Armée de l’air

Armée de l'air
Godło
Logo Francuskich Sił Powietrznych
Państwo Francja
Siły zbrojneFrancuskie Siły Zbrojne
Data utworzenia1909 (jako część Armii Francuskiej)
1934 (jako niezależny rodzaj wojsk)[1]
Znak rozpoznawczyRoundel of France.svg
MottoFaire face
Liczebność41 160[2]
Najwyższe dowództwa
Cywilnerząd Francji
Wojskowegen. Andre Lanata[3]

Armée de l’air – siły powietrzne, jeden z rodzajów sił zbrojnych Francji, pierwsze zorganizowane siły powietrzne na świecie, których zalążek powstał w 1909 roku, poprzez zakup kilku samolotów dla armii i powstanie pierwszej placówki wojskowej w Vincennes[4]. Od 1912 roku znane jako Aéronautique Militaire[5].

Historia

Początkowo podporządkowane były armii lądowej. Pod nazwą Armée de l’air, jako rodzaj francuskich sił zbrojnych, powstały w 1934 roku[6].

Historia lotnictwa powojennego dzieli się na trzy etapy. Pierwszym była powojenna odbudowa przemysłu, infrastruktury i tworzenia samolotów. Drugi etap rozpoczęty w latach sześćdziesiątych miał za zadanie tworzenia potęgi militarnej, a trzeci od lat dziewięćdziesiątych modernizację. Wprowadzono nowy myśliwiec Rafale, bezzałogowe samoloty, nowe systemy komunikacji. Ulepszono pozostałe konstrukcje i wycofano zużyty i przestarzały sprzęt. Wprowadzono bazową obsługę techniczną samolotów, zamiast dywizjonowej[7].

Program "Armées 2000" zmienił strukturę regionów lotniczych. Państwo francuskie podzielone było na trzy regiony: Region Północno-Wschodni, Region Morza Śródziemnego i Region Atlantycki. W ramach reformy od lipca 2000 roku powołano: Region Północny i Region Południowy[7].

Maszyny Rafale wyparły samoloty Mirage F1, Jaguar, Mirage 2000C, Mirage IV oraz F-8, Super Etendard i Etendard IVP.

W 2006 roku zmieniono oznaczenia samolotów. Dotychczasowo wskazywały one na przynależność do eskadry i dywizjonu. Np: 2-EF oznacza 2 pułk 1 dywizjonu "Cigonges" (E). Kolejna litera oznaczać miała samolot w dywizjonie według ICAO. Obecnie jest numer poprzedzający przynależność eskadry został zmieniony na numer bazy lotniczej, który jest każdorazowo zmieniany w przypadku przebazowania[7].

Francuska doktryna odstraszania, nie zmieniła swoich głównych celów od 1964 roku, a jedynie zmieniono cele strategiczne ze względu na zakończenie okresu zimnej wojny. Głównym zadaniem jest obrona niepodległości, zapewnienie spokoju i zabezpieczenia interesów Francji[7].

Od 2008 roku weszła w życie reforma organizacyjna, w ramach której zlikwidowano 12 baz lotniczych, zmniejszono liczbę dowództw z 14 do 7.

W 2010 zlikwidowano regiony lotnicze, zastępując je dowództwami.

Bazują one na samolotach własnej produkcji, a także po części na samolotach hiszpańskich, amerykańskich i brazylijskich. Obecnie dysponują największym w Europie potencjałem bojowym (także marynarka posiada własne myśliwce) oraz są drugimi po Royal Air Force pod względem całościowego potencjału.

W 2010 roku rząd USA i Direction Générale de l'Armement (DGA, francuska agencja ds. uzbrojenia) zawarły w ramach programu Foreign Military Sale porozumienie w sprawie modernizacji samolotów wczesnego ostrzegania i kierowania (AWACS) Boeing E-3F Sentry do standardu E-3F+[8]. Wszystkie maszyny dostarczono w latach 2014–2016[9].

W listopadzie 2014 roku zakupiono 8 samolotów transportowo-tankujących Airbus A330MRTT[10].

22 grudnia 2015 zakupiono od Airbus Helicpoters 7 sztuk śmigłowców szturmowych Tiger HAD[11]. W dniu 30 grudnia 2016 roku francuska agencja ds. zakupów wojskowych (DGA) podpisała ze szwajcarskim przedsiębiorstwem Pilatus Aircraft kontrakt w sprawie nabycia 17 turbośmigłowych samolotów szkolnych PC-21 będą one używane w jednostkach Armee de l’Air do szkolenia pilotów wojskowych[12].

