Artur Żmijewski (reżyser)

Treść tego artykułu może nie być zgodna z zasadami neutralnego punktu widzenia. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Artur Jacek Żmijewski (ur. 26 maja 1966 w Warszawie) – polski artysta multimedialny i redaktor artystyczny kwartalnika „Krytyka Polityczna”, związany z Galerią Foksal. Jeden z głównych przedstawicieli nurtu sztuki krytycznej. Jest zwolennikiem poszerzana pola sztuki aż po granice tego, co uznawane jest za artystyczne. Mieszka i pracuje w Warszawie.

Życiorys

W latach 1990–1995 studiował na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Uczeń „Kowalni” – pracowni Grzegorza Kowalskiego, z której wywodzą się między innymi: Katarzyna Kozyra, Paweł Althamer, Jacek Markiewicz. Po studiach zajmował się fotografią oraz instalacją uznając je za bardziej adekwatne dla wyzwań współczesnego świata. W latach 90. należał do czołowych artystów nurtu sztuki krytycznej. Jego prace obracały się wokół tematów niewygodnych, dotykały obszarów tabu, zajmował się problematyką ciała i Innego. Okres ten zamknął manifestem „Stosowane sztuki społeczne”, w którym wypracował nową formułę społecznego zaangażowania. Realizacje Żmijewskiego z ostatnich lat mają wcielać ją w życie^[1]. W latach 1993–97 wspólnie z Moniką Zielińską i Katarzyną Kozyrą wydawał pismo Czereja. W 2005 reprezentował Polskę w pawilonie narodowym na Biennale w Wenecji. Pokazał tam pracę Powtórzenie – "reenactment" eksperymentu profesora Zimbardo. Wydarzenie to zostało uznane za kontrowersyjne i wzbudziło krytykę^[2].

We wrześniu 2010 został wybrany kuratorem 7. Biennale Sztuki Współczesnej w Berlinie^[3] (festiwal w roku 2012). W roku 2007 wydał zbiór wywiadów z artystami „Drżące ciała”. Artyście już od czasów studenckich towarzyszy głęboka refleksja nad sztuką i sensem działań artystycznych. Żmijewski należy do twórców poszukujących takiego rodzaju działalności, który w jak największym stopniu pozwalałby, z jednej strony, na wzmocnienie oddziaływania sztuki, z drugiej – na poszerzanie jej pola aż po granice tego, co uznaje się za artystyczne. W latach 2009-2011 członek Rady Programowej Zachęty Narodowej Galerii Sztuki. Związany z Fundacją Galerii Foksal.

Działalność artystyczna

Filmy

• 1995: Powściągliwość i praca (Temperance and Toil)
• 1996: Ja i AIDS (Me and AIDS)
• 1997: Ogród botaniczny ZOO (ZOO, The Botanic Garden)
• 1998: Oko za Oko (An Eye for an Eye)
• 1999: Berek (The Game of Tag)
• 2000: KR WP
• 2000: Sztuka kochania (An Art of Love)
• 2001: Karolina (Caroline)
• 2001: Na spacer (Out for a Walk)
• 2001: Lekcja śpiewu 1 (Singing Lesson 1)
• 2001: Zeppelintribüne
• 2003: Lekcja śpiewu 2 (Singing Lesson 2)
• 2003: Pielgrzymka (Pilgrimage)
• 2003: Nasz śpiewnik (Our Songbook)
• 2003: Itzik
• 2003: Lisa
• 2004: 80064
• 2004: Rendez-vous
• 2004: Zrób to sam (Do it Yourself)
• 2005: Powtórzenie (Repetition)
• 2005: Wybory.pl
• 2006: Polak w szafie
• 2007: Oni
• 2007: Wybrane prace
• 2009: Demokracje
• 2010: Katastrofa

Instalacje

Artur Żmijewski: 40 szuflad, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki

• 1994: Studia aktu (Nude Studies)
• 1995: 40 Szuflad (40 Drawers)

Performance

• 1993: Obszar wspólny, obszar własny (Public space, private space)
• 1994: Monologi do ludzi (Monologues to People)

Wystawy

• 1995: Akty, Galeria a.r.t., Płock
• 1995: Tożsamość Dzidzi, Galeria Przyjaciół A.R., Warszawa
• 1996: Śpiew sardynek, Galeria a.r.t., Płock
• 1998: Oko za oko, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa
• 1999: Ausgewahlte Arbeiten, Galeria Wyspa, Gdańsk
• 2000: Berek, Galeria a.r.t., Płock
• 2001: Na Spacer, Galeria Foksal, Warszawa
• 2003: Lekcja śpiewu 1 / Lekcja śpiewu 2, Fundacja Galerii Foksal, Warszawa
• 2003: Singing lesson 2, Galerie für Zeitgenössische Kunst Leipzig, Lipsk (Niemcy)
• 2003: Singing lesson, Wilkinson Gallery, Londyn (Wielka Brytania)
• 2004: Artur Żmijewski. Selected Works 1998-2003, MIT List Visual Arts Center, Boston (USA)
• 2004: Artur Żmijewski, Centre d’art Contemporain de Bretigny, Brétigny-sur-Orge (Francja)
• 2005: Powtórzenie, Polski Pawilon na 51. Międzynarodowym Biennale w Wenecji, Wenecja (Włochy)
• 2005: Artur Żmijewski, Kunsthalle, Bazylea (Szwajcaria)
• 2009–2010: Projects 91: Artur Żmijewski^[4], Museum of Modern Art, Nowy Jork, Stany Zjednoczone
• 2020: Paweł Althamer, Artur Żmijewski – Pieśń ostateczna, Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK^[5]

Nagrody

• W 2000 za film „Oko za oko” zdobył główną nagrodę na prestiżowej wystawie Guarene Arte we Włoszech^[6].
• W lutym 2010 Żmijewski otrzymał amerykańską nagrodę Ordway^[7], przyznawaną przez New Museum w Nowym Jorku.
• W 2013 został laureatem Nagrody Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy

Linki zewnętrzne

• Artur Żmijewski w serwisie Culture.pl
• Artur Żmijewski w bazie Filmweb
• Artur Żmijewski w bazie filmpolski.pl
• Adam Mazur o Powtórzeniu na „Obiegu”
• Ewa Majewska o manifeście Żmijewskiego Stosowane Sztuki Społeczne
• Manifest Artura Żmijewskiego „Stosowane Sztuki Społeczne”

Przypisy