Artemisia herba-alba

Artemisia herba-alba
Ilustracja
Pokrój
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

bylica

Gatunek

Artemisia herba-alba

Nazwa systematyczna
Artemisia herba-alba Asso
Syn. Stirp. Aragon. 117. 1779[3]
Synonimy
  • Artemisia aethiopica L.
  • Artemisia aragonensis Lam.
  • Seriphidium herba-alba (Asso) Soják[4]

Artemisia herba-alba Asso – gatunek roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Rośnie dziko w basenie Morza Śródziemnego: w Maroku w Afryce Północnej, na Bliskim Wschodzie (Arabia Saudyjska, Izrael, Liban, Syria) i w Europie Południowej (Francja, Hiszpania)[5].

Morfologia

Osiąga wysokość 20-40 cm. Liście odziomkowe mają kształt od jajowatego do eliptycznego, liście łodygowe są o wiele mniejsze. Wszystkie są silnie aromatyczne i pokryte drobnymi włoskami gruczołowymi, które odbijają światło słoneczne, co nadaje roślinie szarą barwę. Kwiaty zebrane w siedzące koszyczki o nagim dnie kwiatowym. W każdym koszyczku jest 2-5 żółtawych kwiatów obupłciowych[6].

Biologia i ekologia

Chamefit. Roślina wiatropylna. Na obszarze swojego naturalnego zasięgu kwitnie od września do grudnia[6]. Jest przystosowana do życia na półpustyniach. Podczas upalnej pogody zrzuca dolne liście, górne pokryte kutnerem odbijają światło słoneczne chroniąc roślinę przed nadmierną transpiracją[7].

Zastosowanie

  • Cała roślina ma gorzki smak, który spowodowany jest przez laktony sekwiterpenowe. Jej korzenny aromat wykorzystuje się do aromatyzowania niektórych rodzajów alkoholi i win typu wermut[7].
  • Jest rośliną leczniczą, w odpowiedniej dawce pobudza i poprawia nastrój, używana jest także jako lek na robaki i dolegliwości żołądkowe. W zbyt dużej dawce jest trująca[7].

Obecność w kulturze

Według badaczy roślin biblijnych dwa gatunki bylicy: Artemisia herba-alba oraz Artemisia judaica są rodzime dla Ziemi Świętej i są wielokrotnie wymieniane w Biblii (Lm 3,15-19; Jr 9,14; 23,15; Ap 8,11). Ich gorzki smak symbolizuje przykrości, niedolę, odrzucenie przez Boga, cierpienia i sąd. Np. w Lamentacjach (Lm 3,19) jest zdanie: "Wspomnienie udręki i nędzy – to piołun i trucizna". W Biblii cytowane są także jako wyraz zgorzknienia z powodu niesprawiedliwości (Am 5,7; 6,12; Prz 5,4)[7].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. ↑ The International Plant Names Index. [dostęp 2014-11-20].
  4. ↑ The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
  5. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-11-20].
  6. ↑ a b Feinbrun Dothan, N. (1978). "Flora Palaestina: part 3. Ericaceae to Compositae". Jerusalem, Israel Academy of Sciences and Humanities 2: 351–3
  7. ↑ a b c d Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.