Aromataza

Budowa ludzkiej aromatazy. W centralnej części widoczna jest cząsteczka hemu, a pod nią substrat – androstendion[1]
Substraty i produkty aromatazy
Testosteron
R-Pfeil runter.svg
17β-Estradiol



Androstendion
R-Pfeil runter.svg
Estron

Aromataza (syntetaza estrogenowa, CYP19A1; EC 1.14.14.14) – enzym z klasy oksydoreduktaz[2], z rodziny cytochromu P450[3]. Katalizuje aromatyzację pierścienia A androgenów (testosteronu i androstendionu) i przekształcenie ich w estrogeny, odpowiednio w 17β-estradiol (E2) i estron (E1)[2][4][5][6].

Sumaryczny zapis katalizowanych reakcji[2]:

testosteron + 3NADPH + 3H+
 + 3O
2 ⇄ 17β-estradiol + mrówczan + 4H
2O + 3NADP+
androstendion + 3NADPH + 3H+
 + 3O
2 ⇄ estron + mrówczan + 4H
2O + 3NADP+

W obu przypadkach proces polega na zajściu trzech kolejnych hydroksylacji[2].

Reakcje zachodzące podczas katalizowanego przez aromatazę przekształcania androstendionu w estron

Ludzka aromataza zbudowana jest z 503 reszt aminokwasowych i hemu. Jest jedynym enzymem u kręgowców, który przekształca androgeny w estrogeny, a w związku z tym inhibitory aromatazy stanowią ważną grupę leków raka piersi zależnego od estrogenów[1].

Przypisy

  1. ↑ a b Debashis Ghosh i inni, Structural basis for androgen specificity and oestrogen synthesis in human aromatase, „Nature”, 457 (7226), 2009, s. 219–223, DOI: 10.1038/nature07614, PMID: 19129847, PMCID: PMC2820300 [dostęp 2022-05-24] (ang.).
  2. ↑ a b c d EC 1.14.14.14 ExPASy Proteomics Server
  3. ↑ CYP19A1 cytochrome P450 family 19 subfamily A member 1 [ Homo sapiens (human) ], National Library of Medicine [dostęp 2022-05-24] (ang.).
  4. ↑ Krzysztof Kula i inni, Znaczenie fizjologiczne estrogenów u mężczyzn - przełom w endokrynologii, „Endokrynologia Polska”, 53 (3), 2005, s. 314-321 [dostęp 2022-05-24].
  5. ↑ Robert Kincaid Murray, Daryl K. Granner, Victor W. Rodwell, Biochemia Harpera ilustrowana, wyd. VI uaktualnione, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008, s. 542–544, ISBN 978-83-200-3573-5.
  6. ↑ R.J. Santen i inni, History of aromatase: saga of an important biological mediator and therapeutic target, „Endocrine Reviews”, 30 (4), 2009, s. 343–375, DOI: 10.1210/er.2008-0016, PMID: 19389994 [dostęp 2022-05-24] (ang.).

Media użyte na tej stronie

Androstendion.svg
Structure of androstenedione
Aromatase 3EQM.png
Crystallographic structure of the human placental aromatase cytochrome P450 (rainbow colored cartoon diagram N-terminus = blue, C-terminus = red) in complex with the cofactor protoporphyrin IX (top) and the substrate androstenedione (bottom) (carbon = white, oxygen = red, nitrogen = blue, iron = orange).[1]
  1. ↑ PDB: 3EQM​; Ghosh D, Griswold J, Erman M, Pangborn W (January 2009). "Structural basis for androgen specificity and oestrogen synthesis in human aromatase". Nature 457 (7226): 219–23. DOI:10.1038/nature07614. PMID 19129847.
R-Pfeil runter.svg
arrow for chemical reactions, pointing downwards
Estron.svg
Structure of estrole
Aromatase mechanism.png
Mechanism of reaction catalyzed by the aromatase enzyme.
Estradiol.svg
Structure of estradiol
Testosteron.svg
Structure of testosterone