Asser (arcybiskup Lund)

Asser
Arcybiskup Lund
Data urodzenia

ok. 1055

Data śmierci

5 maja 1137

Arcybiskup Lund
Okres sprawowania

1104–1137

Biskup Lund
Okres sprawowania

1089–1104

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Archidiecezja Lund

Sakra biskupia

18 listopada 1089

Asser, także czasem Asger, Ascer, Asker (ur. ok. 1055, zm. 5 maja 1137) – duchowny katolicki, od 1089 biskup, a od 1104 pierwszy arcybiskup Lund.

Życiorys

Romańska katedra w Lund, dawne miejsce koronacji duńskich monarchów, której budowę Asser rozpoczął

Pochodził z możnej rodziny duńskiej, spokrewnionej z rodem królewskim. 18 listopada 1089 r. został wyświęcony na biskupa Lund, podległego arcybiskupstwu Bremy. W wyniku konfliktu królów duńskich z niemieckimi arcybiskupami, ci pierwsi rozpoczęli starania o ustanowienie niezależnego arcybiskupstwa duńskiego. Wysiłki Eryka I Zawsze Dobrego dały efekt w postaci podniesienia najpóźniej w 1104 r. (już po śmierci Eryka) biskupstwa w Lund do rangi arcybiskupstwa (i jednocześnie samego Assera), któremu podległa była organizacja kościelna całej Skandynawii[1].

Uniezależnienie Lund od Bremy nie było początkowo trwałe: sprzeciwy arcybiskupów Bremy dały przejściowy efekt w 1133 r., gdy uzależniony od cesarza Lotara III z Supplinburga papież Innocenty II ogłosił bullę, którą degradował Assera do rangi biskupa, przyznając zwierzchnictwo nad Skandynawią ponownie Bremie. Asser jednak nadal używał tytułu i sprawował funkcje arcybiskupa. Ostatecznie dążenia Bremeńczyków zahamował i potwierdził prawa arcybiskupie Lund następca Assera, jego bratanek Eskil[2].

Asser podczas pełnienia stanowiska arcybiskupa rozpoczął wznoszenie w Lund nowej katedry. Próbował dyscyplinować duchowieństwo duńskie, co wywołało jednak nawet powstanie chłopskie. Wspierał go król duński Niels Stary, ale w stosunkach między nim a arcybiskupem pojawiły się rysy, związane ze sporem o prawo króla do inwestytury duńskich biskupów[3]. Rozłam między biskupem a królem nastąpił w 1134 r. (po decyzji papieskiej o odebraniu tytułu arcybiskupiego Asserowi), gdy Asser poparł uzurpującego sobie koronę duńską Eryka II Pamiętnego, który koronował się w 1133 r. i ostatecznie pokonał Nielsa w 1134 r.[4]

Przypisy

  1. ↑ Angelo Forte, Richard Oram, Frederik Pedersen: Viking Empires. Cambridge: Cambridge University Press, 2005, s. 372. ISBN 0-521-82992-5. [dostęp 2010-02-09]. (ang.).; Eljas Orrman: The High Medieval Kingdoms: Church and society. W: The Cambridge History of Scandinavia. Knut Helle (red.). T. 1: Prehistory to 1520. Cambridge: Cambridge University Press, 2003, s. 429–430. ISBN 0-521-47299-7. [dostęp 2010-02-09]. (ang.).
  2. ↑ Leslez Abrams. The Anglo-Saxons and the Christianization of Scandinavia. „Anglo-Saxon England”. 24, s. 238, 1994. Cambridge: Cambridge University Press. [dostęp 2010-02-09]. (ang.). ; Birgit Sawyer, Peter Sawyer: Medieval Scandinavia: From Conversion to Reformation circa 800-1500. Minneapolis: University of Minnesota Press, 2003, s. 115. ISBN 0-8166-1738-4. [dostęp 2010-02-09]. (ang.).
  3. ↑ Stanley Mease Toyne: Scandinavians in History. Freeport: Books for Libraries Press, 1970, s. 67–68. ISBN 0-8369-5302-9. [dostęp 2010-02-09]. (ang.).
  4. ↑ Angelo Forte, Richard Oram, Frederik Pedersen: Viking Empires. Cambridge: Cambridge University Press, 2005, s. 374. ISBN 0-521-82992-5. [dostęp 2010-02-09]. (ang.).

Bibliografia

  • C. Weeke: Asser. W: Dansk biografisk Lexikon. T. 1. Kjobenhavn: Gyldendalske Boghandels Forlag, 1887, s. 368–370. [dostęp 2010-02-09]. (duń.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lund domkyrkan2007.jpg
Autor: Anton Holmquist & Pauline GyllengahmSoasta, Licencja: CC BY-SA 4.0
Lunds domkyrka