Aristidis Moraitinis (lotnik)

Aristidis Moraitinis
Αριστείδης Μωραϊτίνης
9 zwycięstw
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1891
Egina

Data śmierci

22 grudnia 1918

Przebieg służby
Lata służby

1910–1918

Siły zbrojne

 Wasilikon Naftikon

Główne wojny i bitwy

wojny bałkańskie,
I wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Wojenny 1917 (Grecja) Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania)

Aristidis Moraitinis (hebr. ‏Αριστείδης Μωραϊτίνης‎, ur. 1891, zm. 22 grudnia 1918) – grecki wojskowy, oficer marynarki i pionier lotnictwa morskiego, jedyny grecki as myśliwski okresu I wojny światowej.

Życiorys

Urodził się w 1891 roku. W 1910 roku wstąpił do Królewskiej Marynarki Wojennej Grecji. W chwili wybuchu I wojny bałkańskiej w październiku 1910 roku pełnił funkcję zastępcy dowódcy torpedowca nr 15[1]. 6 lutego (24 stycznia według starego stylu) 1913 roku wziął udział w pierwszej w historii misji bojowej lotnictwa morskiego: wraz z pilotem porucznikiem Michailem Mutusisem przeprowadził na wodnosamolocie Farman MF.7 lot rozpoznawczy nad tureckimi okrętami stacjonującymi w Dardanelach, zrzucając cztery małe bomby na pozycje nieprzyjaciela[2]. Bombardowanie nie wyrządziło żadnych szkód (według Turków trzy z bomb spadły do wody, czwarta eksplodowała na lądzie z dala od jakichkolwiek instalacji[3]), podobnie jak ostrzał samolotu przez Turków, ale w drodze powrotnej lotnicy musieli awaryjnie wodować z uwagi na problemy z silnikiem. Ich maszyna została następnie wzięta na hol przez grecki niszczyciel „Velos” i bezpiecznie doprowadzona do bazy w Mudros[1].

W 1914 roku Moraitinis został jednym z trzech pierwszych ochotników z greckiej floty, którzy odbyli kurs pilotażu. 22 września 1914 roku otrzymał brytyjską licencję pilota nr 1087[1]. W tym samym roku doprowadził do utworzenia akademii lotnictwa morskiego oraz pierwszych greckich zakładów lotniczych[2]. W pierwszym okresie wojny Grecja pozostawała neutralna na skutek polityki króla Konstantyna I. W jego konflikcie z popierającym ententę premierem Elefteriosem Wenizelosem Moraitinis opowiedział się po stronie proalianckiej. Od ostatnich miesięcy 1916 roku dołączył do wojsk wiernych rządowi tymczasowemu w Salonikach, a 9 marca 1917 roku odbył pierwszy lot bojowy nad pozycjami bułgarskimi[1].

31 marca przeprowadził śmiały nocny atak na lotnisko przeciwnika oraz stację kolejową w Dramie, wywołując znaczne zniszczenia obu obiektów. W maju dowodzony przez niego dywizjon został zreorganizowany jako część 2. skrzydła Royal Naval Air Service, operującego na froncie macedońskim. Jednocześnie Brytyjczycy przekazali Grekom samoloty Sopwith 1½ Strutter i Sopwith Camel w miejsce przestarzałych Farmanów HF.27. Po formalnym przystąpieniu Grecji do wojny po stronie państw ententy (29 czerwca 1917 roku), greccy piloci rozpoczęli działania przeciwko Turcji i jej siłom morskim stacjonującym w Dardanelach. Po jednym z udanych nalotów bombowych, Moraitinis został odznaczony brytyjskim Distinguished Service Order[1].

20 stycznia 1918 roku brytyjskie lotnictwo podjęło próbę zniszczenia tureckiego krążownika liniowego „Yavuz Sultan Selim”, uszkodzonego po rajdzie na Imroz i osadzonego na mieliźnie w cieśninie[4]. Lecący na Camelu Moraitinis starł się w obronie bombowców z dziesięcioma nieprzyjacielskimi myśliwcami, zgłaszając zestrzelenie trzech z nich[5] (raport strony przeciwnej mówi o dwóch utraconych maszynach[1]). Przez kolejnych pięć dni Brytyjczycy i wspierający ich Grecy próbowali bezskutecznie atakować unieruchomiony okręt[4]. Do końca wojny Moraitinis i dowodzony przezeń dywizjon przeprowadzili jeszcze szereg akcji przeciwko tureckim i niemieckim wojskom w rejonie Morza Egejskiego. Ogółem w czasie działań wojennych Moraitinis odbył 185 misji bojowych, 20 razy starł się w powietrzu z samolotami przeciwnika, zgłaszając zestrzelenie dziewięciu maszyn, co dało mu tytuł jedynego greckiego asa myśliwskiego I wojny światowej. Poza brytyjskim DSO był również odznaczony greckim Krzyżem Wojennym, otrzymał także w darze samolot Airco DH.9 z inskrypcją „To the Commander A. Moraitinis, D.S.O.”[1].

Aristidis Moraitinis zginął 22 grudnia 1918 roku, lecąc samolotem Breguet 14 z Salonik do Aten[1]. W złych warunkach pogodowych rozbił się o zbocza Olimpu[3].

Przypisy

  1. a b c d e f g h Jon Guttman: Naval Aces of World War 1. Part 2. Botley, Oxford: 2012, s. 80–85. ISBN 978-1-84908-665-3.
  2. a b Walter J. Boyne (red.): Air Warfare: An International Encyclopedia. Santa Barbara, CA: 2002, s. 66, 268. ISBN 1-57607-729-2.
  3. a b Jon Guttman. Air Attack Over the Dardanelles. „Aviation History Magazine”. September 1998. ISSN 1076-8858. 
  4. a b Piotr Nykiel. Goblo! − Rajd na Imroz 20 stycznia 1918. „Okręty Wojenne”. nr 87 (1/2008). ISSN 1231-014X. 
  5. John M. Bruce: British Aeroplanes 1914–18. London: Putnam, 1957, s. 579.

Media użyte na tej stronie

Naval Ensign of the Kingdom of Greece.svg

An SVG version of Naval Ensign of the Kingdom of Greece.png
made out of Flag of Greece.svg and crown of [[Image:Standard_of_Royal_Family_of_Greece_(1936-1967).svg

|50px]]
GRE War Cross 1917 3rd class ribbon.svg
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 4.0
War Cross 1917 3rd class ribbon bar. Greece.
UK DSO BAR.svg
Autor: , Licencja: CC BY 3.0
Baretka: Distinguished Service Order – Wielka Brytania.
Ensign Aristeidis Moraitidis.jpg
Greek Navy officer, aviator and World War I ace Aristeidis Moraitinis