II poziomy dowodzenia

Francuskie siły powietrzne zbudowane są na zasadzie oddzielnej odpowiedzialności za rozkazy obejmujące działania zbrojne oraz rozkazy operacyjne oraz rozkazy o charakterystyce logistycznej.

Bazy wojskowe

Samoloty Mirage 2000

Baza Lotnicza (BL) jest podstawowym miejscem stacjonowania bojowych sił powietrznych. Dowódca bazy rozporządza wszystkimi samolotami które tam stacjonują oraz około 600-3500 ludźmi. Do zadań dowódcy należy nadzór nad wykonywaniem rozkazów. Siły powietrzne zorganizowane są na zasadzie sił szybkiego reagowania, zarówno w kraju jak i za granicą, co pozwala na tworzenie baz poza granicami Francji i w jej departamentach i terytoriach zamorskich.

Rozmieszczenie eskadr bojowych

  • 102 BL Dijon
    • 1/2 esk. "Cigognes" (Mirage 2000-5)
    • 2/2 esk. "Cote d'Or" (Mirage 2000-5)
  • 103 BL Cambrai
    • 1/12 esk. "Cambresis" (Mirage 2000C RDI)
    • 1/12 esk. "Picardie" (Mirage 2000C RDI)
  • 112 BL Reims
    • 1/33 esk. "Belfort" (Mirage F1 CR)
    • 2/33 esk. "Savoie" (Mirage F1 CR)
  • 113 BL Saint-Dizier
    • 1/7 esk. "Provence" (Rafale B/C)
  • 115 BL Orange
    • 2/5 esk. "Ile de France" (Mirage 2000B/C RDI)
  • 116 BL Luxeuil
    • 881/4 esk. "Douphine" (Mirage 2000N)
    • 2/4 esk. "Lafayette" (Mirage 2000N)
  • 118 BL Mont-de-Marsan
    • 2/30 esk. "Normandie-Niemen" (Rafale F3)
  • 132 BL Colmar
    • 1/30 esk. "Alsace" (Mirage F1 CT)
    • 2/30 esk. "Normandie-Niemen" (Mirage F1 CT)
  • 133 BL Nancy
    • 1/3 esk. "Navarre" (Mirage 2000D)
    • 2/3 esk. "Champagne" (Mirage 2000D)
    • 3/3 esk. "Ardennes" (Mirage 2000D)
  • 188 BL Djiboutti
    • 4/33 esk. "Vexin" (Mirage 2000B/C)

