Asklepiadej

Asklepiadej (łac. versus Asclepiadeus) – iloczasowa miara wierszowa stosowana w starożytności w Grecji i Rzymie. Nazwa pochodzi od imienia poety greckiego z III wieku p.n.e. Asklepiadesa z Samos, przyjaciela Teokryta.

Asklepiadeje stosowali m.in. z poetów greckich Safona i Alkajos, z Rzymian - Katullus i Horacy.

Wyróżnia się dwie postaci tego wiersza, znane jako asklepiadej mniejszy i asklepiadej większy.

Asklepiadej mniejszy

Asklepiadej mniejszy (nazwa pełna: trymetr chorijambiczny akatalektyczny, metrum Asclepiadeum primum^[1]) powstaje przez rozszerzenie glikoneja o jeden chorijamb. W roli cezury występuje przeważnie diereza po pierwszym chorijambie. Ogólny schemat metryczny jest następujący (- arsa, - sylaba krótka, - sylaba obojętna, - akcentowany anceps):

1. stopa	2. stopa	3. stopa	4. stopa

Przykład: Maecenas, atavis edite regibus (Horacy)

U poetów eolskich nagłos asklepiadeja mniejszego przed pierwszą arsą jest swobodny (może być spondejem, trochejem, jambem lub pirychejem), u Rzymian zaś, którzy idą tu przypuszczalnie za manierą poezji aleksandryjskiej, jest wyłącznie spondeiczny.

Asklepiadej większy

Asklepiadej większy (pełna nazwa: tetrametr chorijambiczny akatalektyczny) powstaje z asklepiadeja mniejszego przez rozszerzenie go o jeszcze jeden chorijamb:

1. stopa	2. stopa	3. stopa	4. stopa	5. stopa

Przykład: Alfene, immemor atque unanimis false sodalibus (Katullus)

Pozostałe uwagi jak do asklepiadeja mniejszego.

Przypisy