Artur Andrus

Artur Andrus
Ilustracja
Artur Andrus (2017)
Data i miejsce urodzenia

27 grudnia 1971
Lesko

Zawód, zajęcie

dziennikarz, poeta, satyryk

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Pracodawca

Polskie Radio Program III (1994–2017)

Rodzice

Józef, Stefania

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Strona internetowa

Artur Józef Andrus (ur. 27 grudnia 1971 w Lesku) – polski dziennikarz i prezenter telewizyjny i radiowy, aktor, pisarz, poeta, autor tekstów piosenek, piosenkarz, artysta kabaretowy i konferansjer. W latach 1994–2017 dziennikarz Programu Trzeciego Polskiego Radia, od 2018 RMF Classic, a od 2005 komentator Szkła kontaktowego w TVN24. Mistrz Mowy Polskiej (2010).

Życiorys

Syn Józefa i Stefanii[1]. Wychowywał się w Solinie[2]. Uczęszczał do szkół podstawowych w okolicznym Zabrodziu, Bóbrce, zaś ten poziom edukacji ukończył w Sanoku po przeprowadzce do tego miasta[3]. Zamieszkiwał w dzielnicy Błonie. Absolwent tamtejszej Szkoły Podstawowej nr 1[4]. Był harcerzem Hufca ZHP w Sanoku, zastępcą redaktora naczelnego pisma „Harcerz Sanocki Mały. Harcerskie Pismo Młodych”[5] i redaktorem naczelnym kwartalnika „Harcerz Sanocki”[6][7]. Uczęszczał do II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku), w którym zdał egzamin dojrzałości w 1990[8][9]. W okresie nauki licealnej prowadził audycję Kącik wesołej piosenki w szkolnym radiowęźle[4][10] i akademie szkolne[1]. Ukończył studia dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim[4])[11].

Pierwsze kroki w sferze radiowej stawiał w Rozgłośni Harcerskiej[4]. Równolegle prowadził w Radiu Rzeszów audycję kabaretową pt. Pół godzinki przepuklinki czyli Radiowa Klinika Radości[4]. Nastąpnie przez rok pracował w Programie IV Polskiego Radia, gdzie prowadził audycję Rum tum tum tra la bum czyli archiwum pieśni bardzo rozrywkowej oraz Ludzie radosnej piosenki[4]. Zajmował się też występami scenicznymi i podczas jednego z festiwali został dostrzeżony przez Andrzeja Zakrzewskiego, szefa Redakcji Rozrywk w Programie Trzecim Polskiego Radia[4], gdzie został zatrudniony w lipcu 1994[4]. Na antenie PR III współredagował oraz prowadził programy takie jak Powtórka z rozrywki[4] oraz Akademia rozrywki. Gospodarz kabaretowych spotkań w warszawskiej Piwnicy pod Harendą[12] i łódzkiej „Przechowalni”, promotor wielu młodych kabaretów i zjawisk okołokabaretowych. Na jego cześć nazwano postać posterunkowego w sztuce Trąbka dla gubernatora kabaretu Potem. W październiku 2017 nie otrzymał zgody zarządu Polskiego Radia na współpracę ze Szkłem kontaktowym TVN24[13] i zrezygnował z pracy w radiowej Trójce[14].

W latach 90. organizował w Sanoku cykliczne występy kabaretowe pod nazwą Goście Artura Andrusa[4]. Został członkiem warszawskiego Koła Towarzystwa Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej[15].

W 2003 razem z Andrzejem Poniedzielskim pisał dialogi i występował w drugoplanowej roli portiera w odc. 1–11 serialu Sprawa na dziś. W 2005 został komentatorem programu publicystyczno-satyrycznego Szkło kontaktowe, nadawanego na antenie TVN24. W 2007 w TV Puls prowadził teleturniej Tylko Ty. Wcielał się w postać Dziadka w serialu kabaretowym TVP2 Rodzina Trendych oraz w postać Jonathana Owensa w serialu kabaretowym Spadkobiercy transmitowanym również w telewizji.