Wyposażenie

Obecne

SamolotZdjęcieProducentTypWersjaLiczba sztuk[13]W służbie[14]Uwagi
Samoloty myśliwskie
Rafale BDassault Rafale FrancjawielozadaniowyRafale B
Rafale C
51
47
2006W 2007 rozbił się jeden Rafale B, Rafale M używane są wyłącznie przez marynarkę.
Mirage 2000DDassault Mirage 2000 Francjamyśliwiec
wielozadaniowy
uderzeniowy
nuklearnego uderzenia
treningowy
2000C
2000-5F
2000D
2000N
2000B
20
30
56
23
6
1988
1999
1983
1993
1983
Nie uwzględniono 8 testowych. 228 Rafale zastąpi wszystkie Mirage 2000 i F1 z wyjątkiem wersji 2000-5F i N.
233
Wczesnego ostrzegania i Powietrzne tankowce
French KC-135 at Manas Air Base, Kyrgyzstan.JPGBoeing KC-135 Stratotanker Stany Zjednoczonetankowiec/transportowyC-135FR
KC-135R
11
3
1985Płatowce powstały de facto w 1965. Zamówiono dziewięć Airbus A330 MRTT dla ich zastąpienia.
Boeing E-3 Sentry Stany ZjednoczoneAWACSE-3F+41991
Transall C-160 FrancjaELINTC-160G Gabriel21989
Airbus A330 MRTT Francjatankowiec/transportowy1
20
Samoloty transportowe
A310esterel.jpgAirbus A310 Francjatransport pasażerski/medycznyA310-30431994
French President Airbus A340 at BSB 09 2009 7134.jpgAirbus A340 Francjatransport pasażerski/medycznyA340-21122006
A400M at Paris Air Show 2013 1.jpgAirbus A400M Francjataktyczny transportowiecA400M142013Zamówiono 50.
Hercules-au-Gabon.jpgLockheed C-130 Hercules Stany Zjednoczonetaktyczny transportowiecC-130H
C-130H-30
7
7
1987
1988
Zamówiono 2 C-130J i 2 KC-130J.
Transall C-160 (side) - AirExpo Muret 2007 0279 2007-05-12.jpgTransall C-160 Francjataktyczny transportowiecC-160R181982R od Renové
French Air Force CASA CN235, Wellington, 28 December 2007.jpgCASA CN-235 Hiszpanialekki transportowiecCN-235-200
CN-235-300
18
9
1991
2011
1 utracono.
MFO Twin Otter.JPGde Havilland Canada DHC-6 Twin Otter Kanadalekki transportowiecDHC-641978
Airbus A330-223, France - Air Force JP7019568.jpgAirbus A330 Francjatransport VIP-ówA330-22312010Samolot prezydenta (F-RARF), wyprodukowany w 1998 dla Swiss, odkupiony od Air Caraïbes, zastąpił 2 A319 CJ (F-RBFA, F-RBFB)
Falcon900 Clermont-Ferrand airport.jpgDassault Falcon 900 Francjatransport VIP-ówFalcon 90021987Falcony 50 i 900 mają być zastąpione przez 4 Falcony 2000LX
Dassault Falcon 2000 Francjatransport VIP-ów2000LX22013Zamówiono4.
Dassault Falcon 7X, France - Air Force JP7004045.jpgDassault Falcon 7X Francjatransport VIP-ówFalcon 7X22009
Socata.tbm700.arp.jpgSocata TBM Francjatransportowy/VIPTBM 700151992
108
Samoloty szkolno-treningowe
Alpha Jet at Biggin Hill.jpgDassault/Dornier Alpha Jet Francjaszkolenie zaawansowaneAlpha Jet E751979W tym 12 grupie akrobacyjnej, nie wliczając 3 do celów testowych.
Emb 21 Xingu.JPGEmbraer 121 Xingu Brazyliaszkolenie podstawoweEMB 121231982
Meeting aérien d'Albert-Picardie (7 juin 2008) 019 (positionnement Cartouche Doré).jpgSocata TB Francjaszkolenie podstawoweTB 30 Epsilon331985
Pilatus PC-21 Szwajcariaszkolenie podstawowe0/17
Grob G-120A Niemcyszkolenie wstępne182007Cassidian Aviation Training Services (CATS)
Cirrus SR20 Stany Zjednoczoneszkolenie wstępne
szkolenie nawigatorów
SR20
SR22
32012CATS, zamówiono 16 SR20 i 7 SR 22.[15]
Walter Extra 300 NiemcytreningowyExtra 300SC32008Grupa akrobacyjna
155
Śmigłowce
PumaAérospatiale SA 330 Puma
Eurocopter AS 532 Cougar
 Francjaśmigłowiec transportowy
SAR
SA 330
AS 332L
26
3
1974
1980
Super CouguarEurocopter EC725 Caracal FrancjaCombat SAREC725R2122005
Super PumaEurocopter AS332 Super Puma Francjaśmigłowiec VIPAS 532UL3?
Fennec AS555UN 2.jpgEurocopter AS 555 Fennec FrancjawielozadaniowyAS 555AN401986
84
Bezzałogowe aparaty latające
Harfang-090711-F-4859J-003.jpgEADS Harfang Francja
 Izrael
Taktyczny BSLEagle One42008
MQ-9 Reaper Stany ZjednoczoneTaktyczny BSLEagle One22013Zamówiono 12
Systemy przeciwlotnicze
SAMP/Tnaziemny system przeciwlotniczy i antyrakietowy o zasięgu ponad 100 km8 baterii
Suma
606

Flota rządowa składająca się z 1 Airbus A330-200, 2 Falcon 7X, 2 Falcon 900, 2 Falcon 50, 7 TBM 700 i 3 Super Puma jest obsługiwana przez eskadrę sił powietrznych ETEC 65 (Escadron de transport, d'entraînement et de calibrage 00.065 ), ale nie podlega dowództwu sił powietrznych, a bezpośrednio Ministerstwu Obrony, dlatego te samoloty mogą być uznawane za odrębne od wyposażenia Armée de l'air.

Wycofane

MS.406 był podstawowy myśliwcem Armée de l’air podczas Bitwy o Francję.
Curtiss H75-C1 i Dewoitine D.520 miały przeciwstawić się Bf 109 Luftwaffe.

