Armen Tachtadżian

Armen Lewonowicz Tachtadżian (ros. Армен Левонович Тахтаджян, ur. 10 czerwca 1910 w Şuşy w Azerbejdżanie, zm. 13 listopada 2009 w Sankt Petersburgu) – botanik rosyjsko-ormiański. Główne działy jego działań naukowych to ewolucja roślin, systematyka i biogeografia. Do innych jego zainteresowań i specjalności naukowych należała morfologia roślin kwiatowych, paleobotanika i flora Kaukazu.

Tachtadżian ukończył w 1932 Wszechzwiązkowy Instytut Kultur Subtropikalnych w Tbilisi, pracował w oddziale Wszechzwiązkowego Instytutu Hodowli Roślin w Suchumi, 1938-1948 kierował katedrą Uniwersytetu Erywańskiego i jednocześnie pracował w Instytucie Botanicznym im. Komarowa w St. Petersburgu (dawniej Leningradzie), gdzie w 1940 rozwinął własną klasyfikację roślin kwiatowych, kładącą nacisk na relacje filogenetyczne. W 1944 został doktorem nauk biologicznych i profesorem, 1944-1948 był dyrektorem Instytutu Botanicznego Akademii Nauk Armeńskiej SRR, 1949-1961 profesorem Uniwersytetu Leningradzkiego, a od 1954 kierownikiem Wydziału Botanicznego Akademii Nauk ZSRR. 1 lipca 1966 został członkiem korespondentem, a 28 listopada 1972 akademikiem Akademii Nauk ZSRR. W 1977 r. został członkiem zagranicznym PAN[1]. W latach 1976-1987 był dyrektorem Instytutu Botanicznego im. Komarowa w Leningradzie Jego system klasyfikacji nie był znany w krajach zachodnich do lat 50. Pod koniec lat 50. nawiązał kontakt i współpracę ze znanym botanikiem amerykańskim Arthurem Cronquistem. Zaproponowana przez Cronquista klasyfikacja roślin nosi wyraźne wpływy współpracy z Tachtadżianem oraz innymi botanikami z Instytutu Komarowa.

System klasyfikacji roślin okrytonasiennych Tachtadżiana (system Tachtadżiana) ujmuje je jako gromadę Magnoliophyta, z dwoma klasami: Magnoliopsida (dwuliścienne) i Liliopsida (jednoliścienne). Te dwie klasy są podzielone na podklasy, nadrzędy, rzędy i rodziny.

Klasyfikacja Tachtadżiana przypomina system Cronquista, jest jednak nieco bardziej skomplikowana na wyższych poziomach taksonomicznych. Dzięki węższemu ujęciu rzędów i rodzin powiązania ewolucyjne są łatwiejsze do ogarnięcia. Klasyfikacja Tachtadżiana pozostaje w użyciu, np. w ogrodzie botanicznym w Montrealu (Montréal Botanical Garden).

Tachtadżian rozwinął także system regionów botanicznych (ang. floristic regions).

Opisane przez niego rośliny mają dołączony skrót Takht.[2]

Ważniejsze prace

  • Morfologičeskaja evoljucija pokrytosemennyh, 1948
  • Voprosy evoljucionnoj morfologii rastenij, 1954
  • A. Takhtajan, Th. J. Crovello & A. Cronquist. 1986. Floristic Regions of the World.
  • A. Takhtajan. 1991. Evolutionary Trends in Flowering Plants.
  • A. Takhtajan. 1997. Diversity and Classification of Flowering Plants. Columbia University Press. ISBN 0-231-10098-1.
  • A. Takhtajan. 2009. Flowering Plants. Springer Verlag.

Nagrody i odznaczenia

I medale.

Przypisy

  1. ↑ Tahtadzjan, Armen L., [w:] Członkowie Polskiej Akademii Nauk [online], PAN [dostęp 2021-09-01].
  2. ↑ The International Plant Names Index. 2004. [dostęp 2006-07-26]. (ang.).

Bibliografia

  • S. G. Zhilin, 2002. Szkoły botaniczne Armena Leonowicza Tachtadżjana (w dziewięćdziesięciolecie urodzin). Botanical scientific schools of Armen Leonovich Takhtajan (on the 90th anniversary of his birth). // Wiadomości Botaniczne 46(1/2): 7-17 (tłumaczył: P. Köhler).
  • http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=10803 (ros.)

Linki zewnętrzne