Armia Narodowo-Wyzwoleńcza
| UNÇ | |
 Flaga używana przez partyzantów | |
| Państwo | |
|---|---|
| Historia | |
| Data sformowania | 1943 |
| Data rozformowania | 1945 (przekształcona w Ludową Armię Albanii) |
| Pierwszy dowódca | |
| Dane podstawowe | |
Armia Narodowo-Wyzwoleńcza[1] (język albański: Ushtria Nacional Çlirimtare) – główna siła albańskiego ruchu oporu w czasie II wojny światowej. Została założona w 1943 roku. W sierpniu 1945 została zastąpiona przez Ludową Armię Albanii.
Historia
O powołaniu Armii Narodowo-Wyzwoleńczej zadecydowano w marcu 1943 roku na zjeździe Komunistycznej Partii Albanii[1]. Formacja stanowiła zbrojne skrzydło Ruchu Wyzwolenia Narodowego[2]. Dowódcą formacji (jako komisarz polityczny) był Enver Hoxha[3]. Pierwsze brygady Armii Narodowo-Wyzwoleńczej powstały w lipcu 1943 roku. Oddziały partyzanckie formacji skupiły w swoich szeregach zarówno komunistów i osoby nie związane z tym środowiskiem. Pierwszym przeciwnikiem Armii Narodowo-Wyzwoleńczej były oddziały włoskie i konkurencyjnej Balli Kombëtar[1][4]. Od września 1943 roku po kapitulacji Włochów, kontrolę nad Albanią przejęła III Rzesza. Armia Narodowo-Wyzwoleńcza kontynuowała kampanię wojskową. Od tego momentu na stronę partyzantów przeszła część pozostałych w Albanii żołnierzy włoskich. Około 1500 Włochów zasiliło szeregi batalionu nazwanego imieniem Antonia Gramsciego - włoskiego działacza komunistycznego[5].
Do listopada 1944 roku partyzanci doprowadzili do całkowitego wycofania się Niemców z kraju (samodzielne zwycięstwo, bez wsparcia wojsk alianckich)[2]. Od tego momentu do lutego 1945 roku, Armia Narodowo-Wyzwoleńcza uczestniczyła w walkach z Niemcami na obszarze sąsiedniej Jugosławii[5].
Przypisy
- ↑ a b c Arkadiusz Karbowiak, Albania w czasie II wojny światowej i początkowych latach komunistycznej dyktatury, „Rocznik Bezpieczeństwa”, część I [dostęp 2016-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-24] (pol.).
- ↑ a b Enver Hoxha. encyclopedia.com. (ang.).
- ↑ Enver Hoxha, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-09-30] (ang.).
- ↑ Balli Kombëtar. portalwiedzy.onet.pl. [dostęp 2016-12-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-24)]. (pol.).
- ↑ a b Profile: Albanian Partisans. historycommons.org. [dostęp 2016-12-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-20)]. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Flag of Albania
Autor: Havsjö, Licencja: CC BY-SA 4.0
Flag of the Provisional communist government of the National Liberation Movement (1943-1944)