Myśliwce/Myśliwsko-bombowe

Bombowce/Rozpoznawcze

Transportowe/użytkowe

Treningowe

Śmigłowce

Przypisy

  1. Daniel Kasprzycki, Francuskie Siły Powietrzne, czyli Armée de l'Air, Bezpieczne Lotnisko [dostęp 2017-11-28] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01] (pol.).
  2. Defence Key Figures: 2017 Edition, Ministère des Armées, 2017, s. 16 [dostęp 2017-11-28] (ang.).
  3. Francuskie lotnictwo o skromnych możliwościach ekspedycyjnych, Dziennik Zbrojny, 16 marca 2016 [dostęp 2017-11-28] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01] (pol.).
  4. Les débuts de l'aviation militaire – 1909, albindenis.free.fr [dostęp 2017-11-23] (fr.).
  5. Les débuts de l'aviation militaire – 1912, albindenis.free.fr [dostęp 2017-11-23] (fr.).
  6. Loi du 2 juillet 1934 fixant l'organisation générale de l'armée de l'air, legifrance.gouv.fr [dostęp 2017-11-23] (fr.).
  7. a b c d Armées de L'Air po pierwszej dekadzie XXI wieku cz.1, [w:] Marek (red.), Lotnictwo, Magnum-X, maj 2013, s. 42-53, ISSN 1732-5323.
  8. Amerykańskie technologie nie dla Francuzów, altair.com.pl, 27 września 2012.
  9. Pierwszy zmodernizowany francuski AWACS, altair.com.pl, 22 lipca 2014.
  10. Maksymilian Dura, Francja zamawia osiem tankowców powietrznych Airbus A330 MRTT, defence24.pl, 23 grudnia 2015 [dostęp 2016-11-08].
  11. Francja zamawia następne Tigery, defence24.pl, 22 grudnia 2015 [dostęp 2016-11-08] [zarchiwizowane z adresu 2015-12-23].
  12. Francja kupiła PC-21, altair.com.pl, 4 stycznia 2017.
  13. Les chiffres-clés de la Défense – édition 2011, defense.gouv.fr, 30 września 2011 [dostęp 2012-05-29] (fr.).
  14. "World Military Aircraft Inventory", Aerospace Source Book 2007, Aviation Week & Space Technology, 15 stycznia 2007.
  15. Cirrus Aircraft Chosen for French Air Force, cirrusaircraft.com [zarchiwizowane z adresu 2012-10-04] (ang.).

Bibliografia

  • Tadeusz Wróbel, Skrzydła V Republiki, [w:] „Polska Zbrojna” nr 12/2008, ss.50-51

Media użyte na tej stronie

Roundel of France.svg
Roundel of the French Air Force.
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Israel.svg
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
Flag of Germany (1935–1945).svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1935 to 1945.
Flag of NATO.svg
Flaga Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).
E-3F Sentry (French Air Force) Bastille day 4298.jpg
(c) I, BenAveling, CC-BY-SA-3.0
Early Warning Aircraft in Bastile Day Flyover.
Mystere IVA Bitburg PdF 1960s.jpg
Autor: Cobatfor, Licencja: CC BY-SA 3.0
Two Dassault Mystère IV A of the French Armee de l'Air at Bitburg Air Base, Rhineland-Palatinate (Germany), in the early 1960s. The aircraft belonged to the Patrouille de France, which became an official aerobatics team only in 1964, flying the Fouga Magister. Note how near the spectators could get in comparison to the 21st Century, during which safety standards have prohibited the close proximity of the public to air displays.
MQ-9 Reaper UAV.jpg
An MQ-9 Reaper unmanned aerial vehicle flies a combat mission over southern Afghanistan.
Hercules-au-Gabon.jpg
Photo d'un avion militaire français Hercules survolant la forêt gabonaise
Emb 21 Xingu.JPG
Emb 21 Xingu à Koksijde Belgique
Socata.tbm700.arp.jpg

Socata TBM 700 (identifier 160/ABV) of French Army Light Aviation taxiing at the Royal International Air Tattoo, Fairford, Gloucestershire, England.

