Arrigo Boito
Imię i nazwisko | Enrico Giuseppe Giovanni Boito |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość | |
Dziedzina sztuki | |
Epoka | |
Ważne dzieła | |
opera Mefistofeles | |
Odznaczenia | |
Arrigo Boito, właśc. Enrico Giuseppe Giovanni Boito (ur. 24 lutego 1842 w Padwie, zm. 10 czerwca 1918 w Mediolanie) − włoski poeta, kompozytor i librecista, syn włoskiego malarza miniaturzysty i polskiej hrabianki Józefiny Radolińskiej herbu Leszczyc[1].
Jako poeta był głównym reprezentantem modernizującego ugrupowania Scapigliatura („Rozczochrani”), autorem jego programowych wierszy i poematów (Dwoistość).
Przypisuje mu się anonimowe przekłady na język włoski Pana Tadeusza i fragmentów Dziadów A. Mickiewicza.
Autor dwóch oper (Mefistofeles i Neron) oraz librett m.in. dla A. Ponchiellego i G. Verdiego.
Największym jego dziełem była opera Mefistofeles, oparta na Fauście Johanna Wolfganga von Goethego. Napisał też operę Neron, jednak do historii przeszedł głównie jako autor libretta do Otella i Falstaffa Giuseppe Verdiego oraz, choć w nieco mniejszym stopniu, Giocondy Amilcare Ponchiellego.
Studia, w zakresie teorii muzyki, gry na skrzypcach i fortepianie odbył w mediolańskim konserwatorium. Z tego okresu pochodzą kompozycje, jakie Boito pisał wspólnie z F. Facciem. Po studiach nawiązał kontakt z takimi twórcami, jak: Victor Hugo, Hector Berlioz, Gioacchino Rossini, a przede wszystkim Giuseppe Verdi.
Mając polskie korzenie, artysta odwiedzał kilkakrotnie obszar ojczyzny swojej matki. W 1862 roku przebywał w Wielkopolsce, w majątku swojej przyrodniej siostry − Tekli Karśnickiej. Podróże te zaowocowały polskimi motywami w kompozycjach Boito.
Arrigo Boito był także uczestnikiem walk z okresu Risorgimento po stronie Giuseppe Garibaldiego, krytykiem muzycznym (publikował m.in. w „Gazzetta musicale di Milano” i „Perseveranza”), doktorem honoris causa Uniwersytetu w Cambridge, senatorem Królestwa Włoch, dyrektorem konserwatorium muzycznego w Parmie oraz poetą, pisarzem i tłumaczem, a także miłośnikiem dzieł Richarda Wagnera. Krytyką włoskiego stylu operowego naraził się środowisku z Verdim na czele. Do ich pojednania doszło w 1873 roku.
Arrigo Boito zmarł w Mediolanie w 1918 roku.
Był odznaczony włoskimi krzyżami kawalerskimi Orderu śś. Maurycego i Łazarza w 1877 i Orderu Sabaudzkiego Cywilnego w 1888 oraz krzyżem komandorskim Orderu Korony[2].
Przypisy
- ↑ Henryk Swolkień, Arrigo Boito. Poeta i muzyk, Warszawa. PIW, 1988, s. 12.
- ↑ BOITO Arrigo. [w:] Senatori d'Italia » Senatori del Regno (1848-1943) » Scheda Senatore [on-line]. senato.it (Senato della Repubblica). [dostęp 2022-11-09]. (wł.).
Bibliografia
- Arrigo Boito w bazie AllMusic (ang.)
- Arrigo Boito (1842 - 1918). classical.net. [dostęp 2015-08-12]. (ang.).
- Kolekcja „La Scala” nr 68 Mefistofeles, Oxford Educational Sp. z o.o., Polskie Media Amer.Com S.A., 2008, ISBN 978-83-252-0318-4.
- Wielka Encyklopedia Świata, t. 2 str. 138, Oxford Educational Sp. z o.o., Polskie Media Amer.Com S.A., 2003, ISBN 83-7325-542-7.
- Henryk Swolkień, Arrigo Boito. Poeta i muzyk, Warszawa, PIW, 1988.
Linki zewnętrzne
- Arrigo Boito – dzieła w bibliotece Polona
- ISNI: 0000 0001 0868 3967, 0000 0003 6868 0113
- VIAF: 9843477
- LCCN: n80010162
- GND: 118513028
- NDL: 00433736
- LIBRIS: 53hkll2p5748rs5
- BnF: 11892633n
- SUDOC: 027377059
- SBN: CFIV026314
- NLA: 35852649
- NKC: jn20010601484
- BNE: XX1112346
- NTA: 068672519
- BIBSYS: 90388075
- CiNii: DA04100255
- Open Library: OL596581A, OL5733557A
- PLWABN: 9810662388505606
- NUKAT: n97039134
- J9U: 987007517001805171
- PTBNP: 26870
- CANTIC: a16312259
- LNB: 000037594
- NSK: 000045148
- BNA: 000022048
- CONOR: 18760803
- BNC: 000102822
- ΕΒΕ: 213797
- BLBNB: 000187545
- KRNLK: KAC199602914
- LIH: LNB:V*370338;=BK
- RISM: pe23635
- WorldCat: viaf-9843477, lccn-n80010162
Media użyte na tej stronie
ribbon of the medal of commander of the Order of the Crown of Italy, during the Kingdom of Italy.
Ribbon bar of the medal of Chevalier of the Order of Saints Maurice and Lazarus (Italy)
Ordine Civile di Savoia medal bar