Aspidorhynchiformes

Aspidorhynchiformes
Bleeker, 1859
Ilustracja
Aspidorhynchus acutirostris
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typstrunowce
Podtypkręgowce
Nadgromadaryby kostnoszkieletowe
Gromadapromieniopłetwe
Podgromadanowopłetwe
RządAspidorhynchiformes
RodzinaAspidorhynchidae
Nicholson & Lydekker, 1889
Rodzaje

Aspidorhynchiformes – rząd ryb promieniopłetwych z grupy nowopłetwych (Neopterygii).

Obecnie rząd jest taksonem monotypowym obejmującym rodzinę Aspidorhynchidae, do której należy co najmniej pięć rodzajów: typowy Aspidorhynchus, Belonostomus, Jonoichthys, Richmondichthys oraz Vinctifer[1][2]. W zapisie kopalnym występują od środkowej jury (rodzaje Aspidorhynchus, Belonostomus, Jonoichthys i Vinctifer) do kredy (Belonostomus, Richmondichthys, Vinctifer i być może Aspidorhynchus). Ich skamieniałości odkryto zarówno na półkuli północnej, jak i południowej, co dowodzi szerokiego zasięgu występowania tych ryb[2]. Większość z nich prowadziła morski tryb życia[1].

Aspidorhynchiformes są powszechnie uznawane za takson monofiletyczny[3], jednak ich pokrewieństwa do innych grup promieniopłetwych nie są w pełni jasne. Początkowo uważano je za pierwotnych przedstawicieli nowopłetwych, niekiedy klasyfikowano w grupie Halecostomi[4], jednak później powszechny stał się pogląd, że Aspidorhynchiformes należą do doskonałokostnych (Teleostei)[3][5][6][7]. Ze względu na występowanie różnych definicji nazwy Teleostei, w niektórych pracach klasyfikowano Aspidorhynchiformes poza tym kladem, jednak jako grupę blisko z nim spokrewnioną[8][2][1]. Niezależnie od niejasności nomenklatorycznych, obecnie panuje konsensus, że Aspidorhynchiformes są bliżej spokrewnione ze współczesnymi doskonałokostnymi niż z pozostałymi grupami współczesnych ryb[8][7]. Ich prawdopodobną grupą siostrzaną są Pachycormiformes[8].

Przypisy

  1. ↑ a b c Joseph S. Nelson, Terry C. Grande, Mark V. H. Wilson: Fishes of the World. Wyd. V. John Wiley & Sons, 2016, s. 127. DOI: 10.1002/9781119174844. ISBN 978-1-119-17484-4.
  2. ↑ a b c Soledad Gouiric-Cavalli. Jonoichthys challwa gen. et sp. nov., a new Aspidorhynchiform (Osteichthyes, Neopterygii, Teleosteomorpha) from the marine Upper Jurassic sediments of Argentina, with comments about paleobiogeography of Jurassic aspidorhynchids. „Comptes Rendus Palevol”. 14 (4), s. 291–304, 2015. DOI: 10.1016/j.crpv.2015.03.007 (ang.). 
  3. ↑ a b Paulo M. Brito. Révision des Aspidorhynchidae (Pisces, Actinopterygii) du Mésozoïque: ostéologie, relations phylogénétiques, données environnementales et biogéographiques. „Geodiversitas”. 19 (4), s. 681–772, 1997 (fr. • ang.). 
  4. ↑ Paulo M. Brito: Description of Aspidorhynchus arawaki from the Late Jurassic of Cuba (Actinopterygii: Halecostomi). W: Gloria Arrata, Hans-Peter Schultze (red.): Mesozoic Fishes 2: Systematics and the Fossil Record. Monachium: Verlag Dr. Friedrich Pfeil, 1999, s. 239–248. ISBN 3-931516-48-2. (ang.)
  5. ↑ Martha Richter, M.R.A. Thomson. First Aspidorhynchidae (Pisces: Teleostei) from Antarctica. „Antarctic Science”. 1 (1), s. 57–64, 1989. DOI: 10.1017/S0954102089000106 (ang.). 
  6. ↑ Paulo M. Brito, Martin Ebert. A new aspidorhynchid fish (Teleostei: Aspidorhynchiformes) from the Upper Jurassic of Ettling, Solnhofen, Bavaria, Germany. „Comptes Rendus Palevol”. 8 (4), s. 395–402, 2009. DOI: 10.1016/j.crpv.2008.12.003 (ang.). 
  7. ↑ a b Oliver W. M. Rauhut, Adriana López-Arbarello, Martin Röper, Monika Rothgaenger. Vertebrate fossils from the Kimmeridgian of Brunn: the oldest fauna from the Solnhofen Archipelago (Late Jurassic, Bavaria, Germany). „Zitteliana”. 89, s. 305–329, 2017. ​ISBN 978-3-946705-00-0​ (ang.). 
  8. ↑ a b c Gloria Arratia. Complexities of early Teleostei and the evolution of particular morphological structures through time. „Copeia”. 103 (4), s. 999–1025, 2015. DOI: 10.1643/CG-14-184 (ang.). 

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Aspidorhynchus acutirostris, view 2 - Museum fur Naturkunde, Berlin - DSC00005.JPG
Autor: Daderot, Licencja: CC0
Fossil fish in Museum für Naturkunde, Berlin, Germany. Photography was permitted in the museum without restriction.