Astarte (bogini)
| ||||
| ||||
_01.jpg) (c) Luis García, CC-BY-SA-3.0 Fenicka figurka alabastrowa z VII wieku p.n.e., prawdopodobnie przedstawia boginię Astarte, Narodowe Muzeum Acheologiczne, Madryt | ||||
| Występowanie | religia fenicka religia kananejska | |||
| Odpowiednik | Inanna (sumeryjska), Isztar (babilońsko-asyryjska) Afrodyta (grecki) | |||
Astarte albo Asztarte (gr. Αστάρτη, fenic. 𐤏𐤔𐤕𐤓𐤕) – imię fenickiej i kananejskiej bogini miłości, płodności i wojny, tożsamej z babilońsko-asyryjską boginią Isztar i sumeryjską Inanną (Panią Niebios). Grecy utożsamiali Astarte z Afrodytą.
Współcześnie, podczas prac archeologicznych, odnajdowane są niewielkie stele, figurki i medaliony przedstawiające zapewne Astarte. Na wizerunkach tych bogini przedstawiana jest zwykle naga, bardzo często z kwiatami lotosu (symbole płodności) w dłoniach. Niekiedy stoi na grzbiecie lwa lub konia. Bardzo często, w sposób typowy dla religii kananejskiej, Astarte odbierała cześć pod postacią betyli.
Nieodłącznym elementem kultu Astarte były akty seksualne spełniane pomiędzy wyznawcami odwiedzającymi świątynię a specjalnymi kapłankami zwanymi kedesza. Cześć oddawano również paląc kadzidła, składając w ofierze produkty spożywcze, zwierzęta, a niekiedy także małe dzieci.
Astarte, pod imieniem ‘Athtart (‘ṯtrt), pojawia w tekstach z Ugarit, gdzie razem z boginią Anat wspiera Baala w walce z jego wrogami. Astarte czczono także w Egipcie, gdzie jej kult wprowadzili Hyksosi. Inwokację do bogini zawierają także odnalezione w 1964 roku Blaszki z Pyrgi napisane w językach fenickim i etruskim[1].
Kult Astarte – nazywanej też Królową Niebios (oraz Baala) – bardzo rozpowszechnił się także wśród Izraelitów, o czym niejednokrotnie wspomina Biblia. Spotykało się to ze sprzeciwem kapłanów i proroków hebrajskiego Boga Jahwe, którzy niekiedy doprowadzali do krwawych starć.
Przypisy
- ↑ Gary N. Knoppers, "The God in His Temple": The Phoenician Text from Pyrgi as a Funerary Inscription, „Journal of Near Eastern Studies”, 51 (2), 1992, s. 105–120, DOI: 10.1086/373534, ISSN 0022-2968 [dostęp 2018-01-20].
Bibliografia
- Gerd Scherm, Brigitte Tast Astarte und Venus. Eine foto-lyrische Annäherung (1996), ISBN 3-88842-603-0
- Jean-Pierre Thiollet, Je m'appelle Byblos (2005), ISBN 2-914-266-04-9
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Scena zburzenia przez św. Barłomieja ołtarza Astarte (Kościół św. Bartłomieja w Czańcu koło Kęt)
(c) Luis García, CC-BY-SA-3.0