Artur Gołuchowski

Artur Teobald Gołuchowski
generał
Data urodzenia

1 lipca 1808

Data śmierci

27 października 1893

Przebieg służby
Lata służby

1830-1831, 1863-1864

Siły zbrojne

Powstańcy listopadowi,
Powstańcy styczniowi

Jednostki

5 Pułk Ułanów Imienia Zamojskich

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti MilitariKrzyż Niepodległości z Mieczami

Artur Teobald Gołuchowski herbu Leliwa[1] (ur. 1 lipca 1808, zm. 27 października 1893 w Łosiaczu) – polski hrabia, generał, działacz narodowy, powstaniec listopadowy i styczniowy[2].

Życiorys

Urodził się 1 lipca 1808 w rodzinie hrabiego Wojciecha Stanisława Gołuchowskiego herbu Leliwa (1772-1840) i Zofii Józefy Czyż herbu Godziemba (1785-1846)[2].

Wziął udział jako ochotnik w powstaniu listopadowym w stopniu podporucznika 5. Pułku Ułanów. Walczył o Olszynkę Grochowską, Iganiami i Ostrołęką. W Korpusie gen. Girolamo Ramorino kapitulował w zaborze austriackim, po czym gospodarował na roli. Nie stronił od działalności politycznej.

Wiosną 1863 członek komitetu białych we Lwowie, członek Komitetu Galicji Wschodniej w 1863 roku[3], powołany przez Rząd Narodowy na organizatora oddziałów jazdy w zaborze austriackim i mianowany przez stronnictwo białych generałem. Organizował oddziały powstańcze w Galicji, które miały przyjść z pomocą w powstaniu w Królestwie Polskim. Formował je z własnych środków i lokował po dworach ziemiańskich Podola. Po ogłoszenia przez Austrię stanu oblężenia rozpuścił je. W 1876-1877 został członkiem Tajnej Konfederacji Narodu Polskiego i z jej ramienia wszedł do tajnego rządu Galicji. 20 marca 1878 wybrany do Rady Państwa Austro-Węgier. Zawsze starał się być czynnym tam, gdzie działo się coś co mogło mieć związek z walką o niepodległość, m.in. nawiązał kontakty z działaczami polskimi w Turcji w sprawach tworzenia tam Legionu Polskiego. Interesował się udziałem Polaków w wojnie krymskiej.

Został członkiem pierwszej rady nadzorczej Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie od 1860 do 1864[4].

Zmarł 27 października 1893 w Łosiaczu w wieku 85 lat.

Zmarli powstańcy 1863 roku zostali odznaczeni przez prezydenta RP Ignacego Mościckiego 21 stycznia 1933 roku Krzyżem Niepodległości z Mieczami[5].

Odznaczenia

Życie prywatne

Był starszym bratem Agenora Gołuchowskiego namiestnika Galicji.

Przypisy

  1. ↑ Ryszard Jurzak: Artur Gołuchowski. Genealogia dynastyczna. [dostęp 2014-07-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-31)].
  2. ↑ a b Artur Teobald hr. Gołuchowski z Gołuchowa h. Leliwa w Wielkiej Genealogii Minakowskiego [dostęp z dnia: 2016-03-03]
  3. ↑ Stefan Kieniewicz, Adam Sapieha 1828-1903, Warszawa 1993, s. 91.
  4. ↑ 50-lecie Krakowskiego „Tow. Wzaj. Ubezpieczeń”. Pierwszy Zarząd. „Kurier Kolejowy i Asekuracyjny”, s. 3, Nr 11 (568) z 1 czerwca 1911. 
  5. ↑ Zarządzenie o nadaniu Krzyża Niepodległości z mieczami poległym i zmarłym Powstańcom 1863 r. (M.P. z 1933 r. nr 24, poz. 32).

Bibliografia

  • Henryk P. Kosk: Generalicja polska. T. 1. Pruszków : wyd. Oficyna Wydawnicza "Ajaks", 1998.
Rząd Narodowy (1877)

Coat of arms of Poland 1919-1927.PNG

Media użyte na tej stronie

Coat of arms of Poland 1919-1927.PNG
Coat of arms of Poland 1919-1927