Armia saska

Herb Wolnego Państwa Saksonii

Flaga Elektoratu Saksonii do 1806

Flaga Królestwa Saksonii 1806-1918

Armia saska – pierwotnie armia Elektoratu Saksonii (od 1682 zorganizowana pod jednym dowództwem), a następnie w latach 1806-1918 armia Królestwa Saksonii, od 1871 współwchodząca w skład Armii Cesarstwa Niemieckiego.

Armia saska w XVIII wieku liczyła średnio około 35 tysięcy żołnierzy. Była dobrze wyszkolona i bitna. Na początku stulecia żołnierze odziani byli w czerwone mundury – typowe dla wojsk państw protestanckich, jednak gdy nastał August III Sas, wyznający katolicyzm, na dworze zaszły zmiany, w wyniku których zaczęto używać jasnego umundurowania typowego dla państw katolickich.

Działania zbrojne

Oblężenie Gdańska w 1734 przez wojska sasko-rosyjskie

Żołnierze armii saskiej brali udział w licznych konfliktach zbrojnych.

Walczyli w wojnie o sukcesję austriacką (1741-1748) po stronie Bawarii i Francji, przeciwko Anglii i Austrii, a podczas wojny siedmioletniej (1756-1763) po stronie Austrii, Francji i Imperium Rosyjskiego, przeciwko Królestwu Prus.

Walczyli podczas wojen napoleońskich – początkowo po stronie Prus, jednak po przegranej bitwie pod Jeną wsparli siły Napoleona. Po przejściu Saksonii na stronę Francji, generalicja saska upodobniła się strojem do swoich kolegów z armii francuskiej. Nosiła praktycznie takie same mundury jak armia francuska.

Żołnierze armii saskiej brali również udział w działaniach zbrojnych I wojny światowej.

Struktura organizacyjna

Piechota Królestwa Saksonii (1806)

Saski piechur czasów Augusta II w czerwonym "protestanckim" mundurze"

"Katolicki" mundur saski z czasów Augusta III

Żołnierz królewsko-saksońskiej jazdy ciężkiej

Żołnierz królewsko-saksońskiej artylerii polowej

Piechota Królestwa Saksonii (1810)

Kawaleria Królestwa Saksonii (1810)

Korpus Saski Wielkiej Armii (1812-1813)

Do wojny 1812 Sasi wystawili osobny korpus (VII) pod dowództwem gen. Reyniera. Początkowo liczył on 22 bataliony piechoty, 28 szwadronów jazdy i 50 dział. Korpus wraz z Polakami księcia Poniatowskiego i Westfalczykami gen. Vandamme’a znalazł się w prawoskrzydłowej grupie korpusów pod komendą króla Hieronima Bonapartego.

Po zakończeniu działań związanych z kampanią w Rosji, Sasi stanęli przed problemem czy należy nadal służyć Napoleonowi. VII Korpus został przydzielony do armii Łaby, jednak pod koniec marca, wojska saskie opuściły dywizję Durutte’a i pomaszerowały do Torgau. Brygada ciężkiej jazdy złożona z nienaruszonego pułku Leib Cuirassier Garde i zreorganizowanego pułku Zastrowa należała do 1 Dywizji Kirasjerów I Korpusu Kawalerii.

Kwatera główna VII Korpusu Wielkiej Armii mieściła się w m. Hoyerswerda.

• dowódca – gen. dyw. Jean Louis Ebenezer Reynier (1771-1814), Szwajcar
• szef sztabu – gen. bryg. François Joseph Fidèle Gressot (1770-1848), Szwajcar
• dowódca artylerii – płk Verpeau

• 24 Dywizja Saska – gen. dyw. Edler von Lecoq
• 1 Brygada – płk von Brause
  • Grenadierzy gwardii saksońskiej – dow. Tecski
  • 1 Pułk Lekkiej Piechoty Saksońskiej
  • Pułk von Maximilien – dow. von Könneritz
  • Pułk von Rechten – dow. von Hausen
  • kompania szaserów saksońskich
• 2 Brygada – gen. A.F. Mellentin
  • Grenadierzy saksońscy – dow. Spiegel
  • Pułk Fryderyka
  • Pułk von Steindel
  • 2 baterie piesze, oddział wozów artyleryjskich

• 25 Dywizja Saska – gen. dyw. Carl Ludwig Sahrer von Sahr (1761-1828)
• 1 Brygada – płk von Bose
  • Grenadierzy gwardii saksońskiej – dow. Kleist
  • 2 Pułk Lekkiej Piechoty Saksońskiej
  • Pułk Królewski – dow. Melzradt
  • Pułk von Niesmenchel – dow. Troski
• 2 Brygada – płk von Russel
  • Pułk von Low
  • Pułk d'Antoine

• 32 Dywizja – gen. dyw. Pierre François Joseph Durutte (1767-1827)
• 1 Brygada – gen. Pierre Devaux
  • 35 Pułk Piechoty Lekkiej
  • 132 Pułk Piechoty Liniowej – płk Paul Augustin Tridoulat
• 2 Brygada – gen. Antoine Anatole Gédéon Jarry (1864-1819)
  • 26 Pułk Piechoty Lekkiej – płk Paul Hyppolyte Alexandre Baume
  • 131 Pułk Piechoty Liniowej – płk Henry Maury (1763-1813)
  • 2 baterie piesze, oddział wozów artyleryjskich
• 3 Brygada
  • 133 Pułk Piechoty Liniowej – płk Paul Alexis Joseph Menu de Menil
  • Pułk Wurzburga – płk Moser
  • 2 baterie piesze, oddział wozów artyleryjskich

• Brygada Lekkiej Kawalerii – płk von Lindenau
  • Husarzy saksońscy – mjr von Failtsch (8 szwadronów)
  • Lansjerzy saksońscy – płk Thumel (5 szwadronów)
  • 2 baterie konne artylerii saksońskiej
  • Rezerwa i tabor korpusu – bateria piesza, kompania saperów, oddziały wozów artyleryjskich

Podczas bitwy pod Lipskiem Korpus Saksoński Reynier’a zdradził Francuzów i przeszedł na stronę wroga. Był to olbrzymi cios a gen. Reynier będąc ze swoim Korpusem został natychmiast uwięziony przez swoich podwładnych.

Bibliografia

• Reinhold Müller: Die Armee August des Starken – Das Sächsische Heer von 1730 bis 1733, Militärverlag der Deutschen Demokratischen Republik, Berlin 1984.
• Neugebauer/Ostertag: Grundzüge der deutschen Militärgeschichte, Rombachverlag, Freiburg 1993, 1. Auflage. ​ISBN 3-7930-0662-6​.
• Dieter Walz: Sachsenland war abgebrannt. 2. Auflage, Sachsenbuch, Lipsk 1999, ​ISBN 3-89664-002-X​.

Linki zewnętrzne

• Die sächsische Armee von 1806 bis 1812 (de)