Autor książki-zbioru piosenek i wierszy pt. Popisuchy, wydanej przez łódzkie wydawnictwo Piątek Trzynastego w grudniu 2004. Natomiast w 2008 tygodnik Polityka wydał Kolekcję polskich kabaretów złożoną z 15 płyt DVD z nagraniami polskich kabaretów wybranych i opatrzonych komentarzem Artura Andrusa[16]. W 2013 podczas 50. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu poprowadził wraz z Katarzyną Kwiatkowską koncert Super Premiery. W 2015 został prezenterem cyklu Z Andrusem po Galicji, emitowanego w TVP Rozrywka, TVP Historia, TVP Polonia oraz TVP3[17][18].

1 lipca 2018 rozpoczął współpracę z RMF Classic debiutując w audycji Wakacje z Andrusem, którego pierwszym gościem była Joanna Kołaczkowska[19], a następnie został gospodarzem programu NieDoMówienia, czyli rozmowy niezobowiązujące Artura Andrusa[20]. W 2021 na antenie Radia Nowy Świat[21] pojawiło się 10 odcinków powieści A koń w galopie nie śpiewa autorstwa Artura Andrusa oraz Wojciecha Zimińskiego.

Publikacje

  • 2004: Popisuchy; Wydawnictwo: Piątek Trzynastego, ISBN 83-7415-047-5.
  • 2011: Każdy szczyt ma swój Czubaszek; Wydawnictwo: Prószyński i S-ka, ISBN 978-83-7648-950-6 (wraz z Marią Czubaszek)
  • 2012: Blog osławiony między niewiastami; Wydawnictwo: Prószyński i S-ka, ISBN 978-83-7839-138-8.
  • 2012: Bzdurki, czyli Bajki dla dzieci i innych; Wydawnictwo ZIELONA SOWA, ISBN 978-83-265-0451-8.
  • 2013: Boks na ptaku, czyli każdy szczyt ma swój Czubaszek i Karolak; Wydawnictwo: Prószyński i S-ka, ISBN 978-83-7839-625-3 (wraz z Marią Czubaszek i Wojciechem Karolakiem)
  • 2014: Vietato fumare, czyli reszta z bloga i coś jeszcze; Wydawnictwo: Prószyński i S-ka, ISBN 978-83-7839-775-5.
  • 2017: Czytanie jest super (autor polskiego tekstu); Wydawnictwo ESTERI, ISBN 978-83-65625-42-7.
  • 2018: Bzdurki, czyli bajki dla dzieci(i)innych; Wydawnictwo Nasza Księgarnia, ISBN 978-83-10-13365-6.
  • 2021: Antylopa z Podbeskidzia; Wydawnictwo Nasza Księgarnia, ISBN 978-83-10-13418-9.[22]
Artur Andrus w łódzkiej „Przechowalni”
Artur Andrus w trakcie występu podczas trzeciego dnia Festiwalu Kabaretu 2007 w Zielonej Górze (2007)
Artur Andrus i Maria Czubaszek w Sanoku (2011)

Dyskografia

Albumy studyjne
RokTytułPozycja na liścieCertyfikat ZPAV
POL
2005Łódzka
  • Data: 2 grudnia 2005
  • Wydawca: Wyższa Szkoła Promocji/EMI
2012Myśliwiecka
  • Data: 5 marca 2012[23]
  • Wydawca: Mystic Production
1[24]
2015Cyniczne córy Zurychu
  • Data: 18 marca 2015
  • Wydawca: Mystic Production
2[26]
  • POL: platynowa płyta[27]
2018Sokratesa 18
  • Data: 20 kwietnia 2018
  • Wydawca: Mystic Production
7[28]
„–” pozycja nie była notowana.
Albumy koncertowe
RokTytułPozycja na liście
POL
2013Piłem w Spale... I co dalej?
  • Data: 15 kwietnia 2013[30]
  • Wydawca: Mystic Production
5[31]
Notowane utwory
RokTytułPozycja na liścieAlbum
LP3
[32]
2009Cieszyńska3Świat według Nohavicy
2010Ballada o Baronie, Niedźwiedziu i Czarnej Helenie1Myśliwiecka
2011Wróci wiosna, baronowo22
Czarna Helena po roku7Myśliwiecka
2012Piłem w Spale, spałem w Pile1
Glanki i pacyfki1
Królowa nadbałtyckich raf4
2014Cyniczne córy Zurychu2Cyniczne córy Zurychu
2015Baba na psy2
Nazywali go marynarz – szanta narciarska3
2018Od Jokohamy do Fujisawy1Sokratesa 18
Ciocia w gablocie4
Stargard in the Night6

