Aruba
| |||||
Dewiza: (ang.) One happy Island (Jedna szczęśliwa Wyspa) | |||||
Hymn: Aruba Deshi Tera (Aruba drogocenny kraj) | |||||
Język urzędowy | |||||
---|---|---|---|---|---|
Stolica | |||||
Status terytorium | autonomiczny kraj wchodzący w skład Królestwa Niderlandów | ||||
Zależne od | |||||
Głowa terytorium | |||||
W jego imieniu | gubernator Alfonso Boekhoudt | ||||
Szef rządu | premier Evelyn Wever-Croes | ||||
Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
| ||||
Liczba ludności (2017) • całkowita • gęstość zaludnienia |
| ||||
Waluta | florin arubański (AWG) | ||||
Rok utworzenia | wydzielenie z Antyli Holenderskich | ||||
Religia dominująca | |||||
Strefa czasowa | UTC -4 | ||||
Kod ISO 3166 | AW/ABW/533 | ||||
Domena internetowa | |||||
Kod samochodowy | ARU | ||||
Kod samolotowy | P4 | ||||
Kod telefoniczny | +297 | ||||
Aruba – terytorium zależne Holandii (de iure autonomiczny kraj wchodzący w skład Królestwa Niderlandów) i jedna z wulkanicznych Wysp Zawietrznych[2] w archipelagu Małych Antyli, zamykającego od wschodu Morze Karaibskie. Aruba ma powierzchnię prawie 179 km² i zamieszkiwana jest przez 109,2 tys. osób (2013), głównie pochodzenia hiszpańskiego, holenderskiego i afrykańskiego.
Języki
Mieszkańcy używają języka niderlandzkiego oraz lokalnego języka kreolskiego zwanego papiamento. Funkcjonuje także język hiszpański (zob. Język hiszpański na Arubie).
Skład etniczny
Kreole: 79,8%; Latynosi: 11,0%; Holendrzy: 4,0%; Filipińczycy: 0,83%; Chińczycy Han: 0,37%; pozostali: 4,0%[3].
Religia
80,8% ludności Aruby to katolicy, pozostali to głównie protestanci i zielonoświątkowcy – 11,8%, bez religii – 6,0%, wyznawcy religii plemiennych – 1,3% i Świadkowie Jehowy[4][5].
Geografia
Wyspa leży w klimacie równikowym i charakteryzuje się niewielką ilością opadów (ok. 500 mm rocznie).
Stolicą i zarazem największym miastem jest Oranjestad.
Gospodarka
Ze względu na klimat i mało korzystne warunki glebowe (gleby czerwonobrązowe), główną uprawą jest tu aloes, który nie wymaga nawadniania. Jest to także główny towar eksportowy Aruby. Ważnym sektorem gospodarki Aruby jest turystyka. Najważniejszym czynnikiem przyciągającym turystów są piękne piaszczyste plaże oraz holenderska zabudowa z czasów kolonialnych.
Emisja gazów cieplarnianych
Emisja równoważnika dwutlenku węgla z Aruby wyniosła w 1990 roku 318 t, z czego 297 t stanowiła emisja dwutlenku węgla. W przeliczeniu na mieszkańca emisja wyniosła wówczas 4,784 t dwutlenku węgla, a w przeliczeniu na 1000 dolarów PKB 129 kg. Od tego czasu emisje wahają się, przy czym dość duży wzrost nastąpił w 2012. Głównym źródłem emisji przez cały czas była energetyka. W 2018 emisja dwutlenku węgla pochodzenia kopalnego wyniosła 987 t, a w przeliczeniu na mieszkańca 9,339 t i w przeliczeniu na 1000 dolarów PKB 258 kg[6].
Historia
Aruba została odkryta pod koniec XV wieku przez hiszpańskich żeglarzy, zaś w XVII wieku została włączona do Antyli Holenderskich. Obecnie jest to terytorium stowarzyszone z Holandią, w którym głową jest władca holenderski reprezentowany przez gubernatora.
Na wyspie urodził się i spędził 15 pierwszych lat swojego życia członek zespołu Boney M. – Bobby Farrell.
Galeria
Międzynarodowy port lotniczy Queen Beatrix – jedyny port lotniczy Aruby
Zatoka w Oranjestad
Sint Nicolaas – muzeum działalności przemysłowej na Arubie
Przypisy
- ↑ The World Factbook – Central Intelligence Agency, www.cia.gov [dostęp 2017-10-02] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-04] (ang.).
- ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. ISBN 978-83-254-2578-4.
- ↑ Joshua Project.
- ↑ Religious Composition by Country, in Percentages. The Pew Research Center. [dostęp 2014-06-26].
- ↑ Christian Population as Percentages of Total Population by Country. The Pew Research Center. [dostęp 2014-06-26].
- ↑ Aruba, [w:] F. Monforti-Ferrario i inni, Fossil CO2 and GHG emissions of all world countries. 2019 report – Study [pdf], Luksemburg: Publications Office of the European Union, 2019, s. 46, DOI: 10.2760/687800, ISBN 978-92-76-11100-9 (ang.).
Media użyte na tej stronie
The flag of Curaçao is a blue field with a horizontal yellow stripe slightly below the midline and two white, five-pointed stars in the canton. The geometry and colors are according to the description at Flags of the World.
The flag of Aruba
Autor: Serge Melki from Indianapolis, USA, Licencja: CC BY 2.0
Aruba Divi Tree - Eagle Beach
The Aruban national anthem performed by the United States Navy Band. Direct link is at http://www.navyband.navy.mil/anthems/ANTHEMS/Aruba.mp3.
Autor:
Interesting view on AUA airport on a typical early afternoon, as seen from Renaissance Island. N628AA is taking off while the remainder of the rush-hour traffic can be seen at the gates.
Autor: JohnathanBaena, Licencja: CC BY-SA 3.0
Long exposure of water toren in San Nicolas -1
Autor: roger4336, Licencja: CC BY-SA 2.0
The Royal Plaza shopping mall is in the middle of this photo of downtown Oranjestad. The cruise ship was leaving Aruba. You can see the Palm Beach hotels in the distance.
Autor: Dr. Blofeld, Licencja: CC BY-SA 2.0
Map of Aruba
Geographic limits of the map:
- N: 12.6379°
- S: 12.3768°
- W: -70.0975°
- E: -69.8448°
- Wolno:
- dzielić się – kopiować, rozpowszechniać, odtwarzać i wykonywać utwór
- modyfikować – tworzyć utwory zależne
- Na następujących warunkach:
- uznanie autorstwa – musisz określić autorstwo utworu, podać link do licencji, a także wskazać czy utwór został zmieniony. Możesz to zrobić w każdy rozsądny sposób, o ile nie będzie to sugerować, że licencjodawca popiera Ciebie lub Twoje użycie utworu.
- na tych samych warunkach – Jeśli zmienia się lub przekształca niniejszy utwór, lub tworzy inny na jego podstawie, można rozpowszechniać powstały w ten sposób nowy utwór tylko na podstawie tej samej lub podobnej licencji.
Autor: TUBS , Licencja: CC BY-SA 3.0
Location of XY (see filename) in the region.
Icon-type silhouette of an airplane. (Mainly to be used in Userboxes)
Autor: by Luan , Licencja: CC BY 3.0
South America (orthographic projection)