Photographed by Adrian Pingstone on July 17th 2006 and released to the public domain.
A400M at Paris Air Show 2013 1.jpg
Autor: Tangopaso, Licencja: CC BY-SA 3.0
Airbus A400M at the Paris Air Show 2013
Alpha Jet at Biggin Hill.jpg
Autor: Tomasz Dunn, Licencja: CC BY 2.0
An Alpha Jet of the French Air Force at London Biggin Hill Airport
Famille-mirage.jpg
Autor: Newresid by stephanelhernault@yahoo.fr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mirage 2000 family (Mirage 2000 C/B/D/N/5F).
Logo de l'Armée de l'Air et de l'Espace.svg
Logo of the french air and space force.
Hawk 75 No 82 flying.jpg
Autor: Kogo, Licencja: GFDL
Curtiss Hawk 75A-1 /P-36 (The Fighter Collection)
A310esterel.jpg
Autor: Newresid stephanelhernault@yahoo.fr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Airbus A 310 escadron esterel
French President Airbus A340 at BSB 09 2009 7134.jpg
Autor: Mariordo Mario Roberto Duran Ortiz, Licencja: CC BY 3.0
French's President Airbus A340-220 (F-RAJA) used by Nicolas Sarkozy in his visit to Brasilia, Sept 6-7, 2009. Brasilia International Airport, Brazil
Dassault Mirage IIIC, France - Air Force AN0695826.jpg
Autor:
Mike Freer - Touchdown-aviation
, Licencja: GFDL 1.2
Of EC.10 painted in air defence colour scheme.
Break2 M2000D.JPG
Autor: Bobdenard57, Licencja: CC BY-SA 3.0
Départ au break pour une patrouille de M2000D de la SPA 153
MFO Twin Otter.JPG
I took this photo of a French Air Force Twin Otter on the El Gorah flight line in 1989.
Fennec AS555UN 2.jpg
Autor: Eric Gaba (Sting - fr:Sting), Licencja: CC BY-SA 2.5
Aérospatiale Fénnec AS 555UN liaison helicopter (registration: F-MABJ #5593) of the French Army's Light Aviation (ALAT), Army's Helicopters Squadron (EHADT).
French Air Force CASA CN235, Wellington, 28 December 2007.jpg
Autor: Phillip Capper, Licencja: CC BY 2.0
Escadron de Transport outre-mer 00.052 Tontouta (Nouvelle-Calédonie)
Falcon900 Clermont-Ferrand airport.jpg
Autor: Doubleh63, Licencja: CC BY 3.0
Falcon 900 of the French air force.
Caracal2552.jpg
Autor: MilborneOne, Licencja: CC BY-SA 3.0
Eurocopter EC-725R2 Caracal (Serial Number 2552) of the French Air Force at the Royal International Air Tattoo 2009 at RAF Fairfod, England
Meeting aérien d'Albert-Picardie (7 juin 2008) 019 (positionnement Cartouche Doré).jpg
Autor: Markus3 (Marc ROUSSEL), Licencja: CC BY-SA 3.0

Meeting aérien du samedi 7 juin 2008 à Méaulte (Aéroport d'Albert-Picardie) (Somme, France) -
Les appareils Socata TB-30 Epsilon de la patrouille Cartouche Doré viennent de se garer après leur démonstration.


L'appareil à l'arrière-plan est un Alpha Jet de la Patrouille de France. On remarque que l'entrée du moteur est protégée par une housse.
Morane D-3801 J-143.jpg
Autor: Kogo, Licencja: GFDL
Morane D-3801 J-143 (Association Morane Charlie-Fox)
Dassault Rafale B Suisse.jpg
France Air Force Dassault Rafale B 301 in Emmen
Super-Puma-entrainement-US.jpg
USS BLUE RIDGE AT SEA -- A French Army H-3 Puma lands on the flight deck of the 7th Fleet command ship USS Blue Ridge (LCC 19) March 29 during an interoperability training session designed to test joint forces landing compatibility while at sea. Blue Ridge and the 7th Fleeet staff visited Noumea, New Caledonia March 27-29. While there, 7th Fleet commander Vice Adm. James Metzger and the 7th Fleet staff conducted a series of meetings with New Caledonian French Armed Forces leadership to discuss issues of common concern and to identify cross-training opportunities.
487 312-UF Embraer 312F Tucano DV 05.312 BA701 Salon de Provence.jpg
Autor: Jerry Gunner, Licencja: CC BY 2.0
Tiger marked Tucano at its home base in May 2007
French KC-135 at Manas Air Base, Kyrgyzstan.JPG
French Air Force and U.S. Air Force aircraft maintenance crews team together, May 5, to change out a rudder actuator on a French KC-135 at Manas Air Base, Kyrgyzstan.
Mirage IVP - CI.jpg
Autor: Nicolas Archer, Licencja: CC BY-SA 3.0
A French Mirage IV P of escadron de bombardement 1/91 Gascogne. Le Mirage IV n°62 Codé CI est pris en compte par l'Armée de l'Air en Janvier 1968 est le dernier Mirage IV construit.
Harfang-090711-F-4859J-003.jpg
BAGRAM AIR FIELD, Afghanistan - An Unmanned Aerial Vehicle, from the French UAV Squadron, waits to be flown, here July 11. The French UAV is very similar to the U.S. Predator MQ-1 UAV. (U.S. Air Force photo/Senior Airman Felicia Juenke)
A319 CJ République Française F-RBFA.jpg
Autor: abdallahh, Licencja: CC BY 2.0
French Government airplane just before take-off in Montreal, Quebec, Canada. The French Prime Minister was there for the 400th anniversary of Quebec foundation.