Aruba

Aruba
Flaga Aruby
Herb Aruby
Flaga ArubyHerb Aruby
Dewiza: (ang.) One happy Island
(Jedna szczęśliwa Wyspa)
Hymn:
Aruba Deshi Tera

(Aruba drogocenny kraj)
Położenie Aruby
Język urzędowy

niderlandzki, papiamento

Stolica

Oranjestad

Status terytorium

autonomiczny kraj wchodzący w skład Królestwa Niderlandów

Zależne od

Holandii

Głowa terytorium

król Wilhelm-Aleksander

W jego imieniu

gubernator Alfonso Boekhoudt

Szef rządu

premier Evelyn Wever-Croes

Powierzchnia
 • całkowita
 • wody śródlądowe


178,91 km²
0%

Liczba ludności (2017)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia


115 120[1]
644 osób/km²

Waluta

florin arubański (AWG)

Rok utworzenia

wydzielenie z Antyli Holenderskich
1 I 1986

Religia dominująca

katolicyzm

Strefa czasowa

UTC -4

Kod ISO 3166

AW/ABW/533

Domena internetowa

.aw

Kod samochodowy

ARU

Kod samolotowy

P4

Kod telefoniczny

+297

Mapa Aruby
Eagle Beach, Aruba
Mapa konturowa Aruby, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Oranjestad”
Geographylogo.svg
Port lotniczy na mapie Aruby

Aruba – terytorium zależne Holandii (de iure autonomiczny kraj wchodzący w skład Królestwa Niderlandów) i jedna z wulkanicznych Wysp Zawietrznych[2] w archipelagu Małych Antyli, zamykającego od wschodu Morze Karaibskie. Aruba ma powierzchnię prawie 179 km² i zamieszkiwana jest przez 109,2 tys. osób (2013), głównie pochodzenia hiszpańskiego, holenderskiego i afrykańskiego.

Języki

Mieszkańcy używają języka niderlandzkiego oraz lokalnego języka kreolskiego zwanego papiamento. Funkcjonuje także język hiszpański (zob. Język hiszpański na Arubie).

Skład etniczny

Kreole: 79,8%; Latynosi: 11,0%; Holendrzy: 4,0%; Filipińczycy: 0,83%; Chińczycy Han: 0,37%; pozostali: 4,0%[3].

Religia

80,8% ludności Aruby to katolicy, pozostali to głównie protestanci i zielonoświątkowcy – 11,8%, bez religii – 6,0%, wyznawcy religii plemiennych – 1,3% i Świadkowie Jehowy[4][5].

Geografia

Wyspa leży w klimacie równikowym i charakteryzuje się niewielką ilością opadów (ok. 500 mm rocznie).

Stolicą i zarazem największym miastem jest Oranjestad.

Gospodarka

Ze względu na klimat i mało korzystne warunki glebowe (gleby czerwonobrązowe), główną uprawą jest tu aloes, który nie wymaga nawadniania. Jest to także główny towar eksportowy Aruby. Ważnym sektorem gospodarki Aruby jest turystyka. Najważniejszym czynnikiem przyciągającym turystów są piękne piaszczyste plaże oraz holenderska zabudowa z czasów kolonialnych.

Emisja gazów cieplarnianych

Emisja równoważnika dwutlenku węgla z Aruby wyniosła w 1990 roku 318 t, z czego 297 t stanowiła emisja dwutlenku węgla. W przeliczeniu na mieszkańca emisja wyniosła wówczas 4,784 t dwutlenku węgla, a w przeliczeniu na 1000 dolarów PKB 129 kg. Od tego czasu emisje wahają się, przy czym dość duży wzrost nastąpił w 2012. Głównym źródłem emisji przez cały czas była energetyka. W 2018 emisja dwutlenku węgla pochodzenia kopalnego wyniosła 987 t, a w przeliczeniu na mieszkańca 9,339 t i w przeliczeniu na 1000 dolarów PKB 258 kg[6].

Historia

Aruba została odkryta pod koniec XV wieku przez hiszpańskich żeglarzy, zaś w XVII wieku została włączona do Antyli Holenderskich. Obecnie jest to terytorium stowarzyszone z Holandią, w którym głową jest władca holenderski reprezentowany przez gubernatora.

Na wyspie urodził się i spędził 15 pierwszych lat swojego życia członek zespołu Boney M.Bobby Farrell.

Galeria

Przypisy

  1. The World Factbook – Central Intelligence Agency, www.cia.gov [dostęp 2017-10-02] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-04] (ang.).
  2. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. ISBN 978-83-254-2578-4.
  3. Joshua Project.
  4. Religious Composition by Country, in Percentages. The Pew Research Center. [dostęp 2014-06-26].
  5. Christian Population as Percentages of Total Population by Country. The Pew Research Center. [dostęp 2014-06-26].
  6. Aruba, [w:] F. Monforti-Ferrario i inni, Fossil CO2 and GHG emissions of all world countries. 2019 report – Study [pdf], Luksemburg: Publications Office of the European Union, 2019, s. 46, DOI10.2760/687800, ISBN 978-92-76-11100-9 (ang.).

Media użyte na tej stronie

Flag of Aruba.svg
The flag of Aruba
Flag of Curaçao.svg
The flag of Curaçao is a blue field with a horizontal yellow stripe slightly below the midline and two white, five-pointed stars in the canton. The geometry and colors are according to the description at Flags of the World.
Aruba Divi Tree - Eagle Beach (2896882763).jpg
Autor: Serge Melki from Indianapolis, USA, Licencja: CC BY 2.0
Aruba Divi Tree - Eagle Beach
Boeing 757-223, American Airlines AN1043834.jpg
Autor:
Ward Callens
, Licencja: GFDL
Interesting view on AUA airport on a typical early afternoon, as seen from Renaissance Island. N628AA is taking off while the remainder of the rush-hour traffic can be seen at the gates.
Watertoren San Nicolas.jpg
Autor: JohnathanBaena, Licencja: CC BY-SA 3.0
Long exposure of water toren in San Nicolas -1
Karibik 250.jpg
Autor: Jörg Lößl, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
Eagle Beach, Aruba
Oranjestad from Departing Ship.jpg
Autor: roger4336, Licencja: CC BY-SA 2.0
The Royal Plaza shopping mall is in the middle of this photo of downtown Oranjestad. The cruise ship was leaving Aruba. You can see the Palm Beach hotels in the distance.
Location map Aruba.png
Autor: Dr. Blofeld, Licencja: CC BY-SA 2.0
Map of Aruba

Geographic limits of the map:

  • N: 12.6379°
  • S: 12.3768°
  • W: -70.0975°
  • E: -69.8448°
w:pl:Licencje Creative Commons
uznanie autorstwana tych samych warunkach
Wolno:
  • dzielić się – kopiować, rozpowszechniać, odtwarzać i wykonywać utwór
  • modyfikować – tworzyć utwory zależne
Na następujących warunkach:
  • uznanie autorstwa – musisz określić autorstwo utworu, podać link do licencji, a także wskazać czy utwór został zmieniony. Możesz to zrobić w każdy rozsądny sposób, o ile nie będzie to sugerować, że licencjodawca popiera Ciebie lub Twoje użycie utworu.
  • na tych samych warunkach – Jeśli zmienia się lub przekształca niniejszy utwór, lub tworzy inny na jego podstawie, można rozpowszechniać powstały w ten sposób nowy utwór tylko na podstawie tej samej lub podobnej licencji.
Aruba in its region.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location of XY (see filename) in the region.
Airplane silhouette.svg

Icon-type silhouette of an airplane. (Mainly to be used in Userboxes)

Used on WIkipedia as an airport location icon.
South America (orthographic projection).svg
Autor: by Luan Tokyoship Talk icon.svg Tango style Wikipedia Icon.svg, Licencja: CC BY 3.0
South America (orthographic projection)