Nagrody i wyróżnienia

RokKategoriaTytułemNagrodaNotaŹródło
2008Album roku piosenka poetyckaPrzechowalnia 3Fryderyki 2008Nominacja[33]
2010Tytuł Mistrza Mowy PolskiejArtur AndrusMistrz Mowy PolskiejLaur[34]
2011AkumulatorArtur Andrus Akademia rozrywkiMediaToryNominacja[35]
2012Kultura i sztukaTwórczość artystyczna w zakresie muzykiNagroda Miasta SanokaLaur[36]
2013Artysta rokuArtur AndrusFryderyki 2013Nominacja[37]
SuperalbumMyśliwieckaSuperjedynki[38]
SuperArtystaArtur Andrus
2015Muzyka polskaCyniczne córy ZurychuBestsellery Empiku[39]
2016Teledysk rokuNazywali go marynarz – szanta narciarskaFryderyki 2016[40]

Filmografia[41]

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. a b Bieszczady Artura Andrusa. zwierciadlo.pl, 21 maja 2010. [dostęp 2014-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (16 stycznia 2014)].
  2. Artur Andrus: Pochodzę z Sanoka, jestem warszawiakiem. 31 marca 2013. [dostęp 2014-01-15].
  3. Artur Andrus w Sanoku, czyli spotkanie z człowiekiem „przezdolnym”. nowiny24.pl, 8 marca 2010. [dostęp 2014-01-15].
  4. a b c d e f g h i j Marek Pomykała. Nie muszę robić kawy, nie muszę się golić. „Tygodnik Sanocki”. Nr 17-18, s. 9, 30 kwietnia 1996. 
  5. Nr 5: Prasa ziemi sanockiej – informator. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 172, Sanok: 2005. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  6. Izabela Wilk. Już wkrótce własne pismo sanockich harcerzy. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 6, nr 16 (415) z 1–10 czerwca 1987. Sanocka Fabryka Autobusów. 
  7. Bibliografia województw: krośnieńskiego, przemyskiego, rzeszowskiego i tarnobrzeskiego. Za rok 1987. Rzeszów: Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Rzeszowie, 1987, s. 1.
  8. Księga pamiątkowa 1928-2008 II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku wydana z okazji jubileuszu 80-lecia szkoły. Sanok: 2008, s. 293.
  9. Joanna Kozimor. Tych lat nie odda nikt. „Tygodnik Sanocki”, s. 7, nr 27 (869) z 4 lipca 2008. 
  10. Wywiad Artura Andrusa z Wojciechem Blecharczykiem w: Sanok. Pamiętam. Grzegorz Gajewski. 2013, 29:57 min.
  11. na podstawie strony oficjalnej artysty. arturandrus.art.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-28)]. [dostęp 2011-01-09].
  12. Imprezy w klubie Harenda. harenda.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-16)]. [dostęp 2010-11-13].
  13. Andrus bez zgody zarządu Polskiego Radia na współpracę z TVN 24., 19.10.2017, press.pl.
  14. Artur Andrus odchodzi z „Trójki”. Wybiera „Szkło”., 02.11.2017, rp.pl.
  15. Lista członków warszawskiego Koła Towarzystwa. tpsizs.sanok.pl. [dostęp 2014-06-26].
  16. Artur Andrus przedstawia: Kolekcja polskich kabaretów. polityka.pl. [dostęp 2012-05-04]. (pol.).
  17. Z Andrusem po Galicji godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć – Sprawdź Online – programtv.naziemna.info, programtv.naziemna.info [dostęp 2017-11-22].
  18. Z Andrusem po Galicji. rzeszow.tvp.pl. [dostęp 2017-07-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-10)].
  19. Artur Andrus poprowadzi audycję w letniej ramówce RMF Classic., 26.06.2018, press.pl.
  20. NieDoMówienia, czyli rozmowy niezobowiązujące Artura Andrusa, rmfclassic.pl.
  21. Radio Nowy Świat startuje z powieścią radiową. Kryminał Zimińskiego i Andrusa czyta Jerzy Stuhr, Media2.pl [dostęp 2021-01-07] (pol.).
