Argument teleologiczny
Ten artykuł od 2006-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Argument teleologiczny (argument z projektu) – jedna z prób argumentowania na rzecz istnienia Boga. Mówi, że istnienie porządku świadczy o istnieniu kogoś, kto świat racjonalnie uporządkował w określonym celu, Boga-Stwórcy[1].
Dawniej odwoływano się do pitagorejskiej harmonii, dziś argumentuje się z zasady antropicznej lub matematyczności świata, rzadziej z biologicznej celowości lub niezwykłości umysłu. Według zwolenników cechy Wszechświata są takie, jakich spodziewalibyśmy się, gdyby był on dziełem inteligentnej siły wyższej.
Adwersarze tego argumentu nie podzielają opinii, że uporządkowanie musi świadczyć o Projektancie, porządek mogą bowiem tworzyć prawa natury, np. dobór naturalny jest odpowiedzialny za dopasowanie organizmów żywych do środowiska. Inni komentatorzy uważają, że analogia jest błędna. Istnienie domu świadczy o istnieniu budowniczego, ale świat jako całość nie jest przedmiotem, który moglibyśmy w określony sposób doświadczyć. Przeciwnicy podkreślają także, że istota, która zaprojektowała tak skomplikowany wszechświat, sama musi być jeszcze bardziej skomplikowana, więc zgodnie z tą zasadą sama musiała zostać zaprojektowana.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Janusz Sytnik-Czetwertyński: Metafizyczne zasady wszechświata: Kartezjusz, Newton, Leibniz. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2006, s. 15. ISBN 978-83-233-2220-7.
Linki zewnętrzne
- Del Ratzsch , Jeffrey Koperski , Teleological Arguments for God's Existence, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy [online], CSLI, Stanford University, 15 stycznia 2015, ISSN 1095-5054 [dostęp 2018-01-16] (ang.).
- Kenneth Einar Himma , Design Arguments for the Existence of God, Internet Encyclopedia of Philosophy, ISSN 2161-0002 [dostęp 2018-06-27] (ang.).
- Sabine Hossenfelder, Was the universe made for us?, YouTube, 16 stycznia 2021 [dostęp 2021-03-14] (Czy Wszechświat był stworzony dla nas?) – krytyka argumentów teleologicznych w kosmologii.