Art Carney

Art Carney
Ilustracja
Art Carney (1940)
Imię i nazwisko

Arthur William Matthew

Data i miejsce urodzenia

4 listopada 1918
Mount Vernon

Data i miejsce śmierci

9 listopada 2003
Chester (Connecticut)

Zawód

aktor

Odznaczenia

Art Carney, właśc. Arthur William Matthew (ur. 4 listopada 1918 w Mount Vernon, zm. 9 listopada 2003 w Chester w stanie Connecticut) – amerykański aktor sceniczny, filmowy, telewizyjny i radiowy.

Zarys kariery

Do historii filmu przeszedł w 1975, kiedy otrzymał Oscara dla najlepszego aktora za rolę w filmie Harry i Tonto (1974) w reżyserii Paula Mazursky'ego. W rywalizacji o nagrodę pokonał wówczas takich gwiazdorów jak Albert Finney, Jack Nicholson, Al Pacino i Dustin Hoffman.

Carney był przede wszystkim aktorem telewizyjnym i radiowym, nigdy nie skończył żadnej szkoły filmowej. W latach 30. i 40. prowadził w radiu magazyn kryminalny, a następnie program dla dzieci. Potem przez 20 lat prowadził własny program w telewizji.

Jako aktor teatralny zadebiutował na Broadwayu w 1956 u boku Waltera Matthau. Popularność przyniosła mu postać Eda Nortona, którego grał w serialu The Honeymooners (na jego podstawie zrealizowano polskie Miodowe lata), w którym stworzył duet z Jackiem Gleasonem. Rola w serialu przyniosła mu 5 nagród Emmy. Współpracę z Gleasonem kontynuował w jego autorskim programie telewizyjnym Jackie Gleason Show.

Oscarowa rola Carneya w Harry i Tonto była jedną z jego pierwszych większych ról na dużym ekranie. Potem stworzył jeszcze kilka kreacji m.in. w filmach: Droga do kariery, Śmiertelny krzyk, Ostatni seans, Wizyty domowe, W starym, dobrym stylu, Wyzwanie, Bohater ostatniej akcji.

W 1993 wycofał się z życia publicznego. Ostatnie 10 lat życia spędził na wsi, w Westbrook, w stanie Connecticut.

Nagrody

Bibliografia

  • Richard Severo, Art Carney, 85, Lauded 'Honeymooners' Actor, Dies, nytimes.com, 12 listopada 2003 [dostęp 2013-01-27] (ang.).
  • Ronald Bergan, Art Carney. Great American comic actor, guardian.co.uk, 13 listopada 2003 [dostęp 2013-01-27] (ang.).
  • Art Carney, telegraph.co.uk, 14 listopada 2003 [dostęp 2013-01-27] (ang.).
  • Art Carney. T. 35: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., sierpień 2010, s. 18. ISBN 978-83-252-0775-5.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Golden Globe icon.svg
Autor: User:Bryan Derksen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stylized silhouette of the Golden Globe award, for use as an icon.
Purple Heart BAR.svg
Baretka amerykańskiego odznaczenia Purple Heart.
Art carney early photo.JPG
Early publicity photo of Art Carney.