  22. Wydawnictwo NASZA KSIĘGARNIA, nk.com.pl [dostęp 2022-01-10].
  23. Artur Andrus – „Myśliwiecka”. muzyka.onet.pl. [dostęp 2012-03-21]. (pol.).
  24. OLiS – sprzedaż w okresie 19.03.2012 – 25.03.2012. olis.onyx.pl. [dostęp 2012-03-30]. (pol.).
  25. ZPAV: platynowe płyty 2012. bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2015-06-18]. (pol.).
  26. OLiS – sprzedaż w okresie 01.06.2015 – 07.06.2015. olis.onyx.pl. [dostęp 2015-03-27]. (pol.).
  27. ZPAV: platynowe płyty 2017. bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2017-11-17]. (pol.).
  28. OLiS – sprzedaż w okresie 20.04.2018 – 03.05.2018. olis.onyx.pl. [dostęp 2018-05-10]. (pol.).
  29. ZPAV: złote płyty 2020. bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2020-04-08]. (pol.).
  30. Piłem w Spale... I co dalej? – A. Andrus (2 CD + DVD). polskieradio.pl. [dostęp 2013-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-25)]. (pol.).
  31. OLiS – sprzedaż w okresie 15.04.2013 – 21.04.2013. olis.onyx.pl. [dostęp 2012-04-29]. (pol.).
  32. Artur Andrus – Archiwum Listy Przebojów Programu Trzeciego. lp3.pl. [dostęp 2012-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-05)]. (pol.).
  33. Fryderyki 2008: nominowani i laureaci. zpav.pl. [dostęp 2016-03-11]. (pol.).
  34. Artur Andrus Mistrzem Mowy Polskiej. wirtualnemedia.pl. [dostęp 2016-03-11]. (pol.).
  35. Aleksander Glowania: Mediatory 2011: Znamy nominowanych dziennikarzy! Zobacz, kto ma szansę na nagrodę. warszawa.naszemiasto.pl. [dostęp 2016-03-11]. (pol.).
  36. Uchwała Nr XLI/351/13 Rady Miasta Sanoka z dnia 28.05.2013 r. w sprawie przyznania Nagród Miasta Sanoka za rok 2012. bip.um.sanok.pl, 2013-06-03. [dostęp 2018-04-09].
  37. Fryderyki 2013: nominowani i laureaci. zpav.pl. [dostęp 2016-03-11]. (pol.).
  38. SuperJedynki 2013: poznaliśmy nominacje do nagród. muzyka.onet.pl. [dostęp 2016-03-11]. (pol.).
  39. Nominacje do Bestellerów Empiku 2015. empik.com. [dostęp 2016-03-11]. (pol.).
  40. Fryderyki 2016: nominowani. zpav.pl. [dostęp 2016-03-09]. (pol.).
  41. na podstawie filmpolski.pl [dostęp 2010-11-13].
  42. Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 2021-05-05].
  43. Wręczenie medali „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”. mkidn.gov.pl, 2015-10-21. [dostęp 2016-02-20].
  44. Prezydent odznaczył pracowników Polskiego Radia. 2011-11-04. [dostęp 2011-11-04].
  45. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 września 2011 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2012 r. poz. 81).
  46. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 września 2005 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2005 r. nr 83, poz. 1174).
  47. Rozkaz L. 9/2016 z 2 czerwca 2016. zhpsanok.pl, 2016-06-15. [dostęp 2017-07-08].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

2007 FoC, Artur Andrus 003.jpg
Autor: Marcin Gierasimowicz, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Artur Andrus, polski dziennikarz i artysta kabaretowy z periodykiem "Farmacja i ja" w trakcie występu podczas trzeciego dnia Festiwalu Kabaretu 2007 w Zielonej Górze.
Artur Andrus.jpg
Autor: Marcin Górecki, Licencja: Attribution
Artur Andrus
POL Brązowy Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis BAR.png
Baretka Brązowego Medalu "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis"