Asonans
Asonans (fr. assonance, z łac. assonare - "odbrzmiewać, współbrzmieć") - powtórzenie jednakowych samogłosek w wyrazach zajmujących ustaloną pozycję w obrębie wersu (w poezji) lub zdania[1].
Nazywany rymem niepełnym, wykształcił się w liryce europejskiej przed rymem. Miał zastosowanie w językach - poprzednikach dzisiejszego francuskiego, gdzie wystarczyło powtórzenie jednej samogłoski, by zaistniało widoczne podobieństwo wyrazów.
W języku polskim pojedynczy niezauważalny, stosuje się asonans podwójny: "plama - trawa".
W całości na asonansach jest oparty wiersz XXXVII z cyklu Rozmyślania Antoniego Langego:
- W sercu moim się toczy planeta umarła,
- Co miała niegdyś wielkie zielone przestwory,
- Gdzie kwitła biała Grecja i Roma żelazna,
- Gdzie huczały wulkany i brzęczały pszczoły,
- Złociły się uśmiechy i promienie zorzy[2].
Rymy w strofie mogą się łączyć w jeden asonans:
- As armas e os barões assinalados,
- Que da ocidental praia Lusitana,
- Por mares nunca de antes navegados,
- Passaram ainda além da Taprobana,
- Em perigos e guerras esforçados,
- Mais do que prometia a força humana,
- E entre gente remota edificaram
- Novo Reino, que tanto sublimaram;
- (Luís Vaz de Camões, Os Lusíadas)
W szerszym znaczeniu asonansem nazywa się każde współbrzmienie samogłosek wewnątrz wersu, czyli harmonię samogłosek. Dobrym przykładem jest linijka z Alarmu Antoniego Słonimskiego.
Ogłaszam alarm dla miasta Warszawy [o a a a a a a a a a y]