Data założenia

24 marca 1981

Patron

Najświętsza Rodzina z Nazaretu

Państwo

 Polska

Adres

ul. Papieża Pawła VI nr 2
71-459 Szczecin

Liczba studentów

20 (11 października 2021)[1]

Rektor

ks. dr Krzysztof Łuszczek

Położenie na mapie Szczecina
Mapa konturowa Szczecina, po lewej znajduje się punkt z opisem „ArcybiskupieWyższe Seminarium Duchowne w Szczecinie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „ArcybiskupieWyższe Seminarium Duchowne w Szczecinie”
Ziemia53°26′55,6″N 14°31′41,0″E/53,448778 14,528056
Strona internetowa

Arcybiskupie Wyższe Seminarium Duchowne w Szczecinie – seminarium katolickie, które rozpoczęło działalność w roku akademickim 1981/1982 (początkowo jako Wyższe Seminarium Duchowne diecezji szczecińsko-kamieńskiej), działające od połowy lat 80. XX w. w nowych budynkach przy ul. Papieża Pawła VI w Szczecinie, od 25 marca 1992 roku jako arcybiskupie seminarium nowej archidiecezji[a]. Od roku 2004 AWSD działa jako integralna jednostka organizacyjna Uniwersytetu Szczecińskiego – Wydział Teologiczny US, utworzony zgodnie z Konkordatem.

Głównym projektantem budynku seminarium był Adam Szymski[3]. W zespole pracowali też Marian Rozwarski, Tomasz Potiechin, Paweł Zaremba. Kierownikiem budowy był Sławomir Taranda[3]. Za budowę odpowiedzialny był ks. Stanisław Szwajkosz, a wspomagał go ks. Aleksander Ziejewski[3].

Historia

Lata 1945–1978

Po zakończeniu II wojny światowej na Ziemiach Odzyskanych (zob. Historia Pomorza Zachodniego) istniała tymczasowa administracja kościelna (zob. administratura apostolska). Sytuacja zmieniła się w 1972 roku, gdy papież Paweł VI wydał Episcoporum Poloniae coetus – bullę, zgodnie z którą powstała diecezja szczecińsko-kamieńska. Pierwszy biskup diecezjalny, Jerzy Stroba (1972–1978), za jedno ze swoich naczelnych zadań uznał zorganizowanie własnego seminarium duchownego[3] (w tym czasie klerycy studiowali w Seminarium Duchownym w Paradyżu (później Gościkowo, diecezja zielonogórsko-gorzowska)[4].

Budowa seminarium w Szczecinie znalazła się w planie budownictwa sakralnego na rok 1974, jednak Urząd Wojewódzki uzależnił wydanie zgody na budowę od decyzji ministra Oświaty i Wychowania. Ks. biskup Jerzy Stroba (wspierany przez Episkopat Polski), przekazał pisma do Kazimierza Kąkola, ministra-kierownika Urzędu do Spraw Wyznań w pierwszym rządzie Piotra Jaroszewicza, oraz do wojewody szczecińskiego, Jerzego Kuczyńskiego[5]. Pozytywnych decyzji nie otrzymał do końca pobytu w Szczecinie (21 września 1978 – mianowanie na arcybiskupa-metropolitę poznańskiego)[4].

Lata 1979–1982

Nowy biskup szczecińsko-kamieński, ks. bp Kazimierz Majdański (1979–1992), wytrwale kontynuował starania poprzednika, m.in. apelując do Jerzego Kuberskiego (minister oświaty i wychowania) i wojewody szczecińskiego, Henryka Kanickiego[6]. Zezwolenie na budowę dwóch seminariów duchownych, w Szczecinie i w Koszalinie, zostało przekazane przedstawicielom Polskiej Rady Ekumenicznej w 1981 roku, w czasie pierwszego spotkania reaktywowanej Komisji Wspólnej. W tym samym czasie minister Oświaty i Wychowania wydał zgodę na otwarcie i prowadzenie Wyższego Seminarium Duchownego dla Diecezji Szczecińsko-Kamieńskiej bez obowiązku przestrzegania wymogów świeckości[4].

Dekret erygujący Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji szczecińsko-kamieńskiej w Szczecinie pod wezwaniem Najświętszej Rodziny z Nazaretu biskup Kazimierz Majdański wydał 24 marca 1981 roku[3].

Klerycy pochodzący z diecezji, a dotychczas kształcący się w Seminarium w Paradyżu, zaczęli być stopniowo przenoszeni do Szczecina. W roku 1981/1982 trzy kursy teologiczne (spośród sześciu) ulokowano na dwóch szczecińskich plebaniach[4]. Do Szczecina zaczęli się przenosić najpierw studenci ostatniego roku, zamieszkując w parafiach św. Kazimierza, św. Trójcy i przy katedrze św. Jakuba Apostoła[3]. Dopiero zastępczy budynek na Golęcinie przyjął trzy roczniki (III, IV, V) a roczniki I i II pozostawały jeszcze w Paradyżu, natomiast ostatni nadal mieszkał przy parafii św. Kazimierza[3].

Lata 1982–1994

Zgodę na budowę Wyższego Seminarium Duchownego przy ul. Akademickiej (obecnie ul. Papieża Pawła VI) biskup Kazimierz Majdański otrzymał – po kolejnych negocjacjach – przez wojewodę Stanisława Malca w kwietniu 1982 roku[3], a w maju tegoż roku rozpoczęło prace biuro architektoniczno-budowlane kurii[4].

W kolejnych latach[4]:

rok 1983
w marcu Wojewódzka Komisja Urbanistyki i Architektury przyjęła wariant zabudowy, opracowany przez zespół pod kierunkiem Adama Szymskiego[b],
rok 1983
w czasie drugiej podróży apostolskiej do Polski Jan Paweł II poświęcił na Jasnej Górze (czerwiec 1983) przeznaczony dla szczecińskiego seminarium kamień węgielny, pochodzący z bazyliki św. Piotra w Watykanie,
rok 1985
w czerwcu w nieukończonym seminarium odbyła się 207. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski, a we wrześniu zamieszkali tam klerycy szóstego kursu seminarium duchownego[3],
rok 1987
11 czerwca, w czasie III wizyty Jana Pawła II w Polsce, odbyła się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego w fundamenty nowego budynku przy ul. Papieża Pawła VI (zob. też pomnik Jana Pawła II na Jasnych Błoniach)[8],
rok 1987
w październiku w gmachu seminarium zamieszkali klerycy wszystkich roczników seminaryjnych[3][c],
rok 1992
Jan Paweł II podniósł diecezję szczecińsko-kamieńską do rangi archidiecezji.

Prawa akademickie

Do 1994 roku ukończenie sześcioletnich studiów na AWSD nie było związane z otrzymaniem dyplomu, umożliwiającego dalszy rozwój naukowy i zdobywanie kolejnych stopni naukowych. Sytuacja zmieniła się po zawarciu umowy o współpracy z Papieskim Wydziałem Teologicznym w Poznaniu, w 1998 roku zintegrowanym z UAM (AWSD stało się jedną z jednostek organizacyjnych tej uczelni). Dzięki porozumieniom absolwenci seminarium otrzymywali stopień magistra teologii[10]. Rozmowy z władzami Uniwersytetu Szczecińskiego (utworzonego w 1985 roku) na temat powołania Wydziału Teologicznego US prowadzono od początku lat 90. Seminarium stało się częścią tej uczelni – Wydziałem Teologicznym US – w wyniku wydarzeń z lat 2001–2004[11]:

9 lipca 2001
podpisanie przez rektora US (po konsultacjach z senatem) i abp. Zygmunta Kamińskiego (metropolita szczecińsko-kamieński) dokumentu potwierdzającego zawarcie porozumienie w sprawie utworzenia wydziału,
24 kwietnia 2003
podjęcie uchwały senatu US, wyrażającej jednomyślną zgodę na utworzenie wydziału,
3 sierpnia 2003
podpisanie dekretu erygującego wydział przez abp. Zygmunta Kamińskiego,
9 stycznia 2004
podpisanie zgodnej z postanowieniami Konkordatu umowy określającej status prawny wydziału w uniwersytecie, zawartej między Stolicą Apostolską (reprezentowaną przez Konferencję Episkopatu Polski) i Rzecząpospolitą Polską (reprezentowaną przez rząd, na podstawie decyzji Rady Ministrów).
Umowę podpisano w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu. Stronę państwową reprezentowali: min. Krystyna Łybacka i rektor US, prof. Zdzisław Chmielewski, a stronę kościelną: przewodniczący KEP, kard. prymas Józef Glemp i metropolita szczecińsko-kamieńskii, abp Zygmunt Kamiński.
Zgodnie z umową Wydział Teologiczny w zakresie swojej aktywności naukowo-dydaktycznej działa zgodnie z przepisami obowiązującymi w państwowym szkolnictwie wyższym i ze statutem US oraz z przepisami kościelnymi, głównie z Konstytucją Apostolską Jana Pawła II „Sapientia Christiana". Podlega podwójnemu nadzorowi: władz świeckich (władze uczelni i ministerstwo edukacji) oraz władz kościelnych, reprezentowanych przez Wielkiego Kanclerza Wydziału (arcybiskup metropolita szczecińsko-kamieński, prof. KUL Andrzej Dzięga)[11].

Przełożeni

Na stronie internetowej seminarium zostali wymienieni (2017)[12]:

  • Rektor: ks. dr Krzysztof Łuszczek
  • Wicerektor: ks. dr Arkadiusz Wieczorek
  • Prefekci: ks. dr Lucjan Chronchol, ks. mgr Łukasz Krasula
  • Ojcowie duchowni: ks. mgr lic. Janusz Szczepaniak, ks. dr Wojciech Zimny
  • Dyrektor Administracyjny:ks. dr Tomasz Mędrek

Władze Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego[13]

Uwagi

  1. ↑ Seminarium jest jednym z trzech Wyższych Seminariów Duchownych, istniejących w metropolii szczecińsko-kamieńskiej (AWSD Szczecin, WSD Koszalin oraz WSD Paradyż[2].
  2. ↑ Wykonywanie planów architektonicznych nadzorowali ks. biskup Stanisław Stefanek, ks. prałat Stanisław Szwajkosz[7] i inni. Do końca 1984 roku wybudowano zaplecze gospodarcze, klauzurę sióstr i kotłownię. Rozpoczęto budowę głównego budynku mieszkalno-dydaktycznego[4].
  3. ↑ Całość planów architektonicznych[9] nie została zrealizowana. W czasie budowy kaplicy seminaryjnej i głównego skrzydła budynku wyczerpano dostępne fundusze i pojawiła się konieczność znacznego przesunięcia terminów realizacji części obiektów (kościół na skraju „Różanki”, budynek Wydziału Filozoficznego, biblioteka, aula główna, pomieszczenia dla organizacji diecezjalnych i centralnego ośrodka katechetycznego, pawilon mieszkalny dla księży profesorów, infirmeria). Z realizacji części planów zrezygnowano[4].

Przypisy

  1. ↑ Statystyka (zeszyt 4). W: Sławomir Wilewski: Posłani w pokoju Chrystusa. Tydzień modlitw o powołania do kapłaństwa i życia konsekrowanego (8–12 maja 2022). Radom: Krajowe Centrum Powołaniowe • Wydawnictwo Diecezji Radomskiej AVE, 2022, s. 4. ISBN 978-83-67205-01-6.
  2. ↑ Seminaria w Metropolii Szczecińsko-Kamieńskiej. [w:] Strona internetowa Wydziału Teologicznego US [on-line]. Uniwersytet Szczeciński. [dostęp 2018-02-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-31)].
  3. ↑ a b c d e f g h i j ks. Roman Kostynowicz: Pomniki architektury sakralnej diecezji szczecińsko-kamieńskiej i kościoły miast biskupich w malarstwie i grafice Wiesława Śniadeckiego. Wyd. 1. Szczecin: Wydawnictwo Polskie Pismo i Książka, 1991.
  4. ↑ a b c d e f g h Historia Arcybiskupiego Wyższego Seminarium Duchownego w Szczecinie. [w:] Strona internetowa seminarium [on-line]. [dostęp 2017-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-30)].
  5. ↑ Wojciech Banaszak: Jerzy Kuczyński. [w:] Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica. pl [on-line]. Książnica Pomorska i Fundacja sedina.pl. [dostęp 2017-03-29].
  6. ↑ Wojciech Banaszak: Henryk Kanicki. [w:] Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica. pl [on-line]. Książnica Pomorska i Fundacja sedina.pl. [dostęp 2017-03-29].
  7. ↑ Grzegorz Wejman: 50-lecie święceń kapłańskich ks. inf. Stanisława Szwajkosza. [w:] Niedziela; tygodnik katolicki, ed. szczecińska 22/2009 [on-line]. 2012-11-19. [dostęp 2017-04-01].
  8. ↑ Wizyta IV – 11 VI 1987 r.. [w:] Portal Sedina.pl; Archiwum K (5): Cztery wizyty w Szczecinie (opublikowane 29 listopada 2009 przez Ramzes w Historia) [on-line]. sedina.pl. [dostęp 2017-03-29].
  9. ↑ Plan sytuacyjny terenu Arcybiskupiego Wyższego Seminarium Duchownego w Szczecinie 1:500 i wygląd elewacji frontowej 1:200. [w:] Ilustracja jpg [on-line]. seminarium.zp.pl. [dostęp 2017-03-30].
  10. ↑ rektor ks. Zygmunt Wichrowski; rozmowa z ks. Grzegorzem Wejmanem: Jubileusz 25-lecia Arcybiskupiego Wyższego Seminarium Duchownego w Szczecinie. [w:] Niedziela; tygodnik katolicki, ed. szczecińska 13 [on-line]. 2006. [dostęp 2017-03-31].
  11. ↑ a b Utworzenie Wydziału Teologicznego US. [w:] Strona internetowa Wydziału Teologicznego US [on-line]. Uniwersytet Szczeciński. [dostęp 2017-03-30].
  12. ↑ Przełożeni. [w:] Strona internetowa AWSD w Szczecinie [on-line]. seminarium.zp. [dostęp 2017-03-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-09)].
  13. ↑ Wt, Władze Wydziału, wt.usz.edu.pl [dostęp 2017-09-10] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-11] (pol.).

Linki zewnętrzne

Seminaria duchowne w Polsce
Ogólnopolskie
  • Łódź (dla Starszych Kandydatów do Święceń)
Archidiecezjalne
Diecezjalne
Zakonne
Greckokatolickie
Starokatolickie
Prawosławne
Protestanckie

Christian cross.svg

Media użyte na tej stronie

Szczecin location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Szczecin, Poland
  • top = 53.545
  • bottom = 53.320
  • left = 14.429
  • right = 14.814
West Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Education - Grad Hat.svg
Autor: Krzysztof Szymański, Licencja: CC BY 2.5
Czapeczka studencka
Szczecin Seminarium Duchowne dron (1).jpg
Autor: Kapitel, Licencja: CC BY-SA 4.0
Arcybiskupie Wyższe Seminarium Duchowne w Szczecinie
Christian cross.svg
Basic Latin cross