Argyreia nervosa

Argyreia nervosa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

psiankowce

Rodzina

powojowate

Rodzaj

Argyreia

Gatunek

Argyreia nervosa

Nazwa systematyczna
Argyreia nervosa (Burm. f.) Bojer[3]
Hortus Maurit. 224 224 1837
Synonimy
  • Argyreia speciosa (L. f.) Sweet
  • Convolvulus nervosus Burm. f.
  • Convolvulus speciosus L. f.
  • Ipomoea speciosa (L. f.) Pers.
  • Lettsomia nervosa (Burm. f.) Roxb.
  • Rivea nervosa (Burm. f.) Hallier f[3].
15 nasion Argyreia nervosa

Argyreia nervosa (Burm. f.) Bojer) – powój hawajski – gatunek rośliny z rodziny powojowatych. Roślina pochodzi z południowej Azji, introdukowana została na Hawajach, w Afryce, Ameryce Środkowej.

Morfologia

Pokrój
Duże pnącze z liśćmi o kształcie sercowatym dochodzącymi do długości 5 cm, pokrytymi srebrzystymi włoskami. Kwiaty czerwone o długości 1-1,5 cm. Nasiona twarde, koloru brązowego, o średnicy około 5 mm.

Biologia

Cechy fitochemiczne
Głównymi substancjami czynnymi są alkaloidy – pochodne kwasu lizergowego. Ergina, zwana często LSA (wyizolowana przez A. Hofmanna) – czyli amid kwasu D-lizergowego, jest jedynym psychoaktywnym alkaloidem w surowcu. Jego syntetycznym analogiem jest LSD, czyli dietyloamid kwasu D-lizergowego. Jak większość pochodnych lizergowch jest wrażliwy na światło – powstają wtedy nieaktywne lumino-pochodne. Ergina działa w dawkach 0,5 – 3 mg. W powoju hawajskim występują także inne alkaloidy:
  • izoergina czyli amid kwasu L-lizergowego, nieaktywny izomer optyczny, ergometryna (silnie obkurcza mięśnie macicy – może powodować poronienia), lizergol, izolizergol, chanoklawina, elymoklawina, peniklawina, ergonowina. Ponadto w nasionach, a zwłaszcza świeżych obecne są glikozydy cyjanogenne, których zbytnia ilość powoduje nudności, wymioty, biegunki, bóle brzucha i trudności z oddychaniem.

Zastosowanie

Roślina psychoaktywna
Nasiona były ulubionym afrodyzjakiem i środkiem odurzającym na Hawajach. W Meksyku roślina ceniona jako jeden z najważniejszych psychodelików. Znajduje zastosowanie również we wróżbiarstwie, uzdrawianiu i rytuałach magiczno-religijnych. Przyjmowane doustnie (poprzez żucie) oraz jako macerat. Nasiona pochodzące z Ghany to odmiana nieaktywna. LSA spotykamy również w roślinach z rodzajów Ipomoea i Rivea.
Substancją psychoaktywną jest LSA, działający na receptory 5-HT2A (jest około 10-50 razy słabsze od LSD). Katalizuje reakcje przewodnictwa w układach: serotoninowym, dopaminergicznym i adrenergicznym powodując ich nadprzewodnictwo.

Uprawa

Podczas uprawy należy ją chronić przed przymrozkami.

Legalność

Argyreia nervosa znajduje się w grupie I-N wykazu środków odurzających – posiadanie, przetwarzanie i obrót roślinami żywymi, suszem, nasionami, wyciągami i ekstraktami jest nielegalne bez posiadania odpowiedniego zezwolenia[4].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14] (ang.).
  3. ↑ a b The Plant List Argyreia nervosa. [dostęp 2011-06-18].
  4. ↑ Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2020 r. poz. 2050).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Ipomoea sp SmSo.png
Caption: Convolvulus speciosus L. f., now Argyreia nervosa (Burm. f.) Bojer [1]. Plate from book
Arygeria.JPG
Autor: Koń, Licencja: CC-BY-SA-3.0
15 nasion Arygeri nervosy (powoju hawajskiego)