Artigliere (1907)

Artigliere

Klasa	niszczyciel
Typ	Soldato
Historia
Stocznia	Ansaldo, Genua
Położenie stępki	24 lipca 1905
Wodowanie	18 stycznia 1907
Regia Marina
Wejście do służby	18 września 1907
Wycofanie ze służby	14 czerwca 1923
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	normalna: 395 ton pełna: 412 t
Długość	całkowita: 65 metrów 64,4 m na KLW
Szerokość	6,1 m
Zanurzenie	2,1 m
Napęd
2 maszyny parowe potrójnego rozprężania 3 kotły moc 6000 KM 2 śruby
Prędkość	28,5 węzła
Zasięg	1200 Mm przy prędkości 12 węzłów
Uzbrojenie
4 działa kal. 76 mm (4 x I) 10 min
Wyrzutnie torpedowe	3 x 450 mm (3 x I)
Załoga	55

Artigliere – włoski niszczyciel z początku XX wieku, uczestnik I wojny światowej, jedna z jedenastu jednostek typu Soldato. Okręt został zwodowany 18 stycznia 1907 roku w stoczni Ansaldo w Genui, a do służby w Regia Marina wszedł we wrześniu 1907 roku. W 1921 roku jednostka została przeklasyfikowana na torpedowiec, a z listy floty została skreślona w czerwcu 1923 roku.

Projekt i budowa

„Artigliere” był jednym z jedenastu bliźniaczych niszczycieli – ostatniej serii jednostek tej klasy wzorowanych na projektach stoczni brytyjskich^[1]. Okręty, zaprojektowane w stoczni Ansaldo, zbliżone były wielkością i parametrami do typu Nembo, lecz posiadały szereg udoskonaleń wynikających z doświadczeń eksploatacyjnych poprzedników^[2][3].

Okręt został zbudowany w stoczni Ansaldo w Genui^[2][4]. Stępkę niszczyciela położono 24 lipca 1905 roku, został zwodowany 18 stycznia 1907 roku, a do służby w Regia Marina przyjęto go 18 września 1907 roku^[2][5]. Jednostka otrzymała znak taktyczny „AR”^[2][5].

Dane taktyczno-techniczne

Okręt był niewielkim, pełnomorskim niszczycielem o długości całkowitej 65 metrów (64,4 metra na linii wodnej), szerokości 6,1 metra i zanurzeniu 2,1 metra^[2][6]. Wyporność normalna wynosiła 395 ton, zaś pełna 412 ton^[1][2]. Okręt napędzany był przez dwie czterocylindrowe maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej projektowanej mocy 6000 KM (w praktyce maszyny osiągały moc pomiędzy 5954 a 6392 KM), do których parę dostarczały trzy kotły Thornycroft^[2][5]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 28,5 węzła^[2][6]. Okręt zabierał zapas 90 ton węgla, co zapewniało zasięg wynoszący 1200 Mm przy prędkości 12 węzłów (lub 400 Mm przy prędkości 23,5 węzła)^[1][2][a].

Niszczyciel był uzbrojony w cztery pojedyncze działa dwunastofuntowe kal. 76 mm (3 cale) QF L/40 Ansaldo M1897^[2][5]. Masa działa wynosiła 625 kg, masa naboju 5,9 kg, kąt podniesienia lufy od -10 do +42°, prędkość wylotowa pocisku 674 m/s, donośność maksymalna 9850 metrów, zaś szybkostrzelność 15 strz./min^[8]. Uzbrojenie uzupełniały trzy pojedyncze wyrzutnie torped kal. 450 mm (17,7 cala), na jego pokładzie można było umieścić 10 min morskich^[1][2].

Załoga okrętu składała się z 3 oficerów oraz 52 podoficerów i marynarzy^[2][5].

Służba

W latach 1910–1912 podwyższono tylny maszt, zrównując jego wysokość z masztem głównym^[2]. 30 września 1912 roku, podczas pierwszego starcia morskiego w wojnie włosko-tureckiej, nieopodal Reşadiye „Artigliere” i „Corazziere” zatopiły ogniem artylerii osmańskie torpedowce „Alpagot” i „Hamidiye”^[9]. 1 lipca 1921 roku niszczyciel został przeklasyfikowany na torpedowiec^[2][5]. Jednostka służyła do 14 czerwca 1923 roku, kiedy została skreślona z listy floty^[2][5].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1912. Portsmouth: J. Griffin and Co., 1912. (ang.)
• Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1970. ISBN 0-7110-0105-7.
• Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.)
• Ivan Gogin: "Soldati", 1st (ARTIGLIERE) group destroyers (1907-1910) (ang.). Navypedia. [dostęp 2017-09-10].
• Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
• Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001. ISBN 83-1109-273-7.